Vài suy nghĩ về thái độ với chuyện Vinfast niêm yết

Hôm qua mình viết cái status chơi, nhiều bạn share, nhưng cũng nhiều bạn phản ứng, bao gồm bạn thân mình, vì "viết làm chi, Tây nó cũng làm vậy mà"?

Đúng rồi, nhưng sao Rivian, Lucid, nó làm giá rồi rớt cái đúng từ gần trăm tỷ về còn có một chục tỷ thậm chí thấp hơn, chia 4, chia 5, hoặc anh em crypto làm giá lên cả tỷ rồi về zero, chia 100, 1000 thì anh em bàn luận, cười giỡn được, còn Vin thì không? Con người ta ném đá bể xe Tesla hàng xóm bạn cười được, nhưng người nhà bạn làm thì bạn nói “cháu nó ngoan lắm, không nên nói về cháu nó như thế”?

Có người còn đánh đồng khái niệm Vin với Việt Nam, cho rằng phải tự hào về Vin, khen, viết status khoe, thì mới là "thiện cảm với mảnh đất quê hương".

Gì kỳ vậy mấy bạn? Ai đã cho mấy bạn cái quyền độc quyền cách yêu quê hương? Bạn có quyền gì mà cho rằng cách của bạn là yêu quê hương là tốt hơn cách người khác, và có quyền chụp mũ người ta? Từ lúc nào viết mà không ca ngợi Vin là không yêu quê hương? Logic đó là logic ở đâu?

Mình đã có một status trước đó về chuyện những bạn fan và anti-fan của Vinfast list rồi, mình quote lại một đoạn dưới này:Nasdaq Global Select không hề là dễ, nên hãy công bằng, game anh chơi gì thì chơi, tương lai thế nào còn chưa biết, risk nhiều là đương nhiên cho mảng xe điện, nhưng lên được tới đây thì thiếu yếu tố giỏi là không được.

Còn chuyện thực/ảo thì hạ hồi phân giải. Với Vin mà nói, vì cộng đồng chia hai phe fan vs anti-fan quá rõ ràng, và tính phức tạp của các deal cũng như tác động của những nhân tố ngoài kinh tế, rất khó mà nói trước.

Nói chuyện công bằng, nếu người được lên sàn hôm nay là con/cháu/anh/em nhà bạn, liệu bạn có ngồi tính từng pha kéo lên kéo xuống, soi chiếc xe bị bao nhiêu review xấu, hay mức huy động thực tế đợt này quá thấp .v.v hay chăng? Bạn chỉ lo chụp hình share với bạn bè thôi (giống ba mẹ thấy con tốt nghiệp trường xịn là đem khoe liền, không quan tâm nó có đi thuê viết luận văn hay không).

Ngược lại, nếu người lên sàn hôm nay là ông hàng xóm bạn ganh tỵ, liệu bạn có đăng ầm ầm status tự hào gì gì hay chăng? Bạn sẽ đi moi móc là "chời, ông đó lên TV gì mà xấu vậy", hoặc "ông đó xưa hay mượn đồ tao không trả".

Đã vậy còn có khi bạn chẳng có ghét bỏ gì người ta, cái tự nhiên bồ bạn đi khen "anh kia con nhà giàu, đẹp trai, học giỏi quá kìa". Cái tự nhiên bạn quay ra ghét ông kia.”

Đó, ý là như vậy. Mỗi người chọn cho mình một cách để bình về sự kiện này. Mình làm công việc nghiên cứu và phân tích, thì mình thích đi tìm hiểu về sự việc rồi chia sẻ. Mình cố gắng không phán xét.

Mình cũng thường chia sẻ về các case lái như phim của các pháp sư Trung Hoa, anh em crypto và phù thủy Mỹ kia mà. Vậy sao mấy cái status đó bạn cười được. Còn giờ phân tích về Vin thì bạn cho rằng là mình ganh tỵ với thành công người khác?

Mình đâu có khùng mà đi anti Vin để rồi ngày đêm tức tối khi thấy Vin thành công hay hả dạ khi ảnh thất bại? (trừ khi mình đang short cổ phiếu hoặc nếu làm vậy mình giảm cân được mình sẽ cân nhắc làm)

Mình có mấy người bạn cũng gọi là chơi với nhau mười mấy năm đang làm cho Vin, mình nói xấu công ty thì về VN người ta không cho ăn thì mình có lợi gì (à, ăn ít, giảm cân, cũng có lợi!).

Còn nữa, mình cũng quen qua đường một số người đã/đang làm cho Vin rất giỏi mà mình thỉnh thoảng có tương tác. Nên mình nói xấu Vin để làm gì? Những người đó họ không lên tiếng, thậm chí họ còn trao đổi thêm với mình tin hành lang (họ không làm Vinfast nên có nhiều cái họ cũng trao đổi với mình để chia sẻ thông tin với nhau, mình giải thích những cái đó dưới góc nhìn tài chính). Họ làm vậy là vì họ hiểu biết.

Họ không ngại mình nói thẳng những gì mình thấy, mình nghĩ, thông qua những dữ liệu mình tìm kiếm được, dựa trên hiểu biết của mình, cố giữ trung lập nhất có thể. Còn họ sợ là sợ "mấy ông đạo đức giả, hôm nay Vin thành công thì khen, hôm nào Vin thất bại thì lấy ra phân tích dìm xuống như thể ổng làm tốt hơn".

Và vì những mối quan hệ tùm lum đó, mình chỉ viết ra những gì mình thấy về một cái deal, với góc nhìn phân tích của mình là chuyện gì đang xảy ra. Nó dựa trên những gì mình quan sát được, nghe được, đọc được trên nhiều thị trường trong suốt 20 năm qua.

Bạn có thể thích hay không thích, nhưng đừng chụp mũ lung tung là ganh ghét hay không thiện cảm với quê hương hay gì gì, to tát quá. Mà mấy bạn chỉ trích các bạn fan Vin thì cũng đừng nói gì quá, mỗi người mỗi ý thôi mà, miễn sao người ta không xúc phạm mình.

Khi đã lên sàn, thì nhiều tỷ phú nước ngoài đều từng lái cổ phiếu, lái định giá công ty tùm lum, nhiều anh chị cũng từng phông bạt tá lả (từ Facebook cho tới Tesla), một số không may là sụm trước khi phông bạt thành thật như WeWork hay Theranos. Đã vào cái sòng tài chính này thì là vậy thôi, lằn ranh màu xám nhiều người từng bước vô bước ra, may thì chưa đạp lằn ranh đỏ (hoặc đạp rồi mà không bị phát hiện).

Thương trường là phải có chiêu trò, đó là bình thường. Tesla lái mấy lần anh Musk bị SEC lôi ra phạt hoài chứ gì. Nhưng mà khi đã dùng chiêu trò thì người ta chỉ ra mấy cái mẹo kinh doanh đó là bình thường.

Người trong tập đoàn của Vin còn tỉnh táo vậy, thì bạn làm fan cuồng hay anti-fan cuồng làm gì? Mình làm fan Arsenal từ năm 1997, nhưng mình không bao giờ chửi mấy đứa anti Arsenal. Mình chỉ block nó thôi.

View này phản ánh góc nhìn cá nhân của mình, không nhất thiết phản ánh quan điểm của các tổ chức mình làm việc.

Cái hình minh họa có đứa em nó gửi, chả biết nó lấy ở đâu. Tới tuần sau không biết market cap sẽ tới chỗ nào. Và năm sau thì sao? Ai mà biết.