Bitcoin: Cơ hội trở thành một đồng tiền thông thường "dễ sớm tắt"

Với việc Mỹ và các nước phương Tây quyết định “cắt” các ngân hàng Nga khỏi hệ thống thanh toán toàn cầu SWIFT, bitcoin lại có cơ hội khác để đóng vai trò như một loại tiền tệ thông thường.

Một số nhà quan sát từng nhận định việc phương Tây cấm các ngân hàng Nga kết nối với hệ thống thanh toán toàn cầu SWIFT sẽ tạo một cơ hội mới để bitcoin hoạt động như một loại tiền tệ quốc tế thông thường. Nhưng một số khác cho rằng cơ hội này sẽ chẳng thể tồn tại lâu dài.

Vài tháng trước, bitcoin có cơ hội đầu tiên để trở thành một đồng tiền quốc tế khi El Salvador chấp nhận đưa nó trở thành đồng tiền song hành với đồng USD. Đó là một bước đi táo bạo, tạo ra rất nhiều làn sóng và giúp đẩy đồng tiền điện tử lên mức cao mới.

Thật không may, thử nghiệm của El Salvador với bitcoin đã không diễn ra mấy tốt đẹp đối với những nhà đầu cơ. Bitcoin thiếu các thuộc tính thông thường của đồng tiền thông thường. Do đó, nó không có được sự chấp nhận rộng rãi của người dân El Salvador.
Với việc Mỹ và các nước phương Tây quyết định “cắt” các ngân hàng Nga khỏi hệ thống thanh toán toàn cầu SWIFT, bitcoin lại có cơ hội khác để đóng vai trò như một loại tiền tệ thông thường. Do đó, đồng bitcoin và các loại tiền điện tử khác tăng giá trong vài ngày qua.

Song cơ hội này sẽ không kéo dài, vì việc sử dụng bitcoin và các loại tiền điện tử khác để lấp đầy khoảng trống của SWIFT sẽ không dễ dàng như vậy.

Ông Javier Díaz-Giménez, Giáo sư kinh tế của Trường Kinh doanh IESE cho biết có nhiều cách để các ngân hàng Nga đối phó với việc bị loại khỏi SWIFT - ví dụ như tiền điện tử. Nhưng chúng tốn kém và khá cồng kềnh.

Còn theo ông Brad Rustin, Chủ tịch bộ phận quản lý chính sách dịch vụ tài chính của công ty luật Nelson Mullins Riley & Scarborough, các ngân hàng Nga có những cách khác để đối phó với tình huống này, chẳng hạn như sử dụng một hệ thống thay thế có tên SPFS (System for Transfer of Financial Messages).

Ông Rustin cho biết Ngân hàng Trung ương Nga duy trì và phát triển hệ thống trên kể từ sau các lệnh trừng phạt liên quan tới vấn đề bán đảo Crimea. SPFS giống như của hệ thống FedWire của Mỹ, có phạm vi phủ sóng rộng rãi trong nước.

Nga cũng đã có những động thái tích hợp hệ thống này với các quốc gia khác, chẳng hạn như Trung Quốc, Ấn Độ và Iran. Vào cuối năm 2020, 23 ngân hàng nước ngoài đã kết nối với hệ thống này, từ Armenia, Belarus, Đức, Kazakhstan, Kyrgyzstan và Thụy Sỹ. Ngày nay, SPFS xử lý khoảng 1/5 khối lượng giao dịch của Nga.
Giới quan sát cho rằng các ngân hàng Nga có thể sử dụng ngân hàng của các nước không có quan điểm rõ ràng về các biện pháp áp đặt lên Nga, thông qua các giao dịch mô hình tam giác để khắc phục tình hình.

Điểm mấu chốt là việc ngăn các ngân hàng Nga tiếp cận SWIFT có thể không quá nghiêm trọng đối với hệ thống tài chính nước này. Nó cũng sẽ không tạo ra điều kiện lạc quan đối với bitcoin.

Do đó, cơ hội thứ hai để đồng tiền điện tử này có thể trở thành một loại tiền tệ thông thường nhiều khả năng chỉ tồn tại trong thời gian ngắn.