Thua lỗ kéo dài, Lilama bị Bộ Xây dựng “tuýt còi”

Sau 2 năm liên tiếp thua lỗ, Bộ Xây dựng đã chỉ đạo Lilama quyết toán, thu hồi công nợ còn tồn đọng kéo dài tại các dự án.

Theo báo cáo tài chính hợp nhất năm 2019 của Tổng công ty Lắp máy Việt Nam (Lilama) được Deloitte Việt Nam kiểm toán, doanh thu năm 2019 của tổng công ty là 7.042 tỷ đồng, giảm 47,5% so với năm 2018 (doanh thu năm 2018 là 13.412 tỷ đồng). Lợi nhuận sau thuế năm 2019 âm 86 tỷ đồng, trước đó năm 2018 lỗ tới 189,7 tỷ đồng.

Năm 2018, mặc dù công ty mẹ vẫn có lãi 51 tỷ đồng nhưng thị trường ngành xây lắp gặp khó, bên cạnh một số công ty con và công ty liên kết thua lỗ (công ty con là Công ty Cổ phần Lisemco lỗ sau thuế 183 tỷ đồng) đã làm ảnh hưởng tới lợi nhuận của Lilama.

Lý giải về việc doanh thu và tài sản giảm, Bộ Xây dựng cho biết năm 2019, Lilama đã thoái vốn tại 7 công ty. Trong đó thoái hết tại 3 công ty và thoái một phần vốn từ công ty con xuống thành công ty liên kết tại 4 công ty. Do số lượng công ty con giảm, dẫn đến doanh thu và tổng tài sản hợp nhất giảm so với năm 2018.

Ngoài ra, năm 2019 dù hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty mẹ -Lilama vẫn có lãi (lợi nhuận sau thuế 63 tỷ đồng), nhưng lợi nhuận sau thuế hợp nhất năm 2019 vẫn âm 86 tỷ đồng.

Nguyên nhân theo Bộ Xây dựng, do một số công ty con, công ty liên kết hoạt động thua lỗ, trong đó có Công ty CP Lisemco lỗ lớn với 183 tỷ đồng. Trong năm 2019, Lilama thoái toàn bộ vốn Lisemco nên khoản dự phòng được ghi nhận khiến lãi sau thuế hợp nhất âm.

Vẫn theo Bộ Xây dựng, trong những năm qua, thị trường xây lắp, chế tạo trong nước không thuận lợi, cùng với đó, các dự án đầu tư công đình hoãn, giãn tiến độ làm cho thị trường công việc trong nước đối với ngành xây lắp vốn đã khó khăn nay lại càng khó khăn hơn, ảnh hưởng đến công ăn việc làm của Lilama.

Cụ thể, năm 2018 và 2019 gần như không có các dự án lớn trong nước triển khai (ngoài dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 2), vì vậy doanh thu của Lilama đã tụt giảm mạnh.

Doanh thu có được năm 2018, 2019 chủ yếu vẫn đến từ các dự án triển khai trước năm 2017 và đi vào giai đoạn cuối của dự án như dự án nhiệt điện Sông Hậu 1; Dự án nhiệt điện Thái Bình 2; Dự án nhiệt điện Vĩnh Tân 4 và Vĩnh Tân 4 mở rộng...

Cuối năm 2019, Lilama còn 5 công ty con và 11 công ty liên kết trong khi cuối năm 2018 có 10 công ty con và 10 công ty liên kết. Năm 2019, do số lượng công ty con giảm dẫn đến doanh thu và tài sản hợp nhất giảm.

Mặc dù là nhà thầu EPC từng thi công nhiều công trình trọng điểm quốc gia, nhưng tình hình kinh doanh của Lilama đang có sự đi xuống.

Sau 2 năm liên tiếp lỗ đậm, Bộ Xây dựng cho biết đã chỉ đạo Lilama tập trung quyết toán, thu hồi công nợ còn tồn đọng kéo dài tại các dự án. Riêng tại dự án nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1, dự án đã vận hành hiệu quả trên 5 năm, hết thời gian bảo hành 3 năm nhưng khoản công nợ chủ đầu tư PVN chưa thanh toán cho Lilama là gần 1.416 tỷ đồng.

Mặc dù là nhà thầu EPC từng thi công nhiều công trình trọng điểm quốc gia, nhưng những năm gần đây, tình hình kinh doanh của Lilama đang có sự đi xuống. Doanh thu từ mức 19.196 tỷ đồng năm 2017 giảm xuống còn 13.362 tỷ đồng năm 2018 và năm 2019 chỉ còn 7.042 tỷ đồng - mức thấp nhất kể từ năm 2012 trở lại đây.

Lilama bắt đầu xuất hiện những khoản lỗ lớn trong năm 2018 (lỗ 189,7 tỷ đồng) và năm 2019 (lỗ 86 tỷ đồng), đây là kết quả thiếu tích cực nhất của Tổng công ty trong 8 năm trở lại đây.

Phân tích về tình hình tài chính, đáng chú ý là dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh của Lilama trong cả năm 2018 và 2019 đều âm với số tiền lần lượt là 834 và 962 tỷ đồng. Tình trạng này kéo dài tới quý I/2020, dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh của Lilama âm tới 187 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái còn dương 256,8 tỷ đồng.

Dòng tiền kinh doanh âm của Lilama một phần bắt nguồn từ các khoản phải thu khó đòi. Tính đến cuối quý I/2020, dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi của Lilama lên đến 1.174 tỷ đồng.

Trong đó có những khoản phải thu lớn từ Ban điều hành Dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 (260,3 tỷ đồng), Công ty CP Lisemco (359,8 tỷ đồng), Công ty CP Lilama 45.1 (hơn 130 tỷ đồng).

Lisemco từng là công ty con của Lilama (đã thoái toàn bộ vốn vào năm 2019), còn Lilama 45.1 là doanh nghiệp hiện do Lilama nắm giữ 36% vốn. Việc không đòi được tiền tiềm ẩn nguy cơ Lilama khó thu hồi 1.174 tỷ đồng.

Như vậy có thể thấy, tình hình kinh doanh và tài chính của Lilama trong thời gian gần đây xấu hơn rất nhiều so với thời điểm IPO năm 2015. Ngoài ra, bối cảnh thị trường chứng khoán đang có nhiều rủi ro bởi ảnh hưởng của dịch COVID-19 cũng sẽ là thách thức rất lớn để thoái vốn thành công tại Lilama.