Xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc năm 2021 ước đạt 1 tỷ USD, giảm 26%

Trung Quốc kiểm soát ngày càng khắt khe, xuất khẩu (XK) thủy sản Việt Nam sang thị trường này giảm sâu, dự báo chỉ đạt 1 tỷ USD cho cả năm 2021, giảm 26% so với năm trước.

Nguồn tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết: Chiếm 17 - 18% sản lượng XK thuỷ sản Việt Nam trong 2 năm qua với trên 1,4 tỷ USD, Trung Quốc nằm trong top 3 thị trường nhập khẩu (NK) của thủy sản Việt Nam. Tuy nhiên, do XK sang thị trường này sụt giảm liên tục từ đầu năm đến nay, nên 3 quý đầu năm 2021, XK sang Trung Quốc chỉ còn chiếm 11% tổng XK thủy sản của Việt Nam.

Từ tháng 4/2021, XK thủy sản Việt Nam sang thị trường Trung Quốc liên tục giảm 11-51% bởi việc kiểm soát chặt thủy sản đông lạnh NK tại các cảng chính của nước này, gây tắc nghẽn và tốn kém cho các nhà NK Trung Quốc, ảnh hưởng đến lợi nhuận và nhu cầu của nhà NK và cả các công ty XK Việt Nam. Cùng với sự bùng phát COVID-19 -19 ở Việt Nam từ tháng giữa tháng 7, XK sang Trung Quốc càng giảm sâu trong quý III (giảm 36% trong tháng 8 và 51% trong tháng 9).

Đáng chú ý, từ quý III/2020, Trung Quốc nhiều lần thông báo phát hiện virus corona trên bao bì thủy sản đông lạnh NK từ một số nước như Ấn Độ, Ecuador, Nga, Achentina, do vậy Hải quan nước này tuyên bố sẽ tăng cường thanh tra và kiểm tra thủy sản đông lạnh NK để ngăn chặn sự bùng phát của virus corona.

Mới đây, Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) cho biết sẽ tăng cường kiểm tra đối với thủy sản chuỗi lạnh. Cho đến ngày 29/10, GACC đã kiểm tra hơn 400 nhà sản xuất thực phẩm chuỗi lạnh quốc tế và đình chỉ 154 công ty nhập khẩu do lây nhiễm từ các nhân viên. GACC đã lấy khoảng 3,2 triệu mẫu thực phẩm nhập khẩu, trong đó có 499 mẫu dương tính với COVID-19. GACC cũng đã đình chỉ nhập khẩu đối với 221 công ty quốc tế từ 1 - 4 tuần sau khi phát hiện các bao bì sản phẩm của họ dương tính với COVID-19 .

Cùng với đó, ngành sản xuất và XK thủy sản Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng giảm bởi dịch COVID-19 nên nước này muốn bảo hộ cho các sản phẩm thủy sản nội địa, tìm cách hạn chế NK. Trung Quốc cũng đã và đang tăng cường truyền thông mạnh người dân sử dụng sản phẩm của Trung quốc.

Theo VASEP, tính đến cuối tháng 9/2021, XK thủy sản Việt Nam sang Trung Quốc giảm 20,5% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 768 triệu USD. Trong đó, 2 sản phẩm chủ lực là tôm và cá tra chiếm lần lượt 39% và 36% tổng giá trị XK thủy sản sang thị trường này, đạt 298 triệu USD và 279 triệu USD, giảm 23% và 20% so với cùng kỳ năm 2020. XK tôm sang Trung Quốc giảm 23% chủ yếu vì xuất tôm sú giảm 12% và xuất tôm hùm giảm sâu 82%. XK cua ghẹ sang thị trường này đạt 36 triệu USD, giảm 21% so với cùng kỳ năm ngoái.

Xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc giai đoạn 2019-2021. Nguồn: VASEP.

Trước tình hình kiểm soát khắt khe của Hải quan Trung Quốc, dự báo XK thủy sản Việt Nam sang Trung Quốc tiếp tục giảm sâu 3 tháng cuối năm, đạt 242 triệu USD trong quý IV, giảm 40%. Dự báo, XK thủy sản sang thị trường này cả năm 2021 đạt khoảng 1 tỷ USD, giảm 26%.

Tại Tọa đàm trực tuyến về thúc đẩy xuất khẩu nông, thủy sản sang Trung Quốc mới đây, đại diện của Bộ Ngoại giao cũng khẳng định xuất khẩu nông, thủy sản của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc có nhiều tiềm năng và dư địa phát triển. Tuy nhiên, Trung Quốc đang tăng cường hoàn thiện thực thi chính sách đối với hoạt động xuất nhập khẩu; nâng cao các tiêu chuẩn về truy xuất nguồn gốc, nhãn mác, đảm bảo chặt chẽ hơn về quy chuẩn chất lượng hàng hóa, vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm định, kiểm dịch... nên việc xuất khẩu nông, thủy sản Việt Nam sang Trung Quốc thời gian tới sẽ gặp không ít khó khăn, thách thức.