Xác định quỹ đất 20% có phá vỡ quy hoạch phân khu?

Ngày 30/3, Bộ Xây dựng có công văn trả lời cử tri tỉnh Thanh Hóa liên quan đến số tiền tương đương 20% giá trị tiền sử dụng đất của dự án phải nộp để làm quỹ phát triển nhà ở xã hội (NƠXH).

Trước đó, cử tri đề nghị Bộ Xây dựng xem xét, điều chỉnh lại quy định việc phát triển nhà ở theo hướng quỹ đất dùng để phát triển NƠXH phải được xác định theo quy hoạch phân khu làm cơ sở thực hiện.

Đối với các dự án nhà ở thương mại cần dành một số tiền tương đương 20% giá trị tiền sử dụng đất thương phẩm của dự án phải nộp để làm quỹ phát triển NƠXH.

Về vấn đề này, Bộ Xây dựng trả lời như sau:

Tại khoản 3, Điều 5, Nghị định số 100/2015/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 4 Điều 1 Nghị định số 49/2021/NĐ-CP) có quy định: Trường hợp có sự thay đổi quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết của địa phương dẫn đến việc bố trí quỹ đất 20% tại dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị không còn phù hợp thì UBND cấp tỉnh phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận.

Trong trường hợp được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận thì UBND cấp tỉnh có trách nhiệm xác định giá trị tiền sử dụng đất phải nộp đối với quỹ đất 20% tại dự án theo đúng quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật có liên quan.

Số tiền thu được phải bổ sung vào ngân sách địa phương dành để đầu tư xây dựng NƠXH trên phạm vi địa bàn.

Bộ Tài chính có trách nhiệm hướng dẫn theo thẩm quyền việc quản lý, sử dụng khoản tiền sử dụng đất phải nộp đối với quỹ đất 20% tại dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị theo quy định tại khoản 3 Điều 5 Nghị định này.

Mặc dù vậy, thực tế triển khai các quy định nêu trên tại một số địa phương còn có bất cập, hạn chế trong việc quản lý, sử dụng số tiền thu được từ quỹ đất 20% dành để phát triển NƠXH.

Ngoài ra, liên quan đến việc xác định quỹ đất 20% tại các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị, quy định tại khoản 4 Điều 1 Nghị định số 49/2021/NĐ-CP về phát triển và quản lý NƠXH trường hợp dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị có quy mô sử dụng đất từ 2ha trở lên tại các đô thị loại đặc biệt và loại I hoặc từ 5ha trở lên tại các đô thị loại II và loại III phải dành 20% tổng diện tích đất ở trong các đồ án quy hoạch chi tiết được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật dành để xây dựng NƠXH.

Như vậy, theo quy định của pháp luật về nhà ở thì phần diện tích quỹ đất dành để phát triển NƠXH của một dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị được xác định bằng 20% tổng diện tích đất ở trong bản vẽ quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt của dự án đó.

Thời gian qua, việc thực hiện quy định trên đã tạo được quỹ đất, phát triển được nhiều NƠXH cho các đối tượng. Tuy nhiên cũng phát sinh tồn tại, vướng mắc như đối với các quy hoạch phân khu đã bố trí đủ quỹ đất 20% thì khi lựa chọn chủ đầu tư các dự án thành phần của quy hoạch đó theo quy định chủ đầu tư các dự án thành phần này vẫn phải dành quỹ đất 20%. Điều này có thể phá vỡ quy hoạch phân khu đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Trước việc này, Bộ Xây dựng đã đề xuất trình Chính phủ và được Chính phủ giao nghiên cứu, xây dựng nội dung sửa đổi Luật Nhà ở năm 2014, trong đó đã đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến quỹ đất dành để phát triển NƠXH theo hướng giao Chính phủ quy định chi tiết.