Xét xử cựu Chủ tịch và cựu Tổng Giám đốc Cienco1 vì tự ý xóa nợ hàng trăm tỷ đồng

Sáng 6/6, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử bị cáo Phạm Dũng (SN 1961, cựu Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 1 - Công ty cổ Cienco1) và bị cáo Cấn Hồng Lai (SN 1955, cựu Tổng Giám đốc Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 1 - Công ty cổ Cienco 1) cùng đồng phạm về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Thẩm phán Đào Bá Sơn làm chủ tọa phiên tòa. Thực hành quyền công tố và giám sát hoạt động xét xử là 4 kiểm sát viên Viện KSND TP Hà Nội.

Trước khi phiên tòa diễn ra, có 14 luật sư đăng ký tham gia bào chữa cho các bị cáo. Về phía Cienco1 cũng có một luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp. Tuy nhiên, khi phiên tòa diễn ra đã vắng mặt một số luật sư, vắng mặt đại diện Bộ Tài chính và một số người có quyền và nghĩa vụ liên quan cũng vắng mặt.

Đại diện Viện kiểm sát thực hành quyền công tố tại phiên tòa đề nghị Hội đồng xét xử tiếp tục xét xử với lý do, quá trình điều tra đã có lời khai của những thành phần liên quan. Phiên tòa diễn ra dài ngày, trong quá trình xét xử nếu thấy cần thiết thì Hội đồng xét xử tiếp tục triệu tập họ. Sau khi hội ý, Hội đồng xét xử quyết định tiếp tục phiên tòa.

Theo cáo trạng, Cienco 1 ban đầu thuộc Bộ Giao thông Vận tải. Năm 2013, có chủ trương cổ phần hóa nên Bộ Giao thông Vận tải ra quyết định thành lập Ban chỉ đạo cổ phần hóa do bị cáo Phạm Dũng là Trưởng ban, bị cáo Cấn Hồng Lai là Phó trưởng Ban thường trực.

Tháng 6/2014, Cienco1 được cổ phần hóa thành công với đăng ký kinh doanh mới thể hiện vốn điều lệ doanh nghiệp này là 700 tỷ đồng, trong đó có 35% của Nhà nước. Trước đó, Bộ Giao thông Vận tải thoái toàn bộ 35% vốn. Quá trình cổ phần hóa, các bị cáo trong vụ án và một số người, đơn vị liên quan có sai phạm gây thất thoát hàng trăm tỷ đồng.

Sai phạm thứ nhất thể hiện qua việc, nhóm bị cáo Cần Hồng Lai đã xóa khoản nợ phải thu 184 tỷ đồng sai quy định. Kết quả điều tra xác định, từ năm 2010 đến năm 2012, Cienco1 đã trích lập dự phòng với những khoản thu khó đòi của 50 công ty với số tiền 306 tỷ đồng.

Năm 2013, để xử lý các vấn đề khi cổ phần hóa, nhóm bị cáo Cấn Hồng Lai xác định, 50 công ty trên nợ Cienco1 với tổng số 364 tỷ đồng có 184 tỷ đồng là nợ “khó đòi” nên quyết định xóa nợ, dù đây là tài sản công. Sau khi cổ phần, nhóm điều hành mới của Cienco1 đã đòi được 65 tỷ đồng trong số này nhưng không bàn giao cho Nhà nước.

Cienco1 trước khi cổ phần hóa phải bàn giao “các khoản nợ phải thu đã xử lý xóa nợ” cho Công ty Mua bán nợ Việt Nam. Tuy vậy, nhóm bị cáo Cấn Hồng Lai và cấp dưới khi bàn giao đã “bỏ quên” 184 tỷ đồng. Quá trình điều tra, bị cáo Cấn Hồng Lai thừa nhận sai phạm nhưng cho rằng, vẫn thực hiện với động cơ “Làm đẹp sổ sách kế toán, thuận tiện việc chào bán cổ phần phục vụ cổ phần hóa”.

Sai phạm thứ hai thể hiện qua việc, Cienco1 khi cổ phần hóa còn “bỏ quên” giá trị quyền sử dụng 4 khu đất vào giá trị doanh nghiệp. Số tài sản này gồm 422m2 tại số 135 Nguyễn Văn Đậu, TP Hồ Chí Minh; 916m2 tại TP Tân An, tỉnh Long An; 16.706m2 tại huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang và 852m2 tại TP Pleiku, tỉnh Gia Lai.

Theo quy định của Chính phủ, khi doanh nghiệp cổ phần hóa, UBND cấp tỉnh sẽ có ý kiến chính thức để làm căn cứ xác định giá trị đất. Tuy nhiên, nhóm lãnh đạo Cienco1 và các bị cáo thuộc Công ty A&C đã xác định 4 khu đất trên là “tài sản cố định vô hình” với tổng giá trị 12,6 tỷ đồng.

Hội đồng định giá tài sản tố tụng hình sự tại 4 tỉnh thành trên xác định, năm 2013, tổng giá trị 4 khu đất của Cienco1 là hơn 67,4 tỷ đồng. Do vậy, hành vi của bị cáo Cấn Hồng Lai và các bị cáo khác gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 54,7 tỷ đồng.