Venezuela bỗng tạm dừng hoạt động xuất khẩu dầu

Ngày 17/1, PDVSA - công ty nhà nước hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu dầu của Venezuela vừa tạm dừng hầu hết hoạt động xuất khẩu dầu để đánh giá lại các điều khoản trong hợp đồng sau khi công ty này có lãnh đạo mới.

Kể từ khi các lệnh trừng phạt thương mại của Mỹ lần đầu tiên được áp dụng đối với PDVSA vào năm 2019, công ty ngày càng phải nhờ đến những người trung gian ít được biết đến để phân bổ lượng dầu xuất khẩu của mình, dẫn đến chiết khấu giá lớn và các vấn đề thanh toán ảnh hưởng đến dòng tiền của công ty.

Người dân cho biết, lệnh đóng băng đang dẫn đến sự chậm trễ tại cảng, vì các tàu đang bốc hàng đã được gửi đi và đang chờ hướng đi mới.

CEO mới của PDVSA Pedro Rafael Tellechea tuần trước đã viết thư cho những người đứng đầu bộ phận cung ứng và thương mại, thị trường nội địa, thị trường quốc tế, tài chính và đối ngoại của công ty và thông báo cho họ về việc đình chỉ hợp đồng. Bức thư không nêu rõ thời gian đóng băng sẽ kéo dài bao lâu.

Tellechea, một kỹ sư tốt nghiệp học viện quân sự, người cũng đang điều hành công ty hóa dầu nhà nước Pequiven từ năm 2019, đã được Tổng thống Nicolas Maduro bổ nhiệm vào PDVSA vào ngày 6/1 cùng với 8 Phó Chủ tịch mới.

Việc đình chỉ cho đến nay đã ảnh hưởng đến các công ty ít được biết đến đóng vai trò trung gian trong việc bán hàng của PDVSA cho các nhà máy lọc dầu châu Á. Theo các tài liệu riêng biệt và các nguồn tin, các chuyến hàng do công ty dầu mỏ Mỹ Chevron Corp (CVX.N) và Cubametales của Cuba thuê không bị ảnh hưởng bởi việc sửa đổi hợp đồng.

Kể từ ngày 17/1, hầu hết các bến tại bến dầu chính của Venezuela, cảng Jose, đều trống rỗng và hơn chục tàu đang ở khu vực neo đậu để chờ hướng dẫn. Tại các cảng khác, việc chuyển tàu bị gián đoạn và một số khách hàng được hướng dẫn thanh toán trước toàn bộ hàng hóa trước khi giao hàng, người dân cho biết.

PDVSA và bộ dầu mỏ của Venezuela đã không trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận.

Chính quyền trước đây của PDVSA vào năm 2022 đã áp đặt các điều khoản hợp đồng mới đối với các khách hàng giao ngay của mình, yêu cầu thanh toán trước ít nhất một nửa giá trị hàng hóa, một chiến lược để tránh việc các tàu chở dầu ra khơi mà không thanh toán hợp lý, một tình huống đã ảnh hưởng đến tài chính của họ trong những năm gần đây trong bối cảnh Mỹ chế tài.

Ít hơn một số khách hàng hiện đang được Washington ủy quyền giao dịch hàng hóa có nguồn gốc từ Venezuela, bao gồm Chevron, Eni của Ý (ENI.MI) và Repsol của Tây Ban Nha (REP.MC); vì vậy phần lớn khách hàng của PDVSA là những công ty không có thành tích kinh doanh và không có bảo lãnh tín dụng. Chính phủ Mỹ đã xác định nhiều công ty trong số này là công ty vỏ bọc.

Hoạt động dừng xuất khẩu diễn ra chỉ vài tuần sau khi PDVSA bắt đầu xuất khẩu dầu trở lại Mỹ. Dù bị trừng phạt, xuất khẩu dầu vẫn là một trong những nguồn thu chủ đạo của Venezuela. Caracas cho hay xuất khẩu dầu chiếm đến 65% ngân sách nhà nước của Venezuela trong năm nay.

Cụ thể, Venezuela đặt mục tiêu thu về ngân sách 14,7 tỷ USD trong năm nay, trong đó 9,34 tỷ USD là đến từ PDVSA – tăng 14% so với năm 2022.

Điều này đồng nghĩa PDVSA sẽ phải tăng sản lượng hoặc cầu mong một đợt tăng giá dầu mạnh trong năm nay. Năm ngoái, lượng dầu xuất khẩu của quốc gia này đạt 600.000-700.000 thùng/ngày, thấp hơn nhiều so với mức 1 triệu thùng/ngày mà Tổng thống Nicolas Maduro mong muốn.

Xuất khẩu dầu của Venezuela trong năm 2022 đã giảm 2,5% xuống còn 616.540 thùng/ngày do ngừng hoạt động cơ sở hạ tầng, lệnh trừng phạt của Mỹ và cạnh tranh gia tăng tại thị trường châu Á trọng điểm bất chấp sự hỗ trợ từ đồng minh Iran, theo dữ liệu và tài liệu vận chuyển.