Bất cập dự án BOT: 'Chim sẻ mà hoang mang thì đại bàng cũng lo lắng'

Theo đại biểu Nguyễn Quang Huân, việc xử lý vướng mắc ở 8 trạm BOT theo cách yêu cầu chủ đầu tư cắt giảm lợi nhuận, còn ngân hàng giảm lãi là chưa phù hợp. Ông Huân cho rằng 'chim sẻ mà hoang mang thì đại bàng cũng lo lắng'.

Sáng 7/11, Quốc hội tiếp tục chất vấn đối với các Bộ trưởng: Công thương; Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Giao thông vận tải (GTVT); Xây dựng; Tài nguyên và Môi trường.

Nên dùng ngân sách để xử lý

Tranh luận với Bộ trưởng Bộ GTVT về giải pháp xử lý vướng mắc đối với 8 dự án BOT, đại biểu Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) cho rằng, phương án giải quyết mà bộ nêu ra là chưa phù hợp.

Theo ông Huân, việc cắt giảm lợi nhuận của chủ đầu tư, đàm phán giảm lãi ngân hàng là giải pháp không công bằng. Bởi bản chất ngân hàng cũng là kinh doanh vốn, nếu giảm vốn, giảm lãi thì liệu có đứng vững?

Với doanh nghiệp, ông Huân cho rằng, doanh nghiệp bỏ tiền đồng lấy tiền hào là kỳ vọng vào lợi nhuận trong tương lai. Nay yêu cầu họ giảm lợi nhuận sẽ ảnh hưởng đến niềm tin. "Chim sẻ mà hoang mang thì đại bàng cũng lo lắng", ông Huân cảnh báo.

Để giải quyết vấn đề này, đại biểu đoàn Bình Dương đề nghị nên dùng ngân sách được phân bổ cho ngành GTVT để cơ cấu, hỗ trợ các dự án phải dừng kinh doanh sớm. Trường hợp ngân sách không đủ một lần thì có lộ trình làm trong nhiều năm. “Chúng ta cần công bố lộ trình xử lý để nhân dân yên tâm, còn hơn là yên lặng, không giải trình, giải thích”, ông Huân nói.

Trước đó, trả lời các đại biểu về việc xử lý vướng mắc đối với 8 trạm thu phí BOT, Bộ trưởng Bộ GTVT cho biết, các dự án BOT trên không chỉ liên quan đến nhà đầu tư mà còn liên quan đến cả các ngân hàng. Ngân hàng yêu cầu nhà đầu tư hy sinh lợi nhuận, nhưng nhà đầu tư lại mong muốn ngân hàng hy sinh lãi suất để bảo toàn và thu hồi vốn.

“Chúng tôi hy vọng trong thời gian sớm nhất Chính phủ sẽ trình Quốc hội để tháo gỡ cho 8 dự án BOT, trong đó có 5 dự án đề nghị Nhà nước mua lại và 3 dự án đề nghị hỗ trợ”, ông Thắng cho hay.

Cần cam kết mua lại dự án nếu Nhà nước có lỗi

Tranh luận với Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng về thu hút đầu tư PPP, đại biểu Phạm Thúy Chinh - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách - bày tỏ không đồng tình về giải pháp chỉ nâng vốn nhà nước tham gia dự án PPP để hấp dẫn nhà đầu tư tư nhân.

Theo bà, việc quá tập trung vào nâng vốn nhà nước tham gia dự án PPP dễ trở thành một hình thái khác của đầu tư công. Do đó, theo bà, Nhà nước cần cam kết thực hiện nghĩa vụ của mình trong các dự án PPP như mua lại các dự án nếu có lỗi của Nhà nước; cam kết cân đối vốn; chia sẻ khi giảm doanh thu.

Trả lời, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng nêu ra nhiều khó khăn, hạn chế trong việc thu hút đầu tư PPP. Do đó, Bộ đang phối hợp với các bộ, ngành để tham mưu cho Chính phủ và Quốc hội các giải pháp.

Một trong những giải pháp được nêu ra là tăng tỷ lệ vốn nhà nước. Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ GTVT thừa nhận “đây không phải là yếu tố quyết định”. “Theo kinh nghiệm từ một số quốc gia, nhiều nước không khống chế tỷ lệ vốn nhà nước tham gia vào dự án. Điều quan trọng là cần thay đổi tư duy khi mời gọi đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông”, ông Thắng nói.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, sắp tới, Bộ Giao thông vận tải sẽ chuẩn bị hoàn thiện các điều kiện để cùng các địa phương tổ chức hội nghị xúc tiến kêu gọi đầu tư vào kết cấu hạ tầng giao thông. Đồng thời, cần đẩy mạnh thu hút nguồn vốn doanh nghiệp thông qua triển khai nhượng quyền thu phí, đấu giá quyền thu phí.