Từ bài toán giảm thuế

Xăng dầu là mặt hàng đầu vào quan trọng của hàng loạt ngành nghề kinh tế và sản xuất, tiêu dùng của người dân, doanh nghiệp. Giá xăng dầu tăng cao, khiến người dân, doanh nghiệp điêu đứng; nguy cơ đẩy lạm phát lên cao. Để giải bài toán giá xăng dầu, giảm thuế là một trong những giải pháp cần được đưa ra xem xét, tính toán.

Trong rổ hàng hóa tính chỉ số giá tiêu dùng, xăng dầu tác động trực tiếp và gián tiếp đến hàng loạt nhóm hàng hoá khác. Từ đầu năm 2022 tới nay, giá xăng dầu tăng cao là một trong những yếu tố gây áp lực lạm phát.

Trong cơ cấu giá thành xăng dầu hiện nay, tỷ lệ các loại thuế chiếm 38-42%. Dù thuế bảo vệ môi trường với mặt hàng xăng dầu đã giảm tới 50% nhưng vẫn chưa thể kéo giá xăng dầu xuống thấp. Trước bối cảnh đó, Quốc hội đã đặt vấn đề tiếp tục giảm thuế bảo vệ môi trường. Bộ Tài chính cũng đề xuất giảm biểu thuế ưu đãi nhập khẩu với xăng dầu từ 20% giảm xuống 12%, nhằm đa dạng nguồn cung và giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, nhiều ý kiến đề xuất xem xét giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu.

Hiện nay, ngoài tỷ lệ thuế phí, giá xăng dầu phụ thuộc vào các yếu tố như: giá xăng dầu trên thế giới, quỹ bình ổn xăng dầu và lợi nhuận định mức. Giá xăng dầu thế giới do ảnh hưởng căng thẳng địa chính trị có xu hướng ngày càng tăng. Quỹ bình ổn xăng dầu đã cạn kiệt. Lợi nhuận định mức và chi phí kinh doanh của DN cũng không thể giảm thêm.

Trong bối cảnh hiện nay, để giảm giá xăng dầu, công cụ đầu tiên phải đảm bảo nguồn cung. Nếu nguồn cung xăng dầu đứt gãy, gây nên sự khan hiếm mặt hàng này sẽ khiến thị trường gặp rối loạn và góp phần tiếp tục đẩy giá xăng lên cao. Giải pháp tiếp theo xem xét giảm thuế với xăng dầu. Tuy nhiên, việc giảm thuế quá mức sẽ ảnh hưởng đến phát triển kinh tế, bởi nguồn thuế thu từ xăng dầu rất lớn.

Giải bài toán giảm giá xăng dầu, chúng ta phải đánh đổi. Nếu giảm thuế tối đa với xăng dầu nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, kiềm chế lạm phát, cơ quan chức năng phải tăng thêm nguồn thu khác bù đắp cho ngân sách nhà nước. Cơ quan chức năng tính toán nguồn thu khác để bù đắp, hoặc nuôi dưỡng nguồn thu.

Một trong những yếu tố quan trọng khác phải nhấn mạnh là trong thời gian giá xăng dầu tăng cao, người dân, doanh nghiệp phải sử dụng xăng dầu hiệu quả, tiết kiệm. Ví dụ, doanh nghiệp vận tải bố trí hợp lý lịch chạy xe chở đủ khách, đủ hàng 2 chiều, không chạy xe rỗng. Với người tiêu dùng, tìm cách tiết kiệm chi phí, người sử dụng phương tiện cá nhân có thể cân nhắc sử dụng phương tiện công cộng trong khả năng cho phép.

Trong bối cảnh hiện nay, cơ quan chức năng cần đa dạng, đồng bộ các giải pháp để góp phần kéo giá xăng dầu giảm xuống, không thể trông chờ vào công cụ giảm thuế. Với người yếu thế, người nghèo, cần sử dụng quỹ an sinh xã hội để hỗ trợ để họ vượt qua khó khăn.