Từ vụ thao túng giá cổ phiếu FLC, nhìn lại câu chuyện lợi ích của nhà đầu tư

Sự kiện khởi tố bắt tạm giam ông Trịnh Văn Quyết vì thao túng giá cổ phiếu FLC được ví như liều “vaccine” quan trọng với TTCK. Sau gần 2 năm, vấn đề minh bạch thông tin, đảm bảo quyền lợi nhà đầu tư tại TTCK Việt Nam đã được nâng cấp đáng kể.

Vào sáng ngày 22/7, TAND TP. Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử cựu Chủ tịch HĐQT CTCP Tập đoàn FLC (Tập đoàn FLC) ông Trịnh Văn Quyết, và 49 bị cáo trong vụ án thao túng thị trường chứng khoán (TTCK), lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Đây là diễn biến được nhiều nhà đầu tư chờ đợi sau khi vị doanh nhân này bị khởi tố và bắt tạm giam cách đây 2 năm trước. Theo sau sự kiện này, FLC và nhiều cổ phiếu cùng nhóm đã bị hủy niêm yết, và đưa vào diện hạn chế giao dịch.

Dù quyền lợi cổ đông về mặt pháp lý vẫn được đảm bảo, song các nhà đầu tư cầm nhóm cổ phiếu này trở nên sốt ruột hơn khi chứng kiến tình hình tài chính các công ty nhóm này liên tục “lao dốc”, chậm công bố thông tin, tổ chức ĐHĐCĐ thường niên bất thành… Cùng với đó là loạt dự án của Tập đoàn FLC trên cả nước bị thu hồi.

Chia sẻ với báo giới, nhiều nhà đầu tư cho biết họ đã lỗ hàng tỷ đồng, thậm chí phá sản vì đầu tư vào cổ phiếu FLC, ROS. Việc Tòa án Nhân dân triệu tập gần 100.000 bị hại cho thấy mức độ thiệt hại của nhà đầu tư có quy mô lớn như nào.

Bảo vệ lợi ích của nhà đầu tư

Sự kiện khởi tố, bắt tạm giam ông Trịnh Văn Quyết được giới chuyên gia nhìn nhận là liều “vaccine” quan trọng với TTCK trong nỗ lực nâng cao chất lượng, tính minh bạch trên TTCK, qua đó bảo vệ lợi ích của nhà đầu tư tham gia thị trường.

Kể từ sự kiện này, UBCKNN đã liên tục phát đi thông điệp đẩy mạnh giám sát, thực thi pháp luật để đảm bảo kỷ cương, kỷ luật và hoạt động lành mạnh của thị trường; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, làm sạch dữ liệu nhà đầu tư và nghiên cứu xây dựng trung tâm dữ liệu tập trung hỗ trợ công tác quản lý giám sát.

Trong năm 2023, UBCKNN đã ra 145 quyết định xử phạt vi phạm hành chính trên TTCK, với tổng số tiền phạt hơn 34.4 tỷ đồng. Vi phạm phổ biến nhất là lỗi công bố thông tin và nổi cộm vẫn là các vụ thao túng giá cổ phiếu hay sai phạm liên quan trái phiếu.

Ở phát biểu gần nhất, Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Chân Phương khẳng định:”UBCKNN đã tăng cường giám sát, thanh tra, tạo sự minh bạch cho TTCK. Đối với các trường hợp đăng ký mua/bán nhưng không thực hiện, UBCKNN sẽ yêu cầu có báo cáo giải trình và xem xét liệu có tác động/thao túng giá cổ phiếu không, và sẽ đưa ra những chế tài, xử phạt thích hợp, tạo sự nghiêm minh”.

Rõ ràng, những hiện tượng thao túng giá chứng khoán của các “cá mập”, “đội lái”, ... sẽ bị giám sát kỹ hơn, chế tài mạnh hơn. Từ đó, hướng đến thị trường vận hành minh bạch hơn, bảo vệ lợi ích của nhà đầu tư. Việc này sẽ giúp TTCK có thể trở thành kênh huy động vốn hiệu quả với các doanh nghiệp niêm yết, cũng như là nơi phân bổ nguồn vốn hiệu quả.

Quan trọng hơn, những động thái quyết tâm minh bạch của UBCKNN cũng nâng cao ý thức của giới đầu tư. Vẫn liên quan đến FLC, còn nhớ khi Cơ quan Điều tra khởi tố bắt tạm giam ông Trịnh Văn Quyết, nhiều nhà đầu tư mua vào cổ phiếu nhóm FLC bất chấp đà lao dốc của nhóm này với niềm tin rồi FLC sẽ được “kéo” lại.

Nhưng giờ đã khác, dòng tiền thông minh trở nên cảnh giác hơn với những cổ phiếu đầu cơ, đặc biệt là những doanh nghiệp nhiều lần vi phạm công bố thông tin, minh bạch trên thị trường.

Khi “chất” của nhà đầu tư được nâng lên, chính các doanh nghiệp cũng phải nâng “chất” trong việc cải thiện vấn đề công bố thông tin. Dễ thấy, giờ đây không ít công ty niêm yết còn chủ động tổ chức các sự kiện về kết quả kinh doanh, tình hình hoạt động hàng tháng, bên cạnh những thông tin phải công bố theo quy định của HoSE, HNX.

Dữ liệu khảo sát từ IR Rewards năm 2024 cho thấy số doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ và kịp thời nghĩa vụ công bố thông tin trên cả hai sàn chứng khoán (HOSE và HNX) là 424/708 đơn vị, chiếm 60% tổng số doanh nghiệp được khảo sát (kỳ khảo sát liền trước đạt tỷ lệ 50%). Đây cũng là mức cao nhất trong 14 năm trở lại đây.

Tính minh bạch của TTCK trong năm 2024 có tính lan tỏa và tăng trưởng trên diện rộng khi không chỉ nhóm doanh nghiệp vốn hóa lớn, nhóm vốn hóa nhỏ cũng tạo ấn tượng khi tỷ lệ chuẩn công bố thông tin tăng mạnh từ mức 46% lên mức 58%, dẫn đầu tăng trưởng về tỷ lệ. Điều này cho thấy các doanh nghiệp nhỏ ngày càng quan tâm hơn và tạo được thành quả tốt trong hoạt động công bố thông tin.