Thấy gì từ việc một Quỹ ETF ngoại thông báo dừng hoạt động?

BlackRock bất ngờ thông báo giải thể quỹ iShares MSCI Frontier and Select EM ETF, một quỹ chuyên đầu tư vào thị trường cận biên và mới nổi và có gần 20% danh mục là cổ phiếu Việt Nam.

Theo MorningStar, BlackRock đã thông báo thanh lý iShares MSCI Frontier and Select EM ETF sau 12 năm hoạt động. Theo đó, BlackRock dự kiến quỹ ETF này sẽ ngừng giao dịch và không còn chấp nhận các lệnh tạo và mua lại sau khi thị trường đóng cửa ngày 31/3/2025. Tuy nhiên, thông báo cũng nhấn mạnh ngày này có thể thay đổi.

BlackRock cho biết, trong thời gian thanh lý kéo dài, iShares MSCI Frontier and Select EM ETF sẽ không được quản lý theo mục tiêu và chính sách đầu tư vì quỹ sẽ bán bớt tài sản của mình. Theo quyết định của BlackRock, tiền thu được từ việc thanh lý dự kiến sẽ được gửi cho các cổ đông trong khoảng ba ngày sau ngày giao dịch cuối cùng.

iShares MSCI Frontier and Select EM ETF là quỹ ETF chuyên đầu tư vào khu vực cận biên và mới nổi. Việt Nam thường xuyên là thị trường có tỷ trọng cao nhất trong danh mục của iShares MSCI Frontier and Select EM ETF. Tính tới ngày 10/06, quỹ iShares MSCI Frontier and Select EM ETF có tổng giá trị tài sản ròng (NAV) hơn 425 triệu USD, tương đương khoảng 10.300 tỷ đồng. Trong đó, 18% danh mục đầu tư vào cổ phiếu Việt Nam, tương đương khoảng 76 triệu USD (khoảng 1.900 tỷ đồng).

Trong thời gian gần đây, thị trường chứng khoán Việt Nam đang liên tục hứng chịu những đợt bán ròng mạnh tay từ nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN). Riêng trong tháng 5, khối ngoại đẩy mạnh bán ròng với tổng khối lượng lên đến 19.000 tỷ đồng, tập trung ở nhóm ngân hàng và bất động sản. Luỹ kế từ đầu năm 2024, tổng giá trị bán ròng của khối ngoại trên HoSE gần 40.000 tỷ đồng.

Trong báo cáo vừa công bố, VNDirect cho biết các quỹ ETF Việt Nam vừa bị rút hơn 2.800 tỷ đồng trong tháng 5/2024, nâng tổng lượng vốn rút ròng lũy kế trong 5 tháng đầu năm 2024 lên hơn 11.610 tỷ đồng.

Dòng vốn ETF bị rút ròng trong tháng 5 chủ yếu đến từ việc bị rút ròng của quỹ DCVFMVN Diamond ETF, quỹ Fubon FTSE Vietnam, quỹ SSIAMVNFIN Lead ETF và quỹ DCVFM VN30 ETF, với lượng vốn rút ròng tương ứng 1.322 tỷ đồng, 772 tỷ đồng, 676 tỷ đồng và 549 tỷ đồng.

Ở chiều ngược lại, chỉ quỹ KIM Growth VN30 ETF và quỹ Xtrackers FTSE Vietnam ETF ghi nhận dòng vốn vào ròng tương ứng là 311 tỷ đồng và 183 tỷ đồng.

Còn theo thống kê của SSI, tính từ đầu năm, các ETF đã rút ròng tổng cộng 12.380 tỷ đồng, tương đương 16,3% tổng tài sản các quỹ vào cuối năm 2023. Các quỹ chịu áp lực rút vốn mạnh nhất bao gồm DCVFM VN30 (-6.400 tỷ), SSIAM VNFIN Lead (-1.700 tỷ), DCVFM VN30 (-1.500 tỷ) và Fubon (-1.500 tỷ).

Nhóm phân tích này tiếp tục duy trì quan điểm thận trọng về dòng vốn vào các Quỹ ETF của Việt Nam, tuy nhiên cường độ rút ròng sẽ hạn chế hơn so với giai đoạn quý 2. Tín hiệu tích cực có thể sẽ bắt đầu xuất hiện khi môi trường vĩ mô (tỷ giá và lãi suất) ổn định hơn.

Ông Nguyễn Thế Minh – Giám đốc Phân tích CTCP Chứng khoán Yuanta Việt Nam đánh giá tác nhân chính khiến NĐTNN bán ròng mạnh tay từ đầu năm đến nay xuất phát từ lo ngại Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) duy trì lãi suất cao, thậm chí bỏ ngỏ khả năng tăng lãi suất thêm lần nữa.

Ngoài ra, việc một số TTCK ở các nước phát triển ghi nhận mức tăng tốt càng là lý do khiến khối ngoại rút ròng mạnh khỏi các quốc gia mới nổi. Điều này giúp khoản đầu tư của họ vừa có hiệu quả hơn, vừa đỡ áp lực tỷ giá.

"GTGD bán ròng của NĐTNN chỉ chiếm khoảng 7-9% tổng thanh khoản toàn thị trường, nên rõ ràng về định lượng thì không có ảnh hưởng lớn, nhưng về định tính thì chắc chắn tác động đến tâm lý nhà đầu tư cá nhân trong nước" ông Minh nói.