Bức tranh kinh doanh trái ngược của các bệnh viên tư

Các bệnh tư đang ra sức mở rộng quy mô trước sự phát triển của thị trường chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, không phải bệnh viện tư nào cũng gặt hái được thành quả.

Theo Hiệp hội Bệnh viện tư nhân Việt Nam, tính tới hết năm 2022, cả nước có gần 320 bệnh viện tư với quy mô hơn 22.000 giường bệnh cùng 38.000 phòng khám tư, đáp ứng gần 20% tổng số bệnh viện và hơn 8% tổng số giường bệnh.

Với tốc độ gia tăng dân số thuộc tầng lớp trung lưu được đánh giá nhanh nhất Đông Nam Á cùng xu hướng đẩy mạnh chi tiêu cho các hoạt động chăm sóc sức khỏe, thị trường y tế ngoài công lập của Việt Nam đang trở thành “mỏ vàng” trong mắt nhà đầu tư. Tiềm năng thị trường lớn, nhưng không phải ai tham gia cuộc chơi cũng thu về thành quả như mong muốn.

2 bênh viện tư trên sàn chứng khoán lãi đậm

Các bệnh viện tư nhân tại Việt Nam hiếm khi tiết lộ “sức khỏe tài chính”. Hiện nay, chỉ có 2 hệ thống là Bệnh viện Tim Tâm Đức và Bệnh viện Quốc tế Thái Nguyên công khai kết quả kinh doanh do đã niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán.

Được thành lập vào năm 2013, CTCP Bệnh viện Quốc tế Thái Nguyên (HoSE: TNH) có vốn điều lệ ban đầu là 27,7 tỷ đồng và đã mở rộng lên 518 tỷ đồng tính đến năm 2022. Hiện TNH đang sở hữu 2 cơ sở là Bệnh viện Quốc tế Thái Nguyên và Bệnh viện Đa khoa Yên Bình Thái Nguyên với tổng cộng 550 giường bệnh. Đây cũng là hệ thống bệnh viện ngoài công lập lớn nhất các tỉnh miền núi vùng Đông Bắc.

Giai đoạn 2015-2019, doanh thu của TNH tăng trưởng chậm, dao động trên dưới 270 tỷ đồng/năm. Phải đến năm 2020, thời điểm TNH đưa bệnh viện thứ 2 đi vào hoạt động cũng như mở rộng quy mô cơ sở đầu tiên, TNH mới ghi nhận đột phá về kết quả kinh doanh.

Bệnh viện này đã ghi nhận doanh thu tăng trưởng dương trong 6 năm liên tiếp. Trong năm 2023, TNH nhiều khả năng tiếp tục lập kỷ lục doanh thu mới khi lũy kế 9 tháng đã đạt 415 tỷ đồng, lãi trước thuế đạt 109 tỷ đồng.

Trong năm 2023, TNH cũng đã khởi công dự án Bệnh viện TNH Việt Yên (Bắc Giang) với quy mô 300 giường bệnh. Dự án đã xong phần thô và đang trong quá trình hoàn thiện, dự kiến đi vào hoạt động vào quý II năm nay.

TNH cũng đang có kế hoạch xây dựng Bệnh viện TNH Hà Nội, trước mắt đã ký hợp đồng với Công ty TNHH Phát triển Khu đô thị Nam Thăng Long về việc chuyển nhượng khu đất với diện tích gần 2 ha. Đây là dự án bệnh viện tiêu chuẩn quốc tế với quy mô 500 giường bệnh, tổng mức đầu tư 2.500 tỷ đồng và dự kiến khởi công trong năm nay.

Với CTCP Bệnh viện Tim Tâm Đức (UPCoM: TTD), bệnh viện chính thức đi vào hoạt động năm 2006 với quy mô 250 giường. Bệnh viện hiện có vốn điều lệ hơn 155 tỷ đồng.

Trong năm 2022, bệnh viện này ghi nhận doanh thu cao kỷ lục hơn 723 tỷ đồng và lãi trước thuế gần 104 tỷ dù chỉ hoạt động với duy nhất cơ sở tại quận 7 (TP.HCM). Năm 2023, báo cáo kết quả kinh doanh 9 tháng của TTD ghi nhận doanh thu thuần đạt 553 tỷ đồng, tăng 4% so với cùng kỳ năm trước và lãi trước thuế 73 tỷ đồng.

Nhiều bệnh viện lãi nhỏ giọt, thậm chí lỗ

Trái ngược với hiệu quả kinh doanh ấn tượng của Bệnh viện Quốc tế Thái Nguyên và Bệnh viện Tim Tâm Đức, nhiều hệ thống bệnh viện tư hiện nay hoạt động không mấy tích cực về mặt lợi nhuận.

Nếu xét về quy mô doanh thu, hệ thống Bệnh viên đa khoa quốc tế Vinmec của Tập đoàn Vingroup là một trong những hệ thống dẫn đầu thị trường. Được thành lập vào năm 2012 và đã mở rộng hệ thống ra 10 bệnh viện, phòng khám với 1.650 giường bệnh. Năm 2022, hệ thống bệnh viện này đã phục vụ 716.000 lượt bệnh nhân tới thăm khám, tăng 50% so với cùng kỳ năm trước đó.

Báo cáo kết quả kinh doanh theo bộ phận của Vingroup cho thấy kể từ khi thành lập, mảng y tế của tập đoàn này chỉ có lãi trước thuế vào năm 2014, sau đó liên tiếp lỗ trước thuế bộ phận từ đó đến nay. Trong năm 2022, doanh thu bộ phận y tế của tập đoàn này đạt tới 4.480 tỷ đồng, tăng 53% so với năm liền trước nhưng vẫn lỗ trước thuế hơn 700 tỷ.

Với CTCP Y khoa Hoàn Mỹ (chủ chuỗi bệnh viện Hoàn Mỹ), một trong những bệnh viện tư đầu tiên của Việt Nam, theo số liệu công bố trên HNX, năm 2022, Hoàn Mỹ lỗ sau thuế gần 50 tỷ đồng dù năm trước đó vẫn lãi ròng 285,5 tỷ. Tính đến cuối năm 2022, hệ thống bệnh viện này ghi nhận tổng nợ phải trả là 3.483 tỷ đồng, trong đó dư nợ trái phiếu chiếm tới 2.304 tỷ.

Thành lập năm 1999, hệ thống Bệnh viện Hoàn Mỹ hiện thuộc sở hữu của Richard Chandler (nay là Clermont Group) sau nhiều lần đổi chủ. Hệ thống bao gồm 15 bệnh viện và 6 phòng khám với tổng quy mô gần 3.000 giường bệnh.

Bệnh viện Hoàn Mỹ lỗ gần 50 tỷ đồng trong năm 2022.

Trong khi đó, chuỗi Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh của “đại gia” lĩnh vực y dược Nguyễn Chí Dũng (người đứng sau thương hiệu VNVC và Eco Pharma) cũng chỉ ghi nhận lợi nhuận tương đối mỏng dù doanh thu lên tới hàng trăm tỷ đồng.

Trong giai đoạn 2019-2020, chuỗi bệnh viện tư này chỉ lãi sau thuế lần lượt 1,14 tỷ đồng và 380 triệu đồng dù doanh thu cùng năm đạt tới 660 tỷ và 745 tỷ đồng.

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh được thành lập từ năm 2007 nhưng phải tới tháng 9/2016 mới đi vào hoạt động. Hiện viện này có 2 cơ sở đặt tại quận Long Biên, Hà Nội và quận 2, TP.HCM.

Hồi tháng 7/2023, Thomson Medical Group thông báo chi 381,4 triệu USD để mua lại Công ty TNHH Y tế Viễn Đông Việt Nam (FEMV), chủ quản Bệnh viện FV, qua đó đưa thương vụ này trở thành giao dịch M&A lớn nhất Đông Nam Á trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe kể từ năm 2020.

Bênh viện FV được thành lập bởi bác sĩ Jean-Marcel Guillon năm 2003 cùng nhóm các bác sĩ người Pháp. Vốn đầu tư đăng ký khi mới hoạt động là 44 triệu USD.

Tính đến cuối năm ngoái, bệnh viện có gần 200 giường và hơn 30 chuyên khoa, có khả năng tiếp nhận 1.500 lượt bệnh nhân/ngày.

Theo công bố của Thomson Medical Group, FEMV ghi nhận lợi nhuận EBITDA đạt 19,5 triệu USD trong năm 2022, tương đương 462 tỷ đồng. Từ năm 2019-2022, doanh thu của Bệnh viện FV ghi nhận tốc độ tăng trưởng hàng năm (tính theo Đôla Singapore) là 8,2%, trong khi EBITDA tăng 13,9% và lợi nhuận sau thuế tăng 14,8%.