Thị trường bán lẻ Việt Nam thu hút nhà đầu tư ngoại

Ngoài yếu tố tiên quyết là lựa chọn được vị trí có mật độ dân số và sức mua tốt, thì nắm bắt chính xác sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng, cũng như tận dụng tốt cạnh tranh từ thương mại điện tử, là những điều quan trọng để có thể phát triển được một mô

Theo các chuyên gia kinh tế, Việt Nam hiện đang là một trong những nền kinh tế năng động nhất trong khu vực, nhiều tiềm năng phát triển thị trường bán lẻ còn non trẻ. Nhìn vào các số liệu nhân khẩu học cũng như kinh tế vĩ mô, có thể thấy Việt Nam đang ở giai đoạn vàng cho phát triển kinh tế nói chung và bán lẻ nói riêng. Đô thị hóa là một trong những yếu tố chính thúc đẩy mức tăng trưởng GDP của quốc gia này. Dân số đô thị Việt Nam dự kiến sẽ tăng 2,6% cho đến năm 2030, cao nhất ở Đông Nam Á. Và khi có nhiều người di chuyển vào thành phố, làm các công việc sản xuất và dịch vụ có giá trị cao hơn, thì thu nhập của người dân nói chung cũng sẽ tăng lên.

Thực tế, trong suốt thời gian qua, tiềm năng của thị trường bán lẻ Việt Nam đã thu hút sự chú ý của nhiều nhà đầu tư cũng như bán lẻ trong khu vực. Từ nhiều năm nay, thị trường đã chứng kiến hàng loạt các thương vụ M&A trong lĩnh vực này. Có thể kể đến việc Berli Jucker mua lại Metro Cash & Carry Vietnam, là hợp đồng M&A lớn nhất từ trước đến nay tại Việt Nam. Sau đó không lâu, Central Group - một tập đoàn khổng lồ khác của Thái Lan, đã mua lại Nguyễn Kim Trading và BigC Vietnam. Emart - nhà bán lẻ hàng đầu của Hàn Quốc cũng chính thức gia nhập sân chơi vào năm 2015 với một trung tâm mua sắm trị giá 60 triệu USD ở phía bắc TP. HCM. Cũng từ Hàn Quốc, Lotte Mart đã khá thành công với hàng loạt các siêu thị và trung tâm thương mại khắp cả nước. Aeon, một trong những tập đoàn bán lẻ hàng đầu thế giới đến từ Nhật Bản cũng đang từng bước mở rộng mạng lưới tại Việt Nam với trung tâm thứ 5 đã đi vào hoạt động từ tháng 11/2019. Cũng từ Nhật Bản, Takashimaya hiện đã có mặt ở Việt Nam từ năm 2016 tại vị trí đắc địa ngay trung tâm TP.HCM. Dự báo cho thấy một hiệu suất hoạt động tốt cho các trung tâm thương mại (TTTM), đặc biệt là các dự án tại khu vực trung tâm.

Số liệu của JLL cho thấy, trong quý III/2019, diện tích trống vẫn duy trì ổn định khoảng 90% ở cả khu vực trung tâm và ngoài trung tâm. Trên thị trường hiện nay, các khách thuê với nhu cầu trên 1.000 m2 rất khó có thể tìm được một vị trí phù hợp trong các trung tâm bán lẻ hiện tại. Hầu hết các khách thuê yêu cầu diện tích lớn phải chờ đợi và tìm kiếm nguồn cung tương lai hoặc các trung tâm bán lẻ đang trong quá trình cải tạo/nâng cấp. Giá thuê tại các trung tâm vẫn duy trì ổn định. Các dự án có vị trí đắc địa tại khu vực trung tâm vẫn là những lựa chọn được ưa thích nhất của các nhà bán lẻ, do đó ghi nhận mức giá cao và tăng trưởng tốt.

Tuy nhiên, bên cạnh đó, thị trường bán lẻ vẫn có những gam màu tối với sự cạnh tranh và đào thải khá khắc nghiệt. Việc rút khỏi thị trường của các thương hiệu lớn như Auchan, hay việc thu hẹp mạng lưới hoạt động của Parkson tại thị trường nội địa, hay sự kiện hàng loạt các thương hiệu cửa hàng tiện lợi nước ngoài đang chật vật giành miếng bánh thị phần hay phải chuyển nhượng cho đối thủ nội địa như trường hợp Shop and Go cho thấy đây không phải là một sân chơi dễ dàng.

Bà Lê Thị Huyền Trang, Trưởng bộ phận nghiên cứu thị trường tại Việt Nam, JLL cho rằng, nhìn vào điều này có thể thấy thị trường bán lẻ Việt Nam là miếng bánh đầy tiềm năng nhưng không phải ai cũng có thể nắm bắt được cơ hội chiếm lĩnh thị phần. Ngoài yếu tố tiên quyết là lựa chọn được vị trí có mật độ dân số và sức mua tốt, thì nắm bắt chính xác sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng, cũng như tận dụng tốt cạnh tranh từ thương mại điện tử, là những điều quan trọng để có thể phát triển được một mô hình bán lẻ phù hợp với thị trường, quyết định sự thành bại của một thương hiệu.

Tại Việt Nam, ngoài những dự án TTTM độc lập, thị trường còn đang chứng kiến nguồn cung mặt bằng bán lẻ đáng kể từ loại hình khối đế thương mại tại các tòa nhà chung cư. Loại hình bất động sản bán lẻ này đang khá chật vật trong việc tìm hướng đi và mô hình phù hợp do những hạn chế về quy mô, thiết kế, chủ đầu tư thiếu kinh nghiệm vận hành và sự cạnh tranh cao. Đối với loại hình này, chủ đầu tư nên tập trung cung cấp tiện ích cho cư dân trước tiên. Ngoài ra, có thể cân nhắc đến các mô hình khác như không gian văn phòng chia sẻ, hệ thống giáo dục, hay thậm chí là tủ khóa thông minh.

Một số chuyên gia bất động sản đưa ra lời khuyên, để nắm bắt được cơ hội thành công, các đơn vị điều hành bán lẻ cần nghiên cứu kỹ để nhận biết rõ hơn xu hướng phát triển của thị trường trong thời gian tới. Ngoài xu hướng tập trung vào các nhóm ngành F&B và giải trí nhằm tăng lưu lượng khách đến các TTTM, xu hướng phát triển không gian bán lẻ xanh, việc áp dung công nghệ và dữ liệu lớn, mô hình bán lẻ hợp kênh cũng như các nỗ lực sáng tạo khác nhằm nâng cao trải nghiệm mua sắm của khách hàng cũng sẽ trở nên rõ nét hơn trên thị trường.

Trước sự thay đổi hành vi mua sắm và cạnh tranh khốc liệt từ thương mại điện tử, trải nghiệm và mô hình phù hợp sẽ là “từ khóa” cho sự thành công của các bất động sản TTTM truyền thống.