Cập nhật ngành điện Q1/2024: Sản lượng quý 1/2024 tăng mạnh, chỉnh phủ sắp tăng giá điện?

Tiêu thụ điện tăng trong Q1/2024 tăng trên 10% dự báo sẽ tiếp tục tăng mạnh trong Q2/2024 do ảnh hưởng từ Elnino. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết: Trong tháng 3/2024, sản lượng điện sản xuất toàn hệ thống đạt 25,7 tỷ kWh, tăng 9,8% so với cùng kỳ năm 2023. Lũy kế cả quý 1, sản lượng điện sản xuất toàn hệ thống đạt 69,4 tỷ kWh - tăng 11,8% so với cùng kỳ năm 2023.

1. Tiêu thụ điện Quý 1 tăng mạnh và dự báo sẽ duy trì ở mức cao trong năm 2024 do hiện tượng Elnino:

Tiêu thụ điện trong kỳ nghỉ lễ 30/4 – 1/5 năm 2024 tăng tới 37,2% so với cùng kỳ nghỉ lễ năm 2023. Theo cập nhật từ EVN TPHCM, trong tháng 4, 5 và 6/2024, lượng điện tiêu thụ sẽ đạt mức kỷ lục, trong đó có ngày sản lượng điện tiêu thụ sẽ vượt lên 100 triệu kWh/ngày. (Hình 1)

Tiêu thụ điện cả năm 2024 dự báo tăng mức ~10% quay trở lại mức trước Covid do tăng trưởng GDP phục hồi. Theo dự báo từ FPTS, nhu cầu tiêu thụ điện tại Việt Nam dã trải qua một giai đoạn tăng trưởng thấp từ 2020 – 2023 do ảnh hưởng bởi Covid và nền kinh tế suy yếu hậu Covid. Kỳ vọng nhu cầu tiêu thụ điện có thể sớm hồi phục trong năm 2024 với mức tăng trưởng 9% sau khi các yếu tố tiêu cực đã đi qua và sẽ duy trì mức tăng trưởng ổn định khoảng 9 - 10% như giai đoạn trước Covid. (Hình 2)

2. Hoạt động kinh doanh của nhóm Nhiệt điện than được hưởng lợi trực tiếp:

Theo thông tin của Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia, hiện tượng El Nino có khả năng còn kéo dài đến hết mùa xuân năm 2024 với xác suất khoảng trên 90%, sau đó chuyển dần sang trạng thái trung tính vào những tháng mùa hè với xác suất khoảng 60-70%. Do đó Nhiệt điện than được ưu tiên huy động nhiều hơn. Dự báo năm 2024 các nhà máy thủy điện tiếp tục có sản lượng thấp do ảnh hưởng của El Nino song song với đó các dự án điện tái tạo khác như điện mặt trời, điện gió chưa thể tăng nhanh công suất do ảnh hưởng từ thanh tra cùng hệ thống truyền tải chậm triển khai, nhóm điện khí cũng gặp khó khăn do sản lượng khí giảm và giá khí đầu vào đang ở vùng giá cao khiến cho nhiệt điện than sẽ được ưu tiên huy động trong năm nay. >>> Ngắn hạn: nhóm nhiệt điện than (QTP PPC HND) sẽ hưởng lợi trực tiếp từ hiện tượng El Nino và giá than đầu vào đang có xu hướng giảm. (Hình 3 + 4)

3. Cơ chế điều chỉnh giá điện bán lẻ mới được thông qua hỗ trợ cho nhóm ngành Điện:

Theo cơ chế mới, chu kỳ điều chỉnh giá là 3 tháng và EVN có thẩm quyền điều chỉnh nếu mức giá tính toán tăng dưới 5% tùy thuộc vào chi phí khâu phát điện. >>> Hiện tại giá điện thương mại ảnh hưởng trực tiếp để nguồn thu của EVN tuy nhiên các doanh nghiệp sản xuất sẽ ít hưởng lợi từ việc tăng giá điện thương mại do giá điện đầu ra phụ thuộc vào chi phí và do EVN quyết định. Mặc dù vậy, việc rút ngắn thời gian thay đổi giá điện kỳ vọng giúp đảm bảo phản ánh những biến động chi phí trong ngắn hạn của các DN sản xuất điện. Ngoài ra, Bộ công thương cho phép EVN điều chỉnh giá điện linh hoạt ở mức dưới 5% giúp EVN có dư địa tăng giá bán lẻ, phần nào giải quyết được bài toán dòng tiền thanh toán cho các nhà máy, đặc biệt nhóm nhiệt điện đang có khoản phải thu của EVN cao như POW, NT2, QTP…