Tổng công ty Đường sắt đề xuất cơ chế thúc đẩy vận chuyển hàng hóa sang Trung Quốc

Các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản và hàng hóa sang Trung Quốc cần sớm chuyển sang xuất khẩu chính ngạch để rút ngắn thủ tục, thời gian thông quan hàng hóa được vận chuyển đường sắt liên vận.

Tổng công ty Đường sắt Việt Nam vừa có báo cáo gửi Bộ GTVT các đề xuất để nâng cao sản lượng và hiệu quả công tác vận tải Liên vận quốc tế bằng đường sắt.

Theo đó, để thúc đẩy nâng cao năng lực tổ chức hiệu quả tuyến vận tải đường sắt đến châu Âu và ngược lại, cũng như với Trung Quốc, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đề xuất các cơ quan có thẩm quyền triển khai 5 nhóm giải pháp cấp bách và 2 nhóm giải pháp mang tính dài hạn.

Cụ thể, với nhóm giải pháp cấp bách, đáng chú ý là việc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam kiến nghị Tổng cục Hải quan bố trí nhân viên, thời gian làm thêm để giải quyết thủ tục cho hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường sắt (hiện Hải quan tại một số ga đường sắt còn chưa làm đủ toàn thời gian do đang làm việc theo chế độ phòng chống dịch).

Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đề nghị Bộ GTVT kiến nghị với Đường sắt Trung Quốc và Chính quyền sở tại Quảng Tây, Hà Khẩu mở hoạt động lại Trung tâm kiểm định thực vật tại ga Bằng Tường, ga Sơn Yêu làm cơ sở tiếp nhận trái cây, nông sản bằng đường sắt; đồng thời tăng thêm số lượng hàng trái cây (hiện có 9 loại) được phép vận chuyển qua đường sắt.

Doanh nghiệp vận tải đường sắt muốn Bộ GTVT và tỉnh Bắc Giang sớm bổ sung ga Kép thành ga Liên vận Quốc tế. Bên cạnh đó, các địa phương có ga đường sắt tạo điều kiện kết nối bãi hàng với đường bộ và không cấm tải các đoạn đường bộ kết nối với bãi hàng, nhà ga.

Đặc biệt, Tổng công ty đề nghị Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép bổ sung danh mục các sản phẩm lắp ráp, chế tạo đầu máy, toa xe vào và Danh mục sản phẩm cơ khí trọng điểm được ưu tiên đầu tư phát triển theo Quyết định số 319/QĐ-TTg ngày 15/3/2018 về việc phê duyệt Chiến lược phát triển ngành cơ khí Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035 để Tổng công ty Đường sắt Việt Nam chủ động việc đầu tư đóng mới đầu máy, toa xe.

Đối với các cơ chế, chính sách dài hạn, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành triển khai nghiêm túc, đầy đủ Quyết định 1769/QĐ-TTg ngày 19/10/2021 để giúp phát triển đồng bộ, toàn diện mạng lưới đường sắt quốc gia.

Để có đủ nguồn hàng vận tải liên vận đường sắt quốc tế, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ Công thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài chính hướng dẫn các doanh nghiệp chuyển sang xuất nhập khẩu theo hình thức chính ngạch để rút ngắn thủ tục, thời gian thông quan cũng như có được kế hoạch xuất nhập khẩu hàng hóa để có thể vận chuyển được bằng đường sắt.

Từ đầu năm 2020 do tác động của dịch Covid-19 đã ảnh hưởng lớn đến sản xuất kinh doanh của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, đặc biệt vận tải hành khách đã giảm sâu.

Trước tình hình đó, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam xác định tập trung vận tải hàng hóa, trong đó phát triển mạnh vận tải hàng hóa liên vận Quốc tế. Năm 2021 sản lượng vận tải hàng hóa liên vận quốc tế bằng Container tăng cao, trong đó hàng xuất là 8.200 container, hàng nhập là 11.000 container và hàng quá cảnh là 3.400 container, tăng ít nhất 180% so với năm 2020.

Tuy nhiên, do hiện nay hệ thống kho, bãi hàng tại các ga còn thiếu, không đủ tiêu chuẩn và không được kết nối với các loại hình vận tải khác là điểm nghẽn dẫn đến hàng hóa bị ách tắc, giảm năng lực thông qua.

Bên cạnh đó, hệ thống bãi hàng tại các ga chưa có được bãi hàng đủ tiêu chuẩn vận hành container, đặc biệt là container lạnh. Mặt khác hiện chỉ có các ga: Đồng Đăng, Lào Cai, Yên Viên, Hải Phòng có tổ chức thực hiện thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu (có Hải quan) nên khi khối lượng tăng, lại tập trung ở ga Đồng Đăng, Yên Viên dẫn đến ách tắc.