Tỉ giá hạ nhiệt, tiền tệ nới lỏng?

Ngân hàng Nhà nước đang được giảm bớt áp lực về điều hành tỉ giá và có thể duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng.

Tỉ giá VND/USD sau khi tăng mạnh trong 6 tháng đầu năm đang giảm trở lại hơn 3%, trong bối cảnh đồng USD trên thị trường quốc tế đi xuống với kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) giảm lãi suất trở lại.

Ông Pyon Young Hwan, Giám đốc phụ trách mảng giao dịch ngoại hối và phái sinh, Ngân hàng Shinhan Việt Nam, cho rằng việc FED cắt giảm lãi suất 0,5 điểm phần trăm sẽ có thể mang lại một số tác động tích cực cho nền kinh tế Việt Nam, trong đó có việc giảm áp lực đối với tỉ giá VND/USD, giúp ổn định thị trường ngoại hối và tạo điều kiện để Ngân hàng Nhà nước có thể duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng trong thời gian dài.

Trong thời gian gần đây, tỉ giá liên tục hạ nhiệt, ngày càng rời xa mức đỉnh quanh mốc 26.000 VND/USD, có thời điểm giảm về quanh 25.000 VND/USD bằng với mức hồi cuối năm ngoái. Các chuyên gia của Công ty Chứng khoán VNDirect chỉ ra nhiều yếu tố hỗ trợ tỉ giá từ nay đến cuối năm gồm: FED bắt đầu chu kỳ giảm lãi suất; áp lực lạm phát trong nước dự báo hạ nhiệt từ nửa cuối quý III; nguồn cung ngoại tệ tiếp tục được hỗ trợ bởi dòng vốn FDI giải ngân vào Việt Nam tăng trưởng tích cực, thặng dư thương mại duy trì ở mức cao và lượng kiều hối đổ về trong quý IV tới. Sự ổn định của môi trường vĩ mô có khả năng được duy trì và cải thiện thêm sẽ là cơ sở để ổn định tỉ giá hối đoái trong năm 2024.

Trong báo cáo gần nhất, Ngân hàng UOB Việt Nam vẫn tiếp tục giữ quan điểm về lộ trình FED cắt giảm lãi suất USD với khoảng 0,5% trong năm 2024 và 1% trong năm 2025. Đó là cơ sở hỗ trợ các đồng tiền mới nổi, trong đó có VND tiếp tục lên giá so với USD. Trên cơ sở dự báo kinh tế Việt Nam tiếp tục tăng trưởng ổn định, lạm phát được kiểm soát tốt, các cân đối lớn được đảm bảo và thặng dư, UOB dự báo tỉ giá sẽ quay lại mức quanh 24.000 VND/USD vào cuối năm 2024 và quý I/2025.

Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã phải tăng lãi suất trên thị trường liên ngân hàng để tránh hiện tượng đầu cơ tỉ giá. Dù đảm bảo được sự ổn định của tỉ giá nhưng chính sách này lại làm cho lãi suất tăng. Trong bối cảnh tỉ giá giảm và nguồn cung ngoại tệ tích cực, nhà điều hành sẽ có thêm không gian chính sách để hỗ trợ thanh khoản thị trường thông qua kênh thị trường mở, cũng như có điều kiện để bổ sung dự trữ ngoại hối vào giai đoạn cuối năm nay.

Phó Giáo sư - Tiến sĩ Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia kinh tế, cũng cho rằng, khi FED hạ lãi suất, sẽ làm cho đồng USD yếu đi, giảm áp lực lên tỉ giá. Khi đó, Ngân hàng Nhà nước có thể tiếp tục giữ tỉ giá hối đoái như hiện nay gần 2% hoặc thấp hơn nữa. Vì vậy, lãi suất sẽ ổn định hơn, lãi suất ngân hàng không quá căng thẳng.

Ông Suan Teck Kin, Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB, cũng nhận định khi tỉ giá đã giảm, Ngân hàng Nhà nước sẽ giảm bớt áp lực về điều hành tỉ giá và có thể giữ nguyên lãi suất ở mức cao để giải quyết các lo ngại về lạm phát.

Trong tháng 8, tỉ giá VND/USD trên thị trường tự do có xu hướng giảm khoảng 1,6%, song song với diễn biến trên thị trường chính thức. Cân đối cung - cầu ngoại tệ dự kiến có thể thặng dư nhẹ trở lại, ước tính vào khoảng 300 triệu USD trong tháng 9 giữa lúc các nguồn cung cơ bản như cán cân thương mại, giải ngân FDI vẫn đang giữ xu hướng khá tích cực.

Trong bối cảnh áp lực tỉ giá giảm, Ngân hàng Nhà nước được kỳ vọng sẽ thực hiện các biện pháp mang tính nới lỏng chính sách tiền tệ. Tất cả những động thái này cho thấy định hướng của Ngân hàng Nhà nước trong việc hỗ trợ thanh khoản hệ thống nhằm thiết lập một mặt bằng lãi suất liên ngân hàng mới thấp hơn.

Tuy nhiên, ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư Maybank Investment Bank, cho rằng trước mắt FED hạ lãi suất giúp cho xu hướng lãi suất của Việt Nam ổn định hơn, chứ khó có thể hạ thêm được nữa. Bởi nếu lãi suất thấp lại gây sức ép lên tỉ giá. Mặt khác, không nên kỳ vọng lãi suất cho vay giảm sâu hơn nữa do tỉ lệ nợ xấu vẫn đang có xu hướng gia tăng đáng kể trong thời gian gần đây và làm tăng thêm chi phí trích lập dự phòng của các ngân hàng.