7 năm thua lỗ, Bách Hóa Xanh trở thành "gánh nặng" của MWG, bao giờ gà mới bắt đầu "đẻ trứng vàng"?

Ra đời cuối năm 2015, Bách Hóa Xanh được Thế giới Di động coi là "con cưng", kỳ vọng mang về doanh thu tỷ USD và dẫn đầu ngành bán lẻ hàng tiêu dùng trong nước. Tuy nhiên, kể từ ngày ra mắt, đã 7 năm liên tiếp Bách Hóa Xanh trở thành "gánh nặng" của MWG.

Tháng 11/2015, những cửa hàng Bách Hóa Xanh đầu tiên được mở tại quận Bình Tân, TP. HCM.

Sau 6 năm tăng trưởng liên tiếp, đến cuối năm 2021, số cửa hàng Bách Hóa Xanh đạt mức kỷ lục 2.106 cửa hàng - gấp gần 45 lần năm 2016. Song song với quá trình mở rộng mạng lưới, khoản lỗ của chuỗi bán lẻ này liên tục phình to từ mức âm 55 tỷ đồng (năm 2016) lên mức âm 1.734 tỷ đồng (năm 2020) trước khi lỗ thêm 966 tỷ năm 2021.

Giai đoạn 2022-2023, tác động tiêu cực từ suy thoái kinh tế toàn cầu, lạm phát,... đã khiến sức tiêu dùng suy giảm mạnh, người dân thắt chặt chi tiêu. Gần 400 cửa hàng Bách Hóa Xanh phải đóng cửa trong năm 2022 trước khi tiếp tục giảm nhẹ về dưới mức 1.700 cửa hàng trong năm 2023.

Đáng buồn thay, việc thu hẹp thị trường không giúp chuỗi đạt được kết quả như mong muốn. Năm 2022, Bách Hóa Xanh báo lỗ kỷ lục gần 3.000 tỷ đồng trước khi lỗ thêm 905 tỷ sau 9 tháng năm 2023.

Cần nhấn mạnh, trong giai đoạn "gồng lỗ" chuỗi Bách Hóa Xanh, MWG vẫn đạt mức tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng với khoản lãi kỷ lục 4.900 tỷ đồng trong năm 2021 trước khi giảm về 4.100 tỷ năm 2022 (dấu ấn tăng trưởngđến từ chuỗi cửa hàng Thế giới Di động).

Tuy nhiên, với việc chỉ lãi vỏn vẹn vài chục tỷ đồng sau 9 tháng năm 2023, cùng với khoản lỗ 905 tỷ của Bách Hóa Xanh, năm 2023 có thể là năm buồn nhất trong lịch sử kinh doanh của MWG.

Trong báo cáo mới nhất, CTCP Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) nhận định, kết quả hoạt động của chuỗi Bách Hóa Xanh sẽ tiếp tục được cải thiện trong quý IV/2023, được hỗ trợ bởi hiệu quả của chiến lược vận hành mới và mùa mua sắm cao điểm cuối năm.

Dự báo, Bách Hóa Xanh có thể đạt doanh thu trung bình 1,8 tỷ đồng/cửa hàng/tháng trong quý IV - tăng 8,9% so với quý III và tăng 33,3% so với cùng kỳ năm trước. Tính trong cả năm 2023, VDSC ước tính doanh thu của chuỗi sẽ đạt 32.739 tỷ đồng - tăng 25% so với năm 2022.

Tín hiệu tốt từ Bách Hóa Xanh có thể giúp Thế giới Di động đạt mức lãi sau thuế công ty mẹ khoảng 345 tỷ đồng trong quý cuối năm 2023 - tăng gần 785% so với quý trước. Theo đó, công ty mẹ MWG có thể kết thúc năm với khoản lợi nhuận sau thuế 422 tỷ đồng (giảm 89,7% so với năm 2022).

Tại ĐHCĐ thường niên 2023, ông Nguyễn Đức Tài - Chủ tịch HĐQT CTCP Đầu tư Thế giới Di động từng nhấn mạnh: "Khi ai đó đã đặt niềm tin, chúng ta phải có trách nhiệm nỗ lực để xứng đáng với niềm tin đó".

Năm 2024, chuỗi Bách Hóa Xanh dự kiến doanh thu tăng trưởng khoảng 20% so với 2023, trong đó cơ cấu các mặt hàng tươi sống chiếm khoảng 40-50%. Doanh thu trung bình trên mỗi cửa hàng dự kiến đạt khoảng 2 tỷ đồng/tháng.

Bách Hóa Xanh thời gian tới sẽ chỉ mở mới ở khu dân cư đông. Công ty cũng không mở các cửa hàng lớn 300-400m2 mà tập trung ở diện tích 150-200m2.

"Để kinh doanh đúng hướng, công ty sẽ di dời những thứ không hiệu quả ra khỏi tập đoàn, chỉ giữ lại những cơ thể khỏe mạnh, gọn gàng đi tới tương lai", Chủ tịch Nguyễn Đức Tài nhấn mạnh.

Trước hàng loạt thay đổi của Bách Hóa Xanh, chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển cho rằng, mô hình này có triển vọng trong tương lai. Hướng thay đổi của chuỗi phù hợp với quá trình đô thị hóa của Việt Nam. Việc chuỗi thay đổi từ cung cấp thực phẩm sống sang hàng mát là hướng đi phù hợp với nhu cầu tiêu dùng trong nước và thế giới.

Theo ông Hiển, các mô hình kinh doanh hiện đại khó có lãi ngay vì thời kỳ đầu họ phải gồng lỗ để bán giá rẻ thu hút khách hàng. Tuy nhiên, với Bách Hóa Xanh, chiến lược giá tốt sẽ "cứu cánh" cho chuỗi này khi quy mô lớn, doanh thu sẽ tăng và giá thành giảm. Lúc đó, họ có bán giá thấp như hiện tại vẫn có lãi vì doanh thu lớn và thị phần mở rộng.

Đồng quan điểm, Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng chuỗi này đã có cải thiện tích cực trong đó chi phí logistic giảm là kết quả của thay đổi phương thức vận hành.

Với nhóm phân tích SSI Research cũng dự báo chuỗi Bách hóa Xanh sẽ đạt 441 tỷ đồng lợi nhuận trong năm 2024 và tiếp tục duy trì tăng trưởng kể từ năm 2025.