Trung Quốc: Các ngân hàng ảo duyệt cho vay trong vòng 1 giây

Các ngân hàng ảo, hay còn gọi là ngân hàng di động, ở Trung Quốc không chỉ đang mở ra cơ hội vay tiền cho nhiều người dân gặp khó khăn khi vay từ các ngân hàng truyền thống mà còn ra quyết định giải ngân khoản vay rất nhanh: chỉ trong vòng một giây.

Khi Li Bencai, 38 tuổi, chủ một nhà máy sợi len ở tỉnh Hà Bắc đi đến khu tự trị Tân Cương để mua lông cừu trong mùa hè này, anh đã vay tiền từ ngân hàng ảo MYbank, công ty liên kết của công ty tài chính Ant Financial, một thành viên của tập đoàn Alibaba.

Li đã vay 250.000 nhân dân tệ (35.000 đô la Mỹ) trong số 1 triệu nhân dân tệ mà anh cần để mua 50 tấn lông cừu với mức lãi suất 12% mỗi năm.

Đối với các chủ nhà máy như Li, người vận hành hàng chục máy xe sợi len, các ngân hàng ảo đã tạo ra một cuộc cách mạng đối với hoạt động kinh doanh và mang đến cho anh nhiều cơ hội.

Khi Li bán vải len cho các công ty dệt may, anh sẽ cộng thêm phí xử lý tương đương 15-20% chi phí nhiên liệu. Do đó, anh vẫn có thể kiếm lời dù phải trả mức lãi suất 12% cho MYbank.

Ngân hàng ảo MYbank cũng như ngân hàng ảo Webank của tập đoàn Internet Tencent đang thay đổi bức tranh dịch vụ tài chính ở Trung Quốc. Cho đến nay, hai ngân hàng này đã giải ngân các khoản vay cho hơn 100 triệu người, bao gồm những người ở vùng nông thôn và chủ những doanh nghiệp nhỏ.

Trước đây, nông dân và những doanh nghiệp nhỏ sử dụng dưới 10 người lao động ở Trung Quốc rất khó vay được tiền từ các ngân hàng truyền thống. Giờ đây, họ tìm đến MYbank và WeBank để tìm kiếm sự hỗ trợ. Cả hai ngân hàng này xử lý các quyết định cho vay bằng cách dựa vào trí tuệ nhân tạo để phân tích những khối lượng thông tin khổng lồ thu thập được từ các ví điện tử Alipay (Ant Financial) và Wechat Pay (Tencent) của các khách hàng xin vay.

Ant Financial và Tencent kiểm soát hơn 90% thị phần thanh toán di động ở Trung Quốc. Tổng giao dịch thanh toán di động mà hai công ty xử lý trong năm 2018 lên đến 25.000 tỉ đô la Mỹ.

MYbank và WeBank ra các quyết định cho vay chỉ trong vòng một giây. MYbank gọi quy trình cho vay của ngân hàng này là “3-1-0”, có nghĩa là mất 3 phút để khách hàng vay tiền nhập các thông tin cần thiết và 1 giây để hệ thống trí tuệ nhân tạo quyết định liệu có cho vay hay không và không cần nhân viên nào tương tác với khách trong quy trình này.

“Ứng dụng trí tuệ nhân tạo giúp người dân bình thường và các doanh nghiệp nhỏ có thể tiếp cận nguồn vốn từ các ngân hàng ảo”, Wu Haishan, Phó Tổng Giám đốc WeBank, nói.

MYbank ra mắt vào năm 2015 và đã cung cấp các khoản vay cho 17 triệu doanh nghiệp nhỏ và các công ty khác sau bốn năm hoạt động đầu tiên. Trong số những khách hàng này có đến 80% chưa bao giờ vay tiền từ các ngân hàng trước đó. Tính đến nay, tổng số tiền cho vay của MYbank đã lên đến 3.000 tỉ nhân dân tệ.

“Trong ba năm tới, những người buôn bán trên các vỉa hè cũng có thể vay tiền từ chúng tôi trong vòng 1 giây”, Hu Xiaoming, Chủ tịch MYbank, nói hồi tháng 6.

Ngân hàng ảo là một thành công lớn ở Trung Quốc nhờ sự trỗi dậy của thanh toán di động. Ví điện tử Alipay đang có 1 tỉ người dùng và ví điện tử WeChat cũng nắm giữ số người dùng tương tương. Người dân Trung Quốc sử dụng các ví điện tử này để thanh toán khi mua sắm ở các cửa hàng tiện lợi hay mua sắm trực tuyến, khi ăn uống ở các nhà hàng cũng như để chuyển tiền.

Dựa vào kết quả phân tích dữ liệu khổng lồ thu được từ các hoạt động thanh toán của người dùng ví điện tử Alipay và WeChat Pay, hai ngân hàng ảo MYbank và WeBank có thể nhanh chóng thẩm định thu nhập và khả năng thanh toán của khách hàng để ra các quyết định cho vay. Chẳng hạn, những khách hàng thanh toán hóa đơn tiền điện, nước đúng hạn thường được đánh giá có khả năng trả nợ theo định kỳ.

MYbank có thể tính toán lượng cho vay tối đa, mức lãi suất cho vay và rủi ro vỡ nợ của một khách hàng dựa vào dữ liệu thu thập được từ hoạt động thanh toán của khách hàng qua ví điện tử Alipay. Mức lãi suất cho vay của MYbank có thể dao động ở nhiều mức khác nhau tùy theo kết quả đánh giá rủi ro vỡ nợ của khách hàng.

Để thẩm định khả năng trả nợ của khách hàng, WeBank không chỉ căn cứ vào lịch sử thanh toán của họ qua WeChat Pay mà còn dựa vào hoạt động của họ trên mạng xã hội WeChat. Nếu đáp ứng được các tiêu chí cho vay, người dùng WeChat có thể được WeBank chủ động mời vay tiền và họ có thể nhận được tiền chỉ sau ba phút kể từ lúc nộp đơn xin vay trực tuyến.

WeBank đã giải ngân các khoản vay cho hơn 100 triệu người, trong đó có đến 80% có trình độ học vấn dưới đại học và nhiều người không đủ tiêu chuẩn để tiếp cận các khoản vay từ các ngân hàng truyền thống.

Cho đến nay, tỷ lệ các khoản nợ xấu chỉ chiếm 1% trong tổng giá trị cho vay ở MYbank và WeBank. Thành công này một phần là nhờ Alibaba và Tencent vô hiệu hóa ví điện tử của khách hàng nếu họ không trả nợ đúng hạn, một biện pháp chế tài có thể gây bất tiện lớn ở Trung Quốc khi thanh toán di động đã trở nên không thể thiếu trong đời sống hàng ngày.

Theo Nikkei Asian Review