Bí mật đồng tiền: Cần chú ý gì khi nhìn vào BCTC?

Các chuyên gia cho rằng việc nhìn vào BCTC sau kiểm toán có thể phản ánh đúng hơn thực trạng doanh nghiệp.

Tại chương trình "Bí mật đồng tiền" ngày 24/8, các chuyên gia đã chia sẻ quan điểm và kinh nghiệm dành cho nhà đầu tư khi đọc BCTC các doanh nghiệp. Trước đó có tình trạng, BCTC soát xét của nhiều doanh nghiệp khác với báo cáo tự lập, dẫn đến chuyển lãi thành lỗ và bị cơ quan quản lý "cắt margin".

Ông Tô Xuân Nam, chuyên gia của Công ty quản lý quỹ SSIAM cho rằng nhà đầu tư khi nhìn vào BCTC thì nên chú ý đến quy chuẩn trên đó. Hiện nay, Việt Nam đang dần tiếp cận với quy chuẩn IFRS của thế giới. Khi đó các báo cáo của doanh nghiệp sẽ đồng bộ với nhau hơn. Ngoài ra, các công ty cũng phải theo những chuẩn mực kế toán nhất định, giúp hạn chế hiện tượng báo cáo tự lập một đằng mà sau soát xét lại một nẻo.

"Hiện tượng báo cáo tự lập khác soát xét những năm gần đây đã ít đi. Các công ty cũng đã bắt đầu làm BCTC của mình theo quy chuẩn IFRS. Nhưng nhà đầu tư cũng cần lưu ý rằng các công ty lớn sẽ tuân thủ theo chuẩn mực kế toán hơn là các công ty nhỏ. Với các công ty nhỏ thì cần theo dõi BCTC một cách chặt chẽ hơn", ông Nam nói.

Ông Phạm Lưu Hưng, Kinh tế trưởng CTCP Chứng khoán SSI cũng đồng tình với quan điểm của ông Nam. "Đó là lý do doanh nghiệp cần đến kiểm toán. Nhiều nhà đầu tư có thể không đọc được hết BCTC mà doanh nghiệp công bố, không nhìn thấy phần rủi ro. Đến khi kiểm toán viên tham gia và đưa ra báo cáo soát xét thì những vấn đề sẽ được phản ánh chân thực hơn", ông Hưng nói.

Hiện nay, cũng có một số người cho rằng sự khác nhau giữa báo cáo soát xét vào báo cáo tự lập là sự bất đồng trong quan điểm của bút toán của kiểm toán viên với doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc có kiểm toán sẽ giúp BCTC đi theo đúng chuẩn mực, phản ánh đúng tình hình của công ty hơn.

Lý do nhiều doanh nghiệp chào bán cổ phiếu thấp hơn giá thị trường

Trong chương trình, cũng có nhiều khán giả thắc mắc tại sao có nhiều công ty lại chào bán cổ phiếu tăng vốn cho cổ đông hay riêng lẻ thấp hơn thị giá trên sàn. Chia sẻ về vấn đề này, ông Phạm Lưu Hưng cho rằng nhà đầu tư cần nhìn vào việc các công ty đó phát hành cổ phiếu cho ai. Nếu như chào bán cho cổ đông hiện hữu với giá thấp hơn thị trường thì là một điều bình thường, mang đến sự công bằng giữa cổ đông và những nhà đầu tư khác. Nhà đầu tư nên nhìn vào giá phát hành, nếu như lớn hơn giá trị sổ sách thì vẫn rất tốt.

Còn đứng ở vai trò của doanh nghiệp trong câu chuyện này, nếu chào bán cổ phiếu với giá quá cao thì rất khó để huy động vốn. Vì vậy, các công ty sẽ thường xét đến việc làm thế nào để đưa ra được mức giá hợp lý cho cổ đông. Còn nếu công ty phát hành ra bên ngoài thì tất nhiên sẽ sinh ra những nghi ngờ có thể làm pha loãng cổ phiếu. Tuy nhiên, nếu bán cho nhà đầu tư chiến lược thì những người này có thể yêu cầu công ty để giá bán ra thấp hơn thị giá trên sàn.

Còn ông Tô Xuân Nam chuyện doanh nghiệp phát hành cổ phiếu mới với giá thấp hơn giá trên sàn là một chuyện phổ biến, ngay cả ở thị trường nước ngoài. Khi chào bán thêm cổ phần thì bản chất công ty đang muốn tăng vốn để phục vụ sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên các doanh nghiệp phải tìm hiểu khả năng tiếp cận của thị trường ở mức nào và công ty nào cũng muốn tăng thật nhiều vốn. Ở phía các cổ đông họ không muốn số cổ phiếu của mình bị pha loãng đi thì phải bỏ tiền để mua thêm vào. Chính vì vậy, các doanh nghiệp cần phải cân đối được việc tăng vốn và khả năng mua vào của nhà đầu tư cũng như cổ đông.