Vì sao Hà Nội không muốn "kéo" đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam về ga Hà Nội?

TP Hà Nội cho rằng, phương án đề xuất sử dụng chung hạ tầng với tuyến đường sắt đô thị số 1 để tổ chức khai thác vận tải của tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc- Nam vào ga Hà Nội là chưa phù hợp với định hướng Quy hoạch mạng lưới đường sắt.

UBND TP Hà Nội vừa có văn bản gửi Bộ GTVT về phương án hướng tuyến, vị trí và quy mô nhà ga, depot, trạm bảo dưỡng thuộc dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, đoạn đi qua địa phận TP Hà Nội.

Theo UBND TP Hà Nội, năm 2018, Hà Nội đã có văn bản thống nhất về nguyên tắc hướng tuyến, vị trí nhà ga, depot của dự án đoạn trên địa phận Hà Nội để Bộ GTVT chỉ đạo các đơn vị hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.

Trong quá trình thẩm tra, thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án, Hà Nội cũng đã có văn bản tham gia ý kiến rà soát hướng tuyến, vị trí nhà ga dự kiến của dự án gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư (cơ quan thường trực Hội đồng thẩm định Nhà nước) để tổng hợp thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án.

Theo đó, UBND TP Hà Nội thống nhất về nguyên tắc các nội dung: Hướng tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, đoạn đi qua địa phận TP Hà Nội bắt đầu từ ga Ngọc Hồi xuống phía nam theo phương án đã được UBND thành phố thỏa thuận tại văn bản 6397; mở rộng tổ hợp ga Ngọc Hồi để tích hợp nhà ga, depot, trạm bảo dưỡng... của các tuyến đường sắt đô thị, đường sắt quốc gia, đường sắt tốc độ cao và nhu cầu di dời, tái định cư các cơ sở vật chất của ngành đường sắt trong khu vực nội đô.

Từ đây Hà Nội đề nghị Bộ GTVT chỉ đạo đơn vị tư vấn xác định cụ thể quy mô diện tích, phạm vi mở rộng tổ hợp ga Ngọc Hồi để UBND thành phố bổ sung, cập nhật vào các quy hoạch có liên quan.

Đối với phương án đề xuất sử dụng chung hạ tầng với tuyến đường sắt đô thị số 1 để tổ chức khai thác vận tải vào ga Hà Nội, Hà Nội cho rằng chưa phù hợp với định hướng Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Hà Nội đề nghị Bộ GTVT chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu lập dự án, sớm trình phê duyệt, triển khai đầu tư xây dựng tuyến đường sắt vành đai phía đông và bàn giao quỹ đất, các cơ sở vật chất tuyến đường sắt xuyên tâm Yên Viên - Ngọc Hồi, các nhà ga trên tuyến để Hà Nội triển khai đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 1 phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân Thủ đô và thu gom vận chuyển hành khách đáp ứng nhu cầu khai thác vận hành của tuyến đường sắt tốc độ cao.

Cũng theo UBND TP Hà Nội, tại khu vực phía nam TP Hà Nội trong tương lai, phát triển đô thị vệ tinh Phú Xuyên với quy mô dân số khoảng 127.000 người và hình thành cảng hàng không thứ hai Thủ đô với công suất dự kiến 50 triệu hành khách/năm. Đây sẽ là trung tâm của vùng phía nam Thủ đô, do đó cần thiết bố trí một ga trên tuyến đường sắt tốc độ cao, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân kết nối với đầu mối giao thông cấp vùng.

Theo kinh nghiệm quốc tế, một số tuyến đường sắt tốc độ cao của Nhật Bản có cự ly bố trí các ga dưới 10km vẫn hoạt động hiệu quả, như: Tuyến Tokaido Shinkansen từ Osaka về Tokyo khi vào thành phố Tokyo dừng ở hai ga Shinagawa và ga trung tâm Tokyo cách nhau 6,8km; tuyến Tohoku Shinkansen nối Tokyo và các tỉnh phía đông bắc Nhật Bản có hai điểm dừng ở thành phố Tokyo là ga Ueno và ga Tokyo cách nhau 3,6km...

Ngoài ra, ga Ngọc Hồi và Phú Xuyên là các ga đầu cuối của tuyến, tốc độ chạy tàu không cao như các đoạn thông thường, do đó cơ bản không ảnh hưởng đến hiệu quả khai thác tuyến.

"Đề nghị Bộ GTVT chỉ đạo các đơn vị tư vấn nghiên cứu, bổ sung bố trí một ga tại khu vực đô thị vệ tinh Phú Xuyên, phía nam thành phố Hà Nội để kết nối với cảng hàng không Hà Nội 2 và đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân khu vực", UBND TP Hà Nội đề nghị.