Bán mạnh cổ phiếu, các quỹ Nhà nước Trung Quốc phát tín hiệu cảnh báo về cơn sốt đầu cơ

Trung Quốc đã hành động để kìm lại cơn sốt đầu cơ trên thị trường cổ phiếu 9.5 ngàn tỷ USD, đặt dấu chấm hết cho đà hưng phấn kéo dài 8 ngày qua và xoa dịu nỗi lo ngại về bong bóng.

Các tín hiệu cho thấy sự lo ngại của Bắc Kinh về tốc độ tăng của thị trường chứng khoán Trung Quốc đã xuất hiện vào cuối ngày thứ Năm (09/07), khi hai quỹ Nhà nước Trung Quốc tuyên bố kế hoạch giảm bớt sở hữu ở những cổ phiếu đã bay cao trong tuần qua.

Vào ngày thứ Sáu (10/07), tờ China Economic Times – do Nhà nước điều hành – lên tiếng cảnh báo về nguy cơ tiềm tàng từ một thị trường con bò “điên cuồng”, trong khi tờ Caixin đưa tin các cơ quan điều hành đã yêu cầu các công ty quỹ tương hỗ giới hạn quy mô của những sản phẩm mới.

Các trader cho biết động thái của quỹ Nhà nước là tín hiệu từ các quan chức Trung Quốc rằng sự bùng nổ của thị trường cổ phiếu nước nhà đã đi quá xa và quá nhanh. Mặc dù những lời cổ vũ từ giới truyền thông Nhà nước đã góp phần châm ngòi cho đà tăng từ cuối tháng 6/2020, nhưng các cơ quan chức trách dường như muốn gầy dựng một thị trường con bò tăng trưởng ổn định, thay vì lặp lại nguy cơ bong bóng của 5 năm về trước – vốn đã thổi bay 5 ngàn tỷ USD vốn hóa ra khỏi thị trường.

“Tín hiệu không thể nào rõ hơn nữa – chứng khoán đã tăng quá nóng trong đôi mắt của các nhà điều hành”, Niu Chunbao, Chuyên gia quản lý quỹ tại Shanghai Wanji Asset Management, cho hay. “Một đợt suy giảm nhẹ của chứng khoán có thể giúp họ cảm thấy thoải mái hơn tại thời điểm này”.

Chỉ số SSE 50 – theo dõi 50 cổ phiếu vốn hóa lớn nhất của Thượng Hải – khép phiên giảm 2.6%. Trong ngày 09/07, chỉ số này chỉ còn cách 2 điểm phần trăm so với mức đỉnh năm 2015.

Các quan chức Trung Quốc rõ ràng có nhiều lý do để khao khát một thị trường chứng khoán tăng trưởng. Sự cải thiện về tài sản có thể giúp vực dậy nhu cầu tiêu dùng đã giảm mạnh vì Covid-19 và giá cổ phiếu cao hơn sẽ tạo điều kiện cho các công ty nặng nợ huy động vốn cho bản thân. Tâm lý lạc quan cũng lan sang Hồng Kông, giúp xoa dịu nỗi lo ngại về việc Trung Quốc tăng cường kiểm soát đối với Hồng Kông.

Thế nhưng, các cơ quan chức trách cũng không muốn lặp lại ác mộng của năm 2015, khi họ bị choáng váng trước sự bùng nổ của thị trường chứng khoán cũng như sự vụn vỡ của bong bóng sau đó. Những phản ứng vụng về của Bắc Kinh trước cú sụp năm 2015 đã bào mòn danh tiếng quản lý kinh tế tài tình từ lâu và nhấn chìm hàng triệu nhà đầu tư cá nhân trong thua lỗ.

Hôm 09/07, Quỹ An ninh Xã hội của Hội đồng Quốc gia Trung Quốc – vốn quản lý 2.2 ngàn tỷ Nhân dân tệ (tương đương 314 tỷ USD) cho biết họ định bán tới 2% cổ phần tại công ty People’s Insurance Company (Group) of China Ltd. Quỹ này cho biết đợt bán cổ phiếu này nằm trong “hoạt động thoái vốn thường xuyên” của họ. Cổ phiếu People’s Insurance Company (Group) of China lập tức rớt 7.4%, mức giảm mạnh nhất trong 5 tháng.

Quỹ Đầu tư Ngành Chip Tích hợp Quốc gia (NICIIF) – quỹ đầu tư thiết bị bán dẫn có sự hậu thuẫn của Nhà nước và có quy mô nhỏ hơn nhiều so với Quỹ An sinh Xã hội – thông báo kế hoạch bán ra cổ phiếu tại 3 công ty Wuxi Taiji Industry, Shenzhen Goodix Technology Co. và Beijing BDStar Navigation Co. Ba cổ phiếu này giảm ít nhất 3.8%.

Vào ngày 10/07, các quỹ nước ngoài cũng chuyển sang trạng thái bán ròng cổ phiếu Trung Quốc lần đầu tiên trong tháng này, bán ròng 4.4 tỷ Nhân dân tệ, cao nhất kể từ cuối tháng 3/2020. Tính chung cả tháng 7, quỹ nước ngoài đã bơm ròng 63 tỷ Nhân dân tệ thông qua các kênh liên kết giữa các sàn chứng khoán Hồng Kông-Trung Quốc.

Chứng khoán Trung Quốc có thêm 1 ngàn tỷ USD trong tuần này – vượt trội hơn bất kỳ thị trường nào khác trên thế giới giữa lúc cơn hưng phấn từ giới đầu tư. Khối lượng giao dịch bùng nổ, nợ vay margin tăng nhanh nhất kể từ năm 2015 và các nền tảng giao dịch trực tuyến gặp trục trặc vì quá tải.

Mặc dù Bắc Kinh phản ứng rất nhanh chóng trong lần này, nhưng quy mô tác động vẫn rất nhỏ so với những giới hạn giao dịch đã áp dụng sau cú sụp năm 2015. Cũng như những lời cảnh báo từ giới truyền thông Nhà nước, cơ quan điều tiết chứng khoán Trung Quốc cũng thực hiện một vài động thái cụ thể để kìm hãm hành vi đầu cơ, công bố danh sách 258 nền tảng tài trợ vay margin bất hợp pháp.