Thêm giải pháp gỡ khó cho thoái vốn nhà nước

Tiến độ thoái vốn nhà nước ở các doanh nghiệp nói chung, doanh nghiệp đang đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán nói riêng hiện diễn ra rất chậm. Cách nào khắc phục tình trạng này là câu hỏi Đầu tư Chứng khoán đặt ra với ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp, Bộ Tài chính.

Liên quan đến xác định giá khởi điểm khi thực hiện chuyển nhượng vốn tại công ty cổ phần đã niêm yết hoặc đăng ký giao dịch trên sàn chứng khoán và giá bán cổ phần mà nhà đầu tư phải thanh toán khi giao dịch ngoài sàn, bất cập phát sinh là nhà đầu tư tuy đã trúng đấu giá công khai, chào bán cạnh tranh hoặc ký hợp đồng chuyển nhượng nhưng lại phải thanh toán theo giá sàn không phải là giá đặt mua đã trúng của nhà đầu tư. Ông có ý kiến gì về phản ánh này?

Theo quy định tại Nghị định 32/2018/NÐ-CP sửa đổi Nghị định 91/2015/NÐ-CP về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp, việc xác định giá khởi điểm khi chuyển nhượng vốn được căn cứ trên giá của tổ chức có chức năng thẩm định giá xác định và giá tham chiếu bình quân của 30 ngày giao dịch liên tiếp trên thị trường chứng khoán trước ngày công bố thông tin thực hiện bán cổ phần chuyển nhượng vốn.

Trong trường hợp giá thanh toán được xác định phù hợp với từng phương thức chuyển nhượng (đấu giá công khai, chào bán cạnh tranh, thỏa thuận) mà thấp hơn giá sàn thì nhà đầu tư phải thanh toán theo giá sàn của ngày mở cuộc đấu giá công khai, chào bán cạnh tranh, ký hợp đồng chuyển nhượng vốn.

Ðúng là quy định này phát sinh bất cập khi nhà đầu tư đã trúng đấu giá công khai, chào bán cạnh tranh hoặc ký hợp đồng chuyển nhượng lại phải thanh toán theo giá sàn không phải là giá đặt mua đã trúng của nhà đầu tư.

Cơ quan tạo lập chính sách có giải pháp gì để xóa bỏ bất cập trên?

Theo đó, trường hợp chuyển nhượng vốn tại các công ty cổ phần đã niêm yết hoặc đăng ký giao dịch trên sở giao dịch chứng khoán, việc xác định giá khởi điểm đảm bảo theo nguyên tắc: Mức giá khởi điểm do doanh nghiệp nhà nước quyết định công bố tại ngày phê duyệt phương án chuyển nhượng vốn để làm cơ sở cho nhà đầu tư đăng ký khối lượng mua và nộp tiền đặt cọc không được thấp hơn các mức giá: giá xác định của tổ chức có chức năng thẩm định giá;Hiện Bộ Tài chính đang đề xuất sửa đổi Nghị định 32/2018/NÐ-CP về sửa đổi Nghị định 91/2015/NÐ-CP của Chính phủ về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp.

Giá tham chiếu bình quân 30 ngày liên tiếp trước ngày phê duyệt phương án chuyển nhượng vốn của mã chứng khoán;

Giá tham chiếu trước ngày phê duyệt phương án chuyển nhượng vốn 1 ngày.

Ðối với công ty cổ phần đã niêm yết hoặc đăng ký giao dịch trên sở giao dịch chứng khoán mà tổng khối lượng cổ phần phải chuyển nhượng có giá trị tính theo mệnh giá dưới 10 tỷ đồng thì doanh nghiệp nhà nước xem xét, quyết định việc thuê đơn vị có chức năng thẩm định giá hoặc tự quyết định mức giá khởi điểm tại ngày phê duyệt phương án chuyển nhượng vốn, đảm bảo không thấp hơn giá tham chiếu bình quân 30 ngày liên tiếp của cổ phiếu đó trước ngày phê duyệt phương án chuyển nhượng vốn và giá tham chiếu trước ngày phê duyệt phương án chuyển nhượng vốn 1 ngày.

Mức giá tại ngày đấu giá làm cơ sở cho các nhà đầu tư trả giá không được thấp hơn giá khởi điểm đã được công bố tại ngày phê duyệt phương án chuyển nhượng vốn.

Trường hợp mức giá tại ngày đấu giá cao hơn, nhà đầu tư được quyền từ chối không tham gia đấu giá và được nhận lại tiền đặt cọc.

Việc xác định giá trị được tạo bởi quyền sử dụng đất thuê trả tiền hàng năm trong giá khởi điểm khi thoái vốn nhà nước hiện chưa rõ ràng, gây khó cho hoạt động thoái vốn được khắc phục ra sao?

Bộ Tài chính đề xuất chỉ thực hiện xác định bổ sung phần chênh lệch (nếu có) giữa tiền thuê đất của thời hạn thuê đất còn lại trong hợp đồng, hoặc quyết định cho thuê đất tính theo giá đất tại thời điểm có hợp đồng, hoặc quyết định cho thuê đất với tiền thuê đất của thời hạn thuê đất còn lại tính theo giá đất tại thời điểm xác định giá chuyển nhượng khi xác định giá khởi điểm đối với diện tích đất thuê trả tiền hàng năm của doanh nghiệp khác có vốn góp của doanh nghiệp nhà nước đang trực tiếp ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Ðối với trường hợp đất thuê không có giấy tờ, hợp đồng thuê đất hoặc hợp đồng thuê đất của doanh nghiệp đã hết hạn nhưng chưa được ký lại hợp đồng/phụ lục hợp đồng về việc điều chỉnh thời hạn/gia hạn thời hạn thuê đất, trong khi doanh nghiệp khác vẫn đang thực hiện nộp tiền thuê đất, doanh nghiệp có trách nhiệm báo cáo cơ quan có thẩm quyền về tình trạng pháp lý của khu đất đó và căn cứ vào ý kiến của cơ quan có thẩm quyền về tính pháp lý, thủ tục pháp lý của lô đất để xác định tiền thuê đất trả tiền hàng năm.

Ðối với trường hợp doanh nghiệp thuê đất và được miễn tiền thuê đất theo quy định của pháp luật đất đai, diện tích đất thuê được miễn tiền thuê đất được loại trừ khi xác định giá khởi điểm để chuyển nhượng vốn.

Thời gian còn lại của hợp đồng thuê đất hàng năm làm cơ sở tính toán vào giá khởi điểm là thời gian còn lại trên hợp đồng thuê đất ổn định trong vòng 5 năm đã ký với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Doanh nghiệp nhà nước có trách nhiệm phối hợp với tổ chức thẩm định giá và doanh nghiệp khác có vốn của doanh nghiệp nhà nước rà soát, làm việc với ủy ban nhân dân cấp tỉnh (nơi doanh nghiệp có diện tích đất đang quản lý, sử dụng) để đảm bảo việc thực hiện hợp đồng hoặc quyết định thuê đất cũng như tiền thuê đất hàng năm doanh nghiệp đang thực hiện là tuân thủ đúng quy định của pháp luật về đất đai.

Theo Bộ Tài chính, chốt lại trong năm 2019, Nhà nước chỉ thoái vốn được ở 13 doanh nghiệp. Tình trạng chậm trễ này khiến cho giai đoạn 2017 - 2019, cả nước thực hiện thoái vốn ở 92 doanh nghiệp, chỉ đạt 7,8% kế hoạch theo danh mục tại Quyết định số 1232/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt danh mục doanh nghiệp có vốn nhà nước thực hiện thoái vốn giai đoạn 2017 - 2020.