Trước “sóng gió” mâu thuẫn nội bộ, Coteccons từng đặt kỳ vọng lớn vào “hệ sinh thái” xây dựng xoay quanh các công ty con, liên kết

Năm 2019, lợi nhuận sau thuế của Coteccons giảm hơn 1 nửa so với năm trước xuống còn 711 tỷ đồng, thấp nhất từ năm 2014. Biên lợi nhuận gộp xuống thấp nhất từ khi hoạt động ở mức 4,4%.

Theo báo cáo thường niên năm 2019, CTCP Xây dựng Coteccons (mã CTD) khẳng định một trong những lợi thế cạnh tranh khi tham gia vào các siêu dự án chính là sự hỗ trợ đắc lực của các công ty con và công ty liên kết. Việc đầu tư vào các công ty con, liên kết mở ra cơ hội cho Coteccons trong việc mở rộng thị phần hoạt động cũng như đa dạng hóa lĩnh vực kinh doanh, xây dựng một hệ sinh thái trong lĩnh vực xây dựng.

Với vị thế là doanh nghiệp xây dựng hàng đầu, Coteccons vẫn có những lợi thế nhất định trong việc đàm phán giá hợp đồng dù chịu ảnh hưởng bởi những lý do khách quan từ thị trường. Cơ cấu tài chính lành mạnh không có nợ vay cũng tạo dư địa lớn cho sự tăng trưởng. Ngoài ra, thị trường tuy có phần ảm đạm nhưng nhu cầu vẫn rất lớn, mảng khu công nghiệp ngược lại kỳ vọng tăng trưởng mạnh trước làm sóng dịch chuyển nhà máy khỏi Trung Quốc…

Do đó, kết quả kinh doanh có dấu hiệu đi xuống trong thời gian gần đây khiến nhiều cổ đông không khỏi thắc mắc. Năm 2019, lợi nhuận sau thuế của Coteccons giảm hơn 1 nửa so với năm trước xuống còn 711 tỷ đồng, thấp nhất từ năm 2014. Biên lợi nhuận gộp xuống thấp nhất từ khi hoạt động ở mức 4,4%.

Nhiều cổ đông cho rằng, kết quả kinh doanh xuống dốc của Coteccons phần nào đến từ sự cạnh tranh của các đối thủ mang danh “người nhà” như Ricons, Unicons, Newtecons… Mối quan hệ “nhập nhằng” giữa Coteccons và các công ty này cùng kế hoạch sáp nhập gây nhiều tranh cãi khiến cổ đông Coteccons rơi vào thế khó.

Những năm qua những cái tên như Unicons, Ricons, Newtecons, BM Windows, Boho Décor, Dcons, SMART… đều được marketing nằm trong một hệ sinh thái cùng với Coteccons. Nhiều cán bộ chủ chốt Coteccons cũng được điều chuyển, giữ chức vụ điều hành tại những công ty này.

Tuy nhiên trên thực tế, ngoại trừ Unicons đã được sáp nhập 100%, Coteccons chỉ sở hữu 14,3% cổ phiếu của Ricons, và không có thêm bất kỳ cổ phần nào khác trong các công ty còn lại. Điều này dẫn đến câu chuyện mâu thuẫn lợi ích lớn giữa cổ đông và lãnh đạo chưa thể giải quyết dứt điểm qua 2 kỳ họp ĐHĐCĐ gần đây.

Ngày 2/6, Công ty Kustocem Pte. Ltd. (Kusto), cổ đông lớn nhất nắm giữ 17,55% cổ phần CTCP Xây Dựng Coteccons đã đưa ra đề nghị về việc thay đổi Hội đồng quản trị (HĐQT) hiện tại, bầu ra HĐQT mới và thực hiện kiểm toán đặc biệt đối với hoạt động kinh doanh của Coteccons liên quan tới các vấn đề về xung đột lợi ích, các giao dịch với các bên liên quan, đặc biệt là các giao dịch giữa Coteccons và các công ty còn lại trong cái gọi là “Coteccons Group” từ thời điểm năm 2017.

Việc sáp nhập các công ty con, liên kết vào Coteccons khiến tỷ lệ sở hữu của các lãnh đạo công ty gia tăng đáng kể trong khi lượng sở hữu của cổ đông hiện hữu lại bị pha loãng. Trong trường hợp từ chối sáp nhập, với sự hỗ trợ của Coteccons, các công ty trong hệ sinh thái xây dựng trên vẫn có thể tăng trưởng mạnh tuy nhiên các cổ đông Coteccons lại không được hưởng lợi.

Vấn đề cân bằng lợi ích cho các bên liên quan, đặc biệt là việc giải quyết bất đồng giữa lãnh đạo và cổ đông lớn của Coteccons sẽ tiếp tục thu hút sự quan tâm của giới đầu tư trong thời gian tới.

“Không tăng trưởng bằng mọi giá”

Cũng trong báo cáo thường niên năm 2019, Coteccons dự báo năm 2020 chưa phải là thời điểm khởi sắc của thị trường bất động sản khi chính sách vẫn chưa thể tháo gỡ, cùng với sự bùng phát của dịch Covid-19.

"Bước sang năm 2020, trong diễn biến phức tạp, khó lường của dịch Covid-19, nền kinh tế đất nước đã và đang bị ảnh hưởng tiêu cực, gia tăng thêm khó khăn cho các công ty xây dựng. Tuy nhiên tôi cho rằng, thị trường là một bức tranh sáng tối đan xen, trong thách thức sẽ luôn có rất nhiều cơ hội. Vì vậy, Coteccons cần có một chiến lược kinh doanh hợp lý, Công ty sẽ không tăng trưởng bằng mọi giá mà chỉ chọn lựa những dự án tốt, tập trung vào công tác thu hồi công nợ", ông Nguyễn Bá Dương gửi thông điệp đến cổ đông.

Năm 2019 vừa qua, Coteccons có rất ít dự án mới được triển khai, nhiều công trình đang thi công bị tạm ngưng hoặc kéo dài tiến độ khiến Coteccons chưa hoàn thành chỉ tiêu doanh thu và lợi nhuận. Doanh nghiệp có năm thứ 2 ghi nhận dòng tiền kinh doanh âm; dòng tiền thuần doanh nghiệp chính thức âm năm thứ 3 liên tiếp.