Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ “trái lời” ông Trump, tuyên bố không bỏ Nga

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan tuyên bố ông không thể nghe theo đề nghị của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc dừng mua hệ thống phòng không S-400 của Nga cũng như từ bỏ mối quan hệ với Moscow.

Tổng thống Tayyip Erdogan ngày 14/11 cho biết người đồng cấp Mỹ Donald Trump đã nỗ lực thuyết phục ông từ bỏ thỏa thuận mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 với Nga, song nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đã từ chối.

“Chúng tôi hiện có mối quan hệ song phương với Nga. Chúng tôi không thể bỏ qua một bên mối quan hệ chiến lược này”, ông Erdogan nói với các phóng viên sau khi trở về Thổ Nhĩ Kỳ.

Trước đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã có cuộc gặp với Tổng thống Trump tại Mỹ hôm 13/11 và trao đổi về thương vụ mua S-400 của Nga. Ông Trump cảnh báo việc Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 đã “tạo ra những thách thức rất nghiêm trọng” cho Mỹ, tuy nhiên Ankara vẫn chưa có ý định hạn chế hay hủy bỏ thỏa thuận vũ khí với Moscow.

Ông Erdogan khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không từ bỏ hoàn toàn hệ thống S-400 của Nga để chuyển sang mua hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot của Mỹ. Thay vào đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết nước này “vẫn có thể mua Patriot” và sở hữu cả hai hệ thống phòng không.

“Chúng tôi không thể từ bỏ hoàn toàn S-400 của Nga để mua Patriot của Mỹ. Chúng tôi vẫn có thể mua Patriot. Nhưng chúng tôi cũng sẽ mua S-400”, ông Erdogan nói.

“Thổ Nhĩ Kỳ có thể mua Patriot của Mỹ, nhưng chúng tôi coi đề xuất (của Mỹ) về việc chỉ mua Patriot và hoàn toàn gạt S-400 của Nga sang một bên là động thái can thiệp vào quyền chủ quyền của chúng tôi”, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh.

Theo Tổng thống Erdogan, Thổ Nhĩ Kỳ đã thông báo với Mỹ rằng nếu Washington đề xuất bán các hệ thống Patriot với “điều kiện phù hợp”, Ankara sẵn sàng mua. Tuy nhiên, việc Mỹ đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ từ bỏ hoàn toàn hệ thống S-400 của Nga là “không đúng”.

“Chúng tôi sẽ không từ bỏ S-400 để mua Patriot. Điều quan trọng đối với chúng tôi là có S-400 trong hệ thống phòng thủ của chúng tôi. Chúng tôi vẫn sẽ mua cả S-400 và Patriot, vì chúng tôi muốn phát triển hệ thống phòng thủ theo hướng đa dạng. Đây là chiến lược của lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ”, ông Erdogan nói thêm.

Tổng thống Erdogan cũng bác bỏ khả năng phải “chọn phe” giữa Nga hoặc Mỹ trong chính sách đối ngoại của Thổ Nhĩ Kỳ.

“Đã có những chính trị gia hỏi tôi ai là kẻ thù: Mỹ hay Nga. Tôi không muốn bất kỳ ai là kẻ thù. Tôi muốn làm bạn với cả Mỹ và Nga. Đó là mục tiêu của chúng tôi, và chúng tôi đang thực hiện những bước đi tương xứng để đạt được mục tiêu đó. Song một số người đang cảm thấy lo ngại về điều đó”, ông Erdogan cho biết.

Mỹ nhiều lần cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ rằng hệ thống S-400 của Nga không phù hợp với các hệ thống phòng thủ của NATO, đồng thời tạo ra mối đe dọa đối với các máy bay chiến đấu F-35 do tập đoàn Lockheed Martin của Mỹ sản xuất.

Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu tiếp nhận lô S-400 đầu tiên từ Nga hồi tháng 7. Đáp lại, Washington loại Ankara khỏi chương trình F-35, mặc dù Thổ Nhĩ Kỳ vừa là bên tham gia sản xuất, vừa là khách hàng mua máy bay chiến đấu tối tân này.

Tuy vậy, ông Erdogan cũng để ngỏ khả năng mua các máy bay chiến đấu Sukhoi do Nga sản xuất, thay vì mua F-35 của Mỹ. Sau cuộc gặp với ông Trump trong tuần này, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết thái độ của nhà lãnh đạo Mỹ trong vấn đề F-35 đã “tích cực” hơn.

Nhờ vào mối quan hệ gần gũi giữa Tổng thống Erdogan và Tổng thống Trump, Thổ Nhĩ Kỳ cho đến nay vẫn tránh được các lệnh trừng phạt của Mỹ sau thương vụ S-400.