Tính giá đất theo thị trường, chi phí làm “sổ đỏ” có leo thang?

Theo Luật Đất đai 2024, từ ngày 1/1/2026, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ ban hành bảng giá đất mới theo nguyên tắc thị trường. Nhiều người dân lo lắng, việc này có thể khiến chi phí làm “sổ đỏ” tăng theo.

Ảnh minh họa.

Theo đó, tại Khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024 quy định, bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025. Trường hợp cần thiết UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương.

Trong khi đó, Khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024 quy định UBND cấp tỉnh xây dựng, trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định Bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 1 tháng 1 năm 2026. Hằng năm, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1/1 của năm tiếp theo.

Trường hợp Bảng giá đất cần thiết phải điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung trong năm, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định.

Cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp tỉnh có trách nhiệm giúp UBND cấp tỉnh tổ chức việc xây dựng, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất. Trong quá trình thực hiện, cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp tỉnh được thuê tổ chức tư vấn xác định giá đất để xây dựng, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất.

Như vậy, bảng giá đất sẽ được cập nhật hàng năm phù hợp với giá thị trường những nơi có biến động, không còn định kỳ 5 năm/lần như hiện nay. Bảng giá đất được xây dựng theo khu vực, vị trí trên cơ sở giá đất đảm bảo nguyên tắc thị trường.

Khoản 2 Điều 159 quy định bảng giá đất được xây dựng theo khu vực, vị trí. Đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất trên cơ sở vùng giá trị, thửa đất chuẩn.

Luật Đất đai 2024 đã bỏ khung giá đất. Bảng giá đất được ban hành căn cứ phương pháp định giá, không căn cứ giá đất tối thiểu, tối đa của từng loại đất theo khung giá đất hiện nay. Như vậy, giá đất mới sẽ tiệm cận giá thị trường.

Việc áp dụng bảng giá đất mới có thể dẫn đến việc tăng chi phí làm sổ đỏ lần đầu. Trong đó, có những khoản phải nộp tính theo giá đất trong bảng giá đất gồm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và lệ phí trước bạ, trong đó tiền sử dụng đất nhiều nhất.