Thoái vốn Hancorp, "mang đến lại mang về"

Phiên đấu giá gần 139 triệu cổ phiếu của Tổng công ty Xây dựng Hà Nội (Hancorp) do Bộ Xây dựng sở hữu vào ngày 16/12/2020 đã bị hủy vì không có nhà đầu tư đăng ký tham gia.

Bán khối lượng lớn, nhà đầu tư vẫn không màng

Số cổ phần Hancorp dự kiến đưa ra đấu giá trong đợt này tương đương tới 98,83% vốn điều lệ và cũng là toàn bộ số cổ phần mà Bộ Xây dựng đang sở hữu tại doanh nghiệp.

Hancorp là doanh nghiệp nhà nước trực thuộc Bộ Xây dựng, thành lập tháng 12/1982, được biết đến là một trong những doanh nghiệp đầu ngành trong lĩnh vực thi công xây lắp và nhà đầu tư về hạ tầng và khu đô thị mới - nhà ở.

Tháng 3/2014, Công ty thực hiện bán đấu giá cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) và chính thức hoạt động theo hình thức công ty cổ phần từ tháng 8/2014 với vốn điều lệ hơn 1.410 tỷ đồng. Kể từ khi cổ phần hóa đến nay, Hancorp chưa thực hiện tăng vốn điều lệ.

Đến tháng 10/2016, Hancorp đưa 141 triệu cổ phiếu lên giao dịch trên UPCoM với giá tham chiếu trong ngày giao dịch đầu tiên là 12.500 đồng/cổ phiếu.

Trở lại với kế hoạch thoái vốn lần này của Bộ Xây dựng tại Hancorp, mức giá khởi điểm xác định bán đấu giá là 19.930 đồng/cổ phiếu.

Đối tượng được mua là nhà đầu tư cá nhân và nhà đầu tư tổ chức trong và ngoài nước. Thời gian đăng ký mua từ 25/11 - 9/12/2020. Phiên đấu giá chính thức sẽ diễn ra vào ngày 16/12/2020.

Ngay khi thông tin Bộ Xây dựng tiến hành bán đấu giá cổ phiếu HAN được công bố, thị giá cổ phiếu này đã tăng mạnh mẽ, có lúc lên tới 26.000 đồng/cổ phiếu. Tuy nhiên, sau thông báo đợt đấu giá bị hủy, thị giá cổ phiếu này đã rớt xuống mức 20.100 đồng/cổ phiếu vào phiên cuối tuần qua.

Nhà đầu tư dửng dưng với đợt thoái vốn nhà nước tại Hancorp, dù đây là một thương hiệu lớn trong ngành xây dựng và với quy mô bán vốn lớn, nhà đầu tư có thể hoàn toàn chi phối doanh nghiệp.

Như vậy, thêm một lần nữa, cổ phiếu của doanh nghiệp xây dựng này lại không thu hút được nhà đầu tư. Trước đó, trong đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) Bộ Xây dựng đã đưa 49,74 triệu cổ phần Hancorp ra đấu giá với giá khởi điểm 10.200 đồng/cổ phần. Tuy nhiên, phiên IPO thất bại nặng nề khi 203 nhà đầu tư tham gia đấu giá nhưng khối lượng đặt mua chỉ là 1.575.700 cổ phần, thu về hơn 16 tỷ đồng.

Vì sao nhà đầu tư không mặn mà với đợt thoái vốn nhà nước tại Hancorp, dù đây là một thương hiệu lớn trong ngành xây dựng và với quy mô bán vốn lớn, nhà đầu tư có thể hoàn toàn chi phối doanh nghiệp?

Nhìn vào bức tranh tài chính của Hancorp, với tình trạng doanh thu và lợi nhuận liên tục sụt giảm trong nhiều năm trở lại đây thì điều này không quá khó hiểu.

Lợi nhuận lao dốc, nợ vay cao

Ba quý đầu năm nay, doanh thu thuần của Công ty đạt hơn 1.684 tỷ đồng. Tuy nhiên, giá vốn bán hàng chiếm tới 1.613 tỷ đồng, chi phí lãi vay 41,2 tỷ đồng, chi phí quản lý doanh nghiệp hơn 76,4 tỷ đồng. Kết quả, Công ty lãi ròng 5,1 tỷ đồng - một con số rất khiêm tốn so với quy mô của Công ty và chưa bằng 1/7 mức thực hiện cùng kỳ năm ngoái.

Lý do hiệu quả kinh doanh suy giảm được Ban lãnh đạo Công ty đưa ra là ảnh hưởng của dịch Covid-19. Tuy nhiên, thực tế, đà suy giảm lợi nhuận của Hancorp đã bắt đầu từ năm 2018.

Cụ thể, nếu như năm 2017, Công ty báo lãi sau thuế 134 tỷ đồng thì năm 2018, lãi sau thuế còn 92 tỷ đồng và tiếp tục giảm sâu xuống mức 37 tỷ đồng năm 2019 - tương đương mức giảm hơn 70% trong 2 năm.

Tính đến 30/9/2020, Công ty có khoản nợ phải trả lên tới 4.518 tỷ đồng, chiếm tới 72,4% tổng tài sản; trong đó chiếm chủ yếu là nợ ngắn hạn, với 4.125 tỷ đồng. Nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu của Hancorp đang ở mức cao, gấp 2,63 lần vốn chủ sở hữu (1.715).

Cũng như nhiều doanh nghiệp cùng ngành, Hancorp cũng bị nợ đọng lớn và đa số đã biến thành nợ xấu.

Tại thời điểm cuối quý III/2020, Công ty có các khoản phải thu, cho vay đến hạn thanh toán nhưng khó đòi lên tới hơn 196 tỷ đồng và có thể chỉ thu được 48,6 tỷ đồng trong đó. Các công ty đang trong nhóm nợ xấu của Hancorp gồm: Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển xây dựng, Công ty cổ phần xây dựng Hancorp 2, Công ty cổ phần Cơ khí và xây dựng, Công ty TNHH Tân Long, Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng số 4 - Vạn Xuân… Khoản nợ xấu này đe dọa ăn mòn khoản lợi nhuận vốn đã rất hẻo của Công ty.

Tồn kho lớn

Ngoài mảng xây lắp, Hancorp còn đầu tư bất động sản. Được biết, Hancorp đã được Ủy ban Nhân dân TP. Hà Nội giao làm chủ đầu tư dự án xây dựng hạ tầng Khu đô thị Ngoại giao đoàn với số tổng vốn đầu tư 1.300 tỷ đồng.

Thông tin từ Công ty, dự án này có tổng quy mô 62,8 ha; trong đó, khoảng 13,5 ha xây dựng nhà ở cao tầng, 20,3 ha là đất cơ quan, trụ sở đại sứ quán, các tổ chức quốc tế và gần 29 ha là đất các công trình xã hội.

Dự án Khu đô thị Ngoại giao đoàn là một trong những dự án tạo dấu ấn trên thị trường bất động sản của Hancorp những năm gần đây, sau khi đầu tư xây dựng hạ tầng đồng bộ, hiện đại như hồ điều hòa, công viên cây xanh, các công trình công cộng khác…

Khu đô thị Ngoại giao đoàn đã thu hút được nhiều dự án nhà ở cao tầng, nhà thấp tầng. Theo quy hoạch được duyệt, chung cư cao tầng gồm 23 tòa được chia ra 4 tổ hợp chính N01, N02, N03, N04 với quy mô từ 21 đến 45 tầng trong đó: Khu N01 có 8 tòa từ T1 đến T8, N02 có 3 tòa từ T1 đến T3, N03 có 8 tòa từ T1 đến T8 và N04 có 2 tòa công vụ N04A và 2 tòa thương mại N04B.

Tuy nhiên, Hancorp vẫn còn đọng vốn khá lớn ở dự án này. Tính đến hết quý III/2020, tồn kho của Công ty là 1.928 tỷ đồng, tăng 14% so với hồi đầu năm; trong đó, riêng tồn kho tại dự án Khu đô thị Ngoại giao đoàn là 637 tỷ đồng.

Ngoài ra, tồn kho tại Khu dân cư Nhơn Trạch, Đồng Nai (31 tỷ đồng); dự án Times Tower Lê Văn Lương (31 tỷ đồng); 2 dự án Quế Võ (48 tỷ đồng) và dự án Khu đô thị Cao Xanh, Hà Khánh B (30 tỷ đồng).

Trong cơ cấu hàng tồn kho của Hancorp, còn các chi phí xây dựng dở dang tại một số công trình xây lắp như Khu biệt thự thấp tầng tại Vinhomes Ocean Park, Trung tâm thương mại Vincom Huế, Dự án trung tâm thương mại dịch vụ nhà ở Vinh - Nghệ An, gói thầu Depo05… với tổng trị giá lên tới 1.138 tỷ đồng.

Bức tranh kinh doanh kém sắc dần trong nhiều năm trở lại đây, trong khi các chỉ số tài chính thiếu lành mạnh là một trong những yếu tố khiến đến bán vốn của Bộ Xây dựng tại Hancorp bị giới đầu tư dửng dưng.

11 tháng đầu năm 2020, mới thoái được 979 tỷ đồng vốn nhà nước

Theo tin từ Bộ Tài chính, trong 11 tháng năm 2020, cả nước chỉ thoái được 979 tỷ đồng vốn nhà nước, thu về 2.031 tỷ đồng. So với danh mục doanh nghiệp có vốn nhà nước thực hiện thoái vốn đến hết năm 2020 gồm 120 doanh nghiệp, trong đó có nhiều khoản thoái vốn với tỷ lệ lớn ở các tổng công ty nhà nước, tiến trình này diễn ra còn chậm.

Thông tin từng được Cục Tài chính doanh nghiệp, Bộ Tài chính cho biết, trong số các doanh nghiệp phải thực hiện cổ phần theo kế hoạch 3 tháng cuối năm 2020, có nhiều doanh nghiệp lớn gặp vướng mắc về chính sách, tài sản chưa thể tiến hành cổ phần hóa theo kế hoạch.