Bài của Vinh Quang

Giá dầu thô đang có một khởi đầu khá thuận lợi khi dự trữ dầu thô giảm mạnh trong bối cảnh Mỹ trải qua đợt lạnh sâu vừa rồi.

So sánh với năm ngoái, dự trữ hiện đang thấp hơn khoảng 28 triệu thùng. Theo dự báo mới nhất, dự trữ giảm xuống ~66 triệu thùng so với năm ngoái và 3,5 triệu thùng so với 2022.

Theo tính mùa vụ, dự trữ thường có xu hướng tăng trong quý 1. Điều này được thể hiện rõ vào năm ngoái, và đã phải mất rất nhiều thời gian trong năm để tiêu thụ lượng tăng lên đó.

Do đó, với việc quý 1 năm nay có khả năng thâm hụt và giảm xuống dưới mức của năm 2022, điều này sẽ có tác động tới 1) xuất khẩu dầu thô của Mỹ và 2) mức dự trữ tại thời điểm cuối năm.

Do Mỹ đã bổ sung thêm các đường ống kể từ năm 2014, kho dự trữ dầu thương mại sẽ khó có khả năng giảm xuống dưới 400 triệu thùng. Như vậy, khi tồn kho tiệm cận dần về con số đó, rất có thể chênh lệch giữa giá Brent và WTI sẽ giảm xuống, dẫn đến xuất khẩu dầu thô của Mỹ sẽ giảm, kết quả là nguồn cung WTI trên toàn cầu sẽ thắt chặt hơn.

Nguồn cung WTI thắt chặt sẽ tác động làm tăng tình trạng bù hoãn bán (backwardation) đối với giá Brent, khiến các quỹ sẽ quay trở lại mua dầu. Và với việc vị thế các quỹ đang ở mức thấp kỷ lục, đây có thể là một yếu tố thuận lợi khác cho giá dầu.

Về phía các sản phẩm lọc dầu, tổng tồn kho hiện tại đang ngang bằng với mức trung bình 5 năm, cao hơn so với năm 2022 và 2023. Trong đó, tồn kho xăng và nhiên liệu máy bay đang dư cung, trong khi các sản phẩm chưng cất khác có lượng tồn kho dưới mức trung bình 5 năm.

Tuy nhiên, mức dư cung hiện tại đối với xăng và nhiên liệu máy bay không phải là một mối lưu tâm lớn, do:

• Tình hình tiêu thụ sẽ được cải thiện khi thời tiết cũng như nhu cầu đi lại quay về mức thông thường

• Số liệu tồn kho tăng bị ảnh hưởng bởi tính thời vụ khi các nhà máy lọc dầu thực hiện các hoạt động liên quan đến thuế vào cuối năm

• Biên lợi nhuận lọc dầu vẫn đang ở mức tốt.

Do đó, sẽ chưa thể vội kết luận rằng nhu cầu yếu hơn dự kiến. Khả năng giai đoạn tăng vừa qua bị ảnh hưởng nhiều bởi tính mùa vụ cũng như yếu tố thời tiết, và những điều này sẽ sớm quay trở lại bình thường.

Nhìn xa hơn, hiện có 3 biến số mang tính quyết định đối với thị trường dầu mỏ.

1. Nền kinh tế Trung Quốc

2. Sản xuất dầu đá phiến của Mỹ

3. Sự tuân thủ cam kết sản lượng của OPEC+

Đối với Trung Quốc, thị trường chứng khoán là chỉ báo tâm lý tốt nhất. Nhìn vào HangSeng index, chỉ số đã quay trở lại gần mức đáy năm 2022.

Điều này minh họa rõ nhất những gì đang diễn ra trong nền kinh tế Trung Quốc. Với việc chính phủ nước này hiện đang tập trung vào việc thúc đẩy nền kinh tế, điều quan trọng là phải xem thị trường chứng khoán phản ứng như thế nào. Đối với những nhà giao dịch giá lên, nền kinh tế Trung Quốc phục hồi sẽ là một phần quan trọng cho phía nhu cầu năm 2024. Mặc dù kỳ vọng tăng trưởng còn hạn chế (khoảng 600 nghìn thùng/ngày), nhưng bất kỳ mức tăng nào vượt kỳ vọng sẽ là tin tức đáng hoan nghênh cho cả thị trường giao ngay và thị trường tài chính

Về phía dầu đá phiến của Mỹ, sự sụt giảm sản lượng dầu hiện tại chỉ là tạm thời do yếu tố thời tiết. Nhưng ngay cả khi loại trừ yếu tố này, sản lượng dầu của Mỹ dự kiến vẫn sẽ giảm trong quý 1 xuống còn 12,9 triệu thùng/ngày.

Khi thời tiết lạnh giá qua đi, Sản lượng dầu của Mỹ dự kiến phục hồi trở lại mức ~13,1 triệu thùng/ngày, trước khi giảm dần vào cuối tháng 3. Sẽ mất một thời gian cho đến khi sản lượng tăng trở lại lên ~13,3 triệu thùng/ngày (tháng 7/tháng 8). Khi sự đồng thuận trên thị trường tăng lên, tâm lý sẽ bắt đầu thay đổi về ý kiến cho rằng OPEC+ đang mất quyền kiểm soát thị trường dầu mỏ.

Cuối cùng, việc tuân thủ cam kết sản lượng của OPEC+ trong quý 1 dự kiến sẽ tốt hơn mong đợi.

Với xuất khẩu dầu thô giảm khoảng 800 nghìn thùng/ngày kể từ đầu năm, khả năng cao OPEC+ sẽ giữ vững cam kết và đẩy mức cân bằng cung – cầu quý 1 tiến đến mức thâm hụt. Hiện sự đồng thuận trên thị trường có lẽ vẫn còn hoài nghi về việc tuân thủ OPEC+, được thể hiện qua việc vị thế các quỹ đang ở gần mức thấp kỷ lục. Tuy nhiên điều này sẽ được giải quyết theo thời gian và cung – cầu quý 1 thâm hụt sẽ là một khởi đầu tốt.

Với tất cả những điều trình bày phía trên, nhà đầu tư không nên quá lo lắng. Yếu tố dầu đá phiến của Mỹ và sản lượng của OPEC+ sẽ dần cải thiện. Ngoài ra, với việc kho dự trữ dầu thô của Mỹ giảm vào đầu năm và dự kiến tăng mức thâm hụt so với năm 2023 vào giữa tháng 2, điều này sẽ bắt đầu thu hút sự chú ý của thị trường. Về cơ bản thị trường đang đi theo đúng hướng, và kết quả sẽ dần trở nên rõ ràng, vùng với tâm lý thị thị trường trở nên tích cực hơn.