Châu Âu “cai” khí đốt Nga: Tránh vỏ dưa, gặp vỏ dừa?

Cú tăng chóng mặt của giá khí đốt ở châu Âu tuần qua cho thấy thành công trong việc “cai” năng lượng Nga đã khiến khu vực này trở nên dễ tổn thương trước sự trồi sụt của thị trường năng lượng toàn cầu - một thị trường vốn dĩ luôn có mức độ biến động cao.

Từ chỗ phụ thuộc vào khí đốt Nga, châu Âu chuyển sang phụ thuộc vào LNG - một hàng hoá toàn cầu, và điều này khiến cho giá năng lượng ở châu Âu càng nhạy cảm hơn với sự gián đoạn nguồn cung từ mọi nơi trên thế giới, thậm chí là ở Australia.

Theo tờ Financial Times, các nhà phân tích cho rằng mức độ biến động giá đặc biệt mạnh bởi nhiều nhà giao dịch vốn đã đặt cược vào sự giảm giá sâu hơn của khí đốt tại thị trường châu Âu, nên khi giá tăng, họ buộc phải mua vào để đóng trạng thái để tránh thua lỗ. Việc đóng trạng thái bán khống ồ ạt khiến giá khí đốt càng tăng mạnh thêm.

Theo giới phân tích, biến động này xác nhận một thực tế mới mà châu Âu phải đối mặt: cũng giống như nguồn cung dầu lửa, nguồn cung khí đốt mà châu Âu giờ đây phụ thuộc vào thực sự là một nguồn cung mang tính chất toàn cầu.

“Khả năng xảy ra đình công ở các nhà máy LNG xuất khẩu ở Australia một lần nữa nhấn mạnh sự thật rằng chúng ta đang ở trong một thị trường khí đốt toàn cầu hoá. Không có gì là khó hiểu khi châu Âu thay thế nguồn cung khí đốt Nga bằng nguồn cung LNG linh hoạt. Nhưng chính sự linh hoạt đó lại làm gia tăng mức độ biến động của giá”, nhà phân tích Tom Marzec-Manser của công ty tư vấn năng lượng ICIS nhận định với Financial Times.

Goldman Sachs cảnh báo rằng giá khí đốt ở châu Âu có thể tăng gấp đôi hoặc thậm chí gấp ba trong mùa đông năm nay.

Dự trữ khí đốt của EU - nguồn cung cấp quan trọng trong những tháng mùa đông - hiện đạt gần 90% và có thể đạt 100% vào khoảng tháng tới, vài tuần trước khi khu vực bước vào mùa cần sưởi ấm.

Mức dự trữ khí đốt của châu Âu hiện nay đã đạt ngưỡng an toàn, nhưng “thị trường vẫn còn bấp bênh vì mùa đông này biết đâu lại là một mùa đông khắc nghiệt và mức dự trữ khí đốt sẽ giảm nhanh”, ông Ramesh nói.

Ngoài ra, chỉ riêng khí đốt dự trữ sẽ không đủ để đáp ứng nhu cầu của châu Âu trong mùa đông, và các nước trong khu vực sẽ tiếp tục phải nhập lượng lớn LNG. Bởi vậy, giá khí đốt ở châu Âu cần phải cao hơn ở châu Á để khuyến khích các nhà giao dịch bán LNG cho châu Âu.