Thị trường tài chính Thổ Nhĩ Kỳ đồng loạt lao dốc sau cú sốc sa thải Thống đốc NHTW

Các thị trường chứng khoán, trái phiếu và đồng Lira của Thổ Nhĩ Kỳ đồng loạt lao dốc khi cú sốc sa thải Thống đốc NHTW châm ngòi cho lo ngại Thổ Nhĩ Kỳ sắp bước vào giai đoạn biến động về tiền tệ một lần nữa.

Là một trong những đợt bán tháo mạnh nhất trong nhiều năm qua, chỉ số Borsa Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ mất hơn 9%, châm ngòi cho tình trạng ngắt mạch tự động. Đồng Lira cũng lao dốc hơn 9%, trong khi lợi suất trái phiếu bằng Lira và USD của Thổ Nhĩ Kỳ đồng loạt tăng vọt.

Ngoài ra, nhà đầu tư cũng bán cổ phiếu của các ngân hàng châu Âu có gắn với Thổ Nhĩ Kỳ. Banco Bilbao Vizcaya Argentaria SA của Tây Ban Nha – vốn sở hữu 50% cổ phần tại ngân hàng Garanti – sụt hơn 7%.

Tình trạng biến động trên các thị trường củng cố cho lo ngại rằng việc Tổng thống Recep Tayyip Erdogan sa thải Thống đốc Naci Agbal sẽ đặt dấu chấm hết cho một kỷ nguyên chính sách tiền tệ chính thống – vốn là một yếu tố giúp khôi phục niềm tin của nhà đầu tư. Người kế nhiệm ông Agbal là Sahap Kavcioglu – một nhà bình luận và giảng viên đại học.

Ông Kavcioglu từ lâu đã chỉ trích những đợt nâng lãi suất dưới thời của Naci Agbal, bao gồm cả đợt nâng lãi suất mạnh hơn dự báo trong tuần trước.

“Quyết định thay thế Thống đốc NHTW là một cú tát vào niềm tin của nhà đầu tư ở Thổ Nhĩ Kỳ”, Adam Cole, Trưởng bộ phận chiến lược tiền tệ tại RBC Capital Markets, cho hay. “Chẳng có gì ngạc nhiên, những tài sản tại châu Âu bị tác động mạnh nhất vì gần gũi về địa lý”.

Làn sóng bán tháo Lira trong ngày 22/03 lấn án sự hỗ trợ từ các ngân hàng Nhà nước, theo lời của một trader tiền tệ.

Quyết định sa thải Agbal của ông Erdogan đã làm nảy sinh lời đồn đại rằng Thổ Nhĩ Kỳ sắp giảm lãi suất một lần nữa. Trước thời của ông Agbal, nhà đầu tư thường xuyên chỉ trích cơ quan tiền tệ của Thổ Nhĩ Kỳ vì nới lỏng chính sách quá nhanh, song lại chậm chạp trong việc đối phó với rủi ro, gần đây nhất là hồi tháng 8/2018 – thời điểm Lira mất 25% giá trị.

“Quyết định sa thải ông Agbal đã châm ngòi cho giai đoạn bất ổn về chính sách và dẫn tới những thách thức về thể chế và rủi ro về tình hình tài chính”, Madhavi Bokil và Dima Cvetkova, các chuyên viên phân tích tại Moody’s Investors Service, cho biết.

Dưới thời của ông Agbal từ tháng 11/2020, lãi suất đã tăng thêm tổng cộng 875 điểm cơ bản (bao gồm cả đợt nâng 200 điểm của tuần trước). Nhờ đó, dòng vốn nước ngoài đã trở lại với thị trường Thổ Nhĩ Kỳ.

“Giông tố đã trở lại với thị trường Thổ Nhĩ Kỳ”, Stephen Innes, Trưởng bộ phận chiến lược toàn cầu tại Axicorp Financial Services Pty, cho hay. “Thị trường cảm thấy tràn trề hy vọng với sự bình thường về chính sách tiền tệ kể từ tháng 11/2020. Nhưng quyết định sa thải của Tổng thống Erdogan đã tạt gáo nước lạnh vào hy vọng đó”.

Các diễn biến chính trên thị trường

- Chỉ số Borsa Istanbul Banks – vốn có sở hữu nước ngoài khá lớn – lao dốc 9.9%.

- Lợi suất trái phiếu bằng Lira kỳ hạn 10 năm của Thổ Nhĩ Kỳ tăng 483 điểm cơ bản lên 18.89%.

- Lợi suất trái phiếu bằng USD kỳ hạn 10 năm tăng 138 điểm cơ bản lên 7.344%.

- Các hợp đồng hoán đổi tín dụng kỳ hạn 5 năm tăng kỷ lục lên 455 điểm cơ bản.