Thị trường chứng khoán sắp đón "Hiệu ứng tháng Giêng"

Liệu hiệu ứng tháng Giêng có lặp lại khi COVID-19 đã từng phá vỡ nhiều quy luật trên thị trường chứng khoán?

Năm 2020 đánh dấu chặng đường 20 năm hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán. Sau 20 năm hình thành và phát triển, có thể nói, thị trường chứng khoán ngày càng hấp dẫn nhà đầu tư trong nước và nước ngoài bởi số lượng hàng hoá ngày càng đa dạng, chất lượng hàng hoá ngày càng được cải thiện trên cả 3 thị trường cổ phiếu niêm yết, thị trường trái phiếu và thị trường chứng khoán phái sinh.

Và thị trường chứng khoán cũng thể hiện vai trò là kênh huy động vốn hiệu quả cho nền kinh tế. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê Việt Nam, tính đến ngày 17.12, tổng mức huy động vốn cho nền kinh tế của thị trường chứng khoán đạt 383.600 tỉ đồng, tăng 20% so với cùng kỳ năm trước; giá trị giao dịch bình quân trên thị trường cổ phiếu đạt 7.056 tỉ đồng/phiên, tăng 51,5% so với bình quân năm 2019.

Giá trị giao dịch bình quân trên thị trường trái phiếu đạt 10.247 tỉ đồng/phiên, tăng 11,3%; khối lượng giao dịch bình quân sản phẩm hợp đồng tương lai trên chỉ số VN30 trên thị trường chứng khoán phái sinh đạt 157.314 hợp đồng/phiên, tăng 77%.

Trên thị trường chứng khoán, hiệu ứng tháng Giêng được biết đến là sự tăng giá cổ phiếu theo mùa trong tháng Giêng. Các nhà phân tích thường cho rằng đợt tăng giá này đến từ việc cầu trên thị trường gia tăng theo sau đợt sụt giảm diễn ra vào tháng 12, khi các nhà đầu tư thực hiện bán cổ phiếu để chốt lợi nhuận. Một cách giải thích khác có thể là các nhà đầu tư sử dụng tiền thưởng cuối năm để mua các khoản đầu tư vào tháng sau.

Theo Công ty Chứng khoán MB (MBS), hiệu ứng tháng Giêng là giai đoạn giá cổ phiếu đặc biệt là các cổ phiếu vốn hóa lớn, các cổ phiếu có kết quả kinh doanh quý IV/2020 tích cực thể hiện xu hướng tăng lên trong những phiên giao dịch cuối cùng trong tháng 12 và sau đó tiếp tục tăng trong tuần đầu tiên của tháng 1.

Theo dữ liệu thống kê của NCĐT, từ năm 2011-2020, chỉ số VN-Index thường có xu hướng tăng điểm trong tháng đầu tiên của năm mới.

Tuy nhiên, năm 2020 COVID-19 đã phá vỡ nhiều quy luật trên thị trường chứng khoán, tiêu biểu như hiệu ứng “Sell in May”. “Sell in May and go away” là một cụm từ nổi tiếng trong giới tài chính. Nó được đưa ra dựa trên sự kém hiệu quả trong lịch sử của các cổ phiếu trong giai đoạn 6 tháng từ đầu tháng 5 và kết thúc vào tháng 10.

Tuy nhiên, trong năm 2020, mọi trật tự trên thị trường chứng khoán dường như đã “bị đảo lộn”. Thị trường chứng khoán chứng kiến đợt lao dốc mạnh nhất vào tháng 3.2020 khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát trên diện rộng.

Và theo thống kê trong 10 năm, kể từ năm 2010, lần đầu tiên VN-Index chứng kiến đà tăng gần 12% trong tháng 5, tháng huyền thoại của “sell and go away”. Tổng kết tháng 5.2020, chỉ số VN-Index đã tăng hơn 94 điểm,từ vùng 767 điểm lên mức 861 điểm (29.5).

Khi làn sóng COVID-19 thứ hai quay trở lại, chỉ số VN-Index cũng đã có những phiên lao đao vào tháng 7.2020. Tuy nhiên sau đó thị trường chung lại hồi phục một cách mạnh mẽ và kéo dài đà tăng kể từ cuối tháng 7 đến nay.

Hiện tại, chỉ số VN-Index đang được giao dịch ở quanh ngưỡng 1.094 điểm (kết thúc phiên sáng 28.12). Theo đánh giá của MBS, với quán tính tăng như hiện nay, mốc cản gần 1.085 điểm hoàn toàn có thể bị chinh phục, tuy vậy những nhịp rung lắc để kiểm tra các ngưỡng hỗ trợ sẽ xảy ra trước khi thị trường đến các mức cao mới với mục tiêu ngắn hạn xoay quanh khu vực 1.100-1.120 điểm.