Thủ tướng: Cần tránh tình trạng ‘mở cửa’ rồi ‘đóng cửa’ ngay như nhiều nước

Việc ban hành hướng dẫn tạm thời về “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19” chưa có tiền lệ, phải thận trọng, lấy ý kiến nhiều bên, cố gắng tránh tình trạng như nhiều nước là cứ ‘mở cửa’ rồi lại “đóng cửa” ngay, Thủ tướng nhấn mạnh.

Để chuẩn bị cho việc chuyển trạng thái chống dịch trong giai đoạn tới, Chính phủ đang chỉ đạo xây dựng kịch bản thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu quả dịch bệnh, sửa đổi, bổ sung nhiều luật để tiếp tục tháo gỡ các khó khăn trong sản xuất, kinh doanh...

Đặc biệt, chương trình phục hồi kinh tế bền vững đến năm 2023 đang được xây dựng và sẽ được Bộ Kế hoạch và đầu tư trình Chính phủ vào tháng tới, trong đó có các giải pháp hỗ trợ khu vực doanh nghiệp phục hồi, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết và đề nghị các doanh nghiệp tái cấu trúc để phù hợp với tình hình mới tại hội nghị trực tuyến toàn quốc với cộng đồng doanh nghiệp và các địa phương vào ngày 26/9.

Bộ Y tế sẽ sớm ban hành hướng dẫn tạm thời về “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19”. Tuy nhiên đây là việc chưa có tiền lệ, việc ban hành hướng dẫn mới phải thận trọng, lấy ý kiến nhiều bên, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, bổ sung, hoàn thiện dần, cố gắng tránh tình trạng như nhiều nước là cứ “mở cửa” rồi lại “đóng cửa” ngay, theo Thủ tướng.

Nếu phòng dịch tốt thì không phải chống dịch, nếu chẳng may bị nhiễm bệnh thì việc điều trị từ sớm, từ xa, từ cơ sở sẽ giúp chữa trị hiệu quả, giảm được tử vong. “Có giải pháp phù hợp thì chúng ta yên tâm, tự tin chuyển đổi trạng thái, không quá lo lắng”. Thủ tướng nhấn mạnh lần nữa phải tránh hai khuynh hướng: chủ quan, lơ là, mất cảnh giác và bi quan, lo lắng, mất bình tĩnh, mất bản lĩnh, đưa ra các giải pháp cực đoan.

Bên cạnh đó, cải cách và hoàn thiện thể chế là một trong ba khâu đột phá chiến lược đang được Chính phủ, các bộ ngành hết sức quan tâm. Thủ tướng khẳng định: “Chính phủ sẽ phân cấp, phân quyền tối đa để chính quyền gần dân hơn, gần doanh nghiệp hơn và doanh nghiệp, doanh nhân, người dân đến với chính quyền gần hơn”.

Thủ tướng mong muốn các doanh nghiệp chủ động hơn nữa trong việc đề xuất các dự án hợp tác cụ thể. Về cơ bản, có thể triển khai hợp tác công tư trong tất cả các công việc, từ quản lý các tòa nhà, các công viên…

Ông nêu ra một số lĩnh vực đang rất cần đẩy mạnh hợp tác công tư như đầu tư hạ tầng chiến lược, chuyển đổi số, năng lượng tái tạo, giảm phát thải carbon, nâng cao năng lực hệ thống y tế…

“Những gì người dân, doanh nghiệp làm được, làm tốt hơn thì Nhà nước không làm”, Thủ tướng nêu rõ.

"Chính phủ đang, sẽ đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp trên tinh thần "3 không và 5 thật". "3 không" là "không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm". "5 thật" là "nghĩ thật, nói thật, làm thật, hiệu quả thật, nhân dân và doanh nghiệp được thụ hưởng thành quả thật", người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh.

Đồng thời ông cũng cho rằng: “Không có gì hơn là sự đoàn kết, thống nhất, chung tay. Lợi ích thì hài hòa giữa nhà nước, doanh nghiệp và người dân, khi có rủi ro thì mỗi bên gánh vác một ít để giảm nhẹ khó khăn. Còn không ai có thể làm được tất cả”.

“Thời gian tới, Việt Nam cần có giải pháp căn cơ, chiến lược hơn, xây dựng một nền kinh tế tự chủ, tự cường, nâng cao năng lực ngành y tế và phát triển ngành công nghiệp dược”, Thủ tướng cho biết.

Kiến nghị từ phía hiệp hội và doanh nghiệp

Với cách tiếp cận mới của Chính phủ, Chủ tịch Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) Phạm Tấn Công đề xuất trang bị, nâng cao năng lực y tế tại chỗ cho các doanh nghiệp; bảo vệ, hỗ trợ duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh an toàn của doanh nghiệp trong điều kiện thích ứng với dịch.

“Trong cuộc chiến lâu dài chống Covid-19, chúng ta cần công nhận và cho doanh nghiệp chủ động tự xét nghiệm, tự điều trị các ca F0 nhẹ tùy theo khả năng, điều kiện của doanh nghiệp, Nhà nước chỉ cần hỗ trợ, hướng dẫn và ban hành các quy định, chính sách phù hợp”, ông Công đề xuất.

Chủ tịch Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) Phạm Tấn Công

Trong 6 nguyên tắc chống dịch mà Thủ tướng nêu để thích ứng an toàn, linh hoạt và kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, Chủ tịch VCCI nhấn mạnh hai nguyên tắc là vaccine, thuốc chữa bệnh và ý thức người dân là điều kiện tiên quyết; sản xuất phải an toàn.

"Kinh nghiệm thế giới cho thấy, mở cửa lại nền kinh tế nếu không tuân thủ 2 nguyên tắc này, thì hậu quả là khó lường", theo ông Công.

Với quan điểm coi doanh nghiệp là một chủ thể trong cuộc chiến chống Covid-19, lực lượng chủ lực trên mặt trận kinh tế và xác định sống chung lâu dài với Covid-19, Chủ tịch VCCI kiến nghị Thủ tướng trong cơ cấu Ban chỉ đạo phòng chống dịch các cấp cần có sự tham gia của đại diện cộng đồng doanh nghiệp.

Theo báo cáo khảo sát của VCCI, 91,5% số doanh nghiệp được khảo sát đã biết đến Nghị quyết 105/NQ-CP về hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh trong bối cảnh dịch COVID-19; 81% số doanh nghiệp cho biết chính sách tại Nghị quyết 105 là kịp thời; 89% nhận thấy các mục tiêu của nghị quyết là phù hợp; 81,4% cho biết các nhiệm vụ giải pháp sẽ giúp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, hợp tác xã bảo đảm hiệu quả.

Tuy nhiên, cộng đồng doanh nghiệp cho rằng vẫn còn một số hạn chế, vướng mắc trong khâu thực thi các chính sách, giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp. Việc triển khai của một số chính sách còn khá cứng nhắc, thiếu thống nhất ở một số địa phương, gây khó khăn cho đối tượng được hỗ trợ.

Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Chí Dũng, tỷ lệ doanh nghiệp tiếp cận được với một số chính sách hỗ trợ về thuế, tín dụng, cho vay ưu đãi còn thấp do thủ tục còn phức tạp, một số điều kiện chưa phù hợp.

Đặc biệt, vấn đề các doanh nghiệp tiếp tục kiến nghị nhiều nhất là việc khẩn trương có hướng dẫn áp dụng các điều kiện tổ chức sản xuất an toàn trong tình hình mới và kế hoạch mở cửa của các địa phương để doanh nghiệp có thể chủ động phương án sản xuất kinh doanh.

Trong khi đó, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) Vũ Tiến Lộc đề xuất hướng dẫn “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19” phải quy định rõ nguyên tắc nền tảng mà Thủ tướng đã nhiều lần nhấn mạnh, đó là trong quá trình thực hiện, tuyệt đối không được phép đẻ thêm các giấy phép con, các điều kiện kinh doanh mới, không cho phép phát sinh bất cứ các quy trình phê duyệt, cấp phép nào.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch hiệp hội Bất động sản TP.HCM đề nghị sửa đổi Luật Đầu tư và Luật Nhà ở để tháo gỡ ách tắc các dự án nhà ở có đất nông nghiệp hoặc có đất phi nông nghiệp không phải là đất ở là những dự án quy mô lớn, nhưng 5 năm qua chưa được công nhận chủ đầu tư.

Ông cũng đề nghị quyết liệt thực hiện 2 chính sách nhà ở là Nghị định 69/2021/NĐ-CP về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ và chính sách phát triển nhà ở xã hội; thí điểm ban hành chính sách phát triển nhà ở thương mại giá thấp để góp phần phục hồi nền kinh tế trong điều kiện bình thường mới.