Tương lai nào cho đất nông nghiệp

2ha đất trồng sầu riêng tại Bảo Lâm, nơi được đồn là sẽ nhập về Bảo Lộc để lên thành phố thủ phủ của Lâm Đồng (Đà Lạt sẽ lên thành phố trực thuộc trung ương), được rao giá là 30 tỷ. 600 gốc sầu riêng 4 năm tuổi bắt đầu thu hoạch được định giá 25 tỷ (giá trị kỳ vọng cho 15 năm tiếp theo 600 x 120 kg/năm x 70.000/kg x 15 năm= 75 tỷ ). Tổng giá trị rao bán cho 2 ha sầu riêng này là 55 tỷ.

Ai sẽ bán và ai sẽ mua miếng đất này?

Bán, các lão nông một đời cơ cực khai hoang sẽ bán vì tuổi đã già, cần bán để chia tài sản cho con. Vì trong các con không ai có đủ khả năng mua hết lại để thối tiền cho những người con còn lại, nên buộc phải bán dù tiếc đứt ruột. Tập quán chia đất cho con là một trong những nguyên nhân làm cho đất đai ngày càng manh mún.

Mua, nếu là người làm nông nghiệp đơn thuần chắc khó có đủ vốn mà mua lại để canh tác. Nếu người có tiền hơn có thể mua lại để vừa thu hoạch sầu riêng vừa kinh doanh farmstay, cũng là một dạng kinh doanh tìm năng. Tuy nhiên số này rất ít.

Đối tượng mua lại nhiều nhất có 2 dạng:

Thứ nhất là người không biết ở đâu và làm gì nhưng họ có rất nhiều tiền và đầu cơ đất đai chờ khoảng 3-5 năm khi Bảo Lộc lên Thành phố thủ phủ của Lâm Đồng họ kỳ vọng miếng đất này sẽ lên ít nhất 200 tỷ. Nghĩa là tăng 4 lần sau 5 năm, chỉ cần một quyết định hành chánh phong cho cái thành phố nào đó lên 1 cấp.

Thứ hai là người ta sẽ tìm cách chuyển đổi 2 ha đất nông nghiệp này lên thổ cư và phân lô bán nền, đặc biệt là nền nghĩ dưỡng view đồi núi, trung bình 1000 m2 nghĩ dưỡng thổ cư hiện nay ở Bảo Lộc khoảng 9-12 tỷ tùy view. Nghĩa là nếu phân được 15-16 nền (sau khi làm đường và khuôn viên), người phân lô có thể mang về tối thiểu 150 tỷ. Vấn đề là cái giá của chuyển đổi thổ cư là bao nhiêu? Chắc khó có ai vì yêu mến nền nông nghiệp nước nhà mà cưỡng lại được cái giá của nó.

Cuối cùng của các quá trình này chính là đất đai và sản xuất nông nghiệp của quốc gia ngày càng đắt đỏ, buộc phải càng ngày càng lùi sâu vào núi, ngày càng tốn kém chi phí logistics hơn. Và quan trọng hơn cả là chả ai làm nông nghiệp nữa, lo đi bán đất cho nó nhanh, phân lô đất nông nghiệp sẽ được xem là nghiệp vụ đắt đỏ nhất hành tinh. Đời người chả cần làm gì, chỉ cần kiếm được miếng đất nông nghiệp được quy hoạch thổ cư, đầu tư phân lô một phát thì cả đời ăn không hết.

Phân cấp, thăng hạng đô thị chính là nguyên nhân cốt lõi góp phần tàn phá nền nông nghiệp VN. Bản chất của đô thi chả có gì đổi khác khi đô thị được thăng hạng, đường xá chả có gì hơn, trường học cũng nhiêu đó, chợ cũng nhiêu đó, tất cả cũng chỉ là bao nhiêu đó không nhiều thêm thứ gì có lợi ích hơn cho cư dân. Địa phương có thể thu thêm được một ít thuế đất, nhưng không đáng vào đâu so với sự mất mát ngàn năm của nền nông nghiệp. Chỉ duy nhất thứ có lợi là giá đất tăng vùn vụt và chỉ một ít người có tiền (không biết ở đâu), chợp lấy cơ hội và trở thành siêu giàu trong thời gian ngắn.

Vì tương lai của đất nước hãy dừng nâng hạng đô thị, đó chỉ là cái danh do con người bày ra để gọi, nhưng tác hại là vô cùng lớn cho nền nông nghiệp của đất nước. Thăng hạng đô thị chỉ mang đến thời cơ trở thành siêu giàu cho một vài nhóm buôn đất mà thôi.