Thanh tra Chính phủ phát hiện thêm nhiều lô đất "công" thành đất "ông" sau một thời gian hợp tác

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ban hành kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong quản lý và sử dụng đất đai.

Theo kết luận thanh tra, có nhiều sai phạm liên quan đến việc xử lý sắp xếp lại nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước tại 3 tập đoàn bao gồm tổng công ty bao gồm Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam, Tổng công ty Lâm nghiệp và Tổng công ty Chè Việt Nam.

"Đất vàng" bị lấn chiếm hoặc không được sử dụng gây lãng phí

Cụ thể, đến 31/12/2017, Tập đoàn Công nghiệp cao su VN và Tổng công ty Lâm nghiệp VN có 842 cơ sở nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước thuộc đối tượng phải xử lý, sắp xếp lại (hơn 1.200ha đất và gần 1.200m² nhà).

Trong đó, Tập đoàn Công nghiệp cao su có 759 cơ sở nhà, đất nhưng mới sắp xếp xử lý được 43 cơ sở, chiếm 5,7% cơ sở nhà, đất phải sắp xếp lại theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng.

Kết quả thanh tra cho thấy, cơ sở nhà đất số 177 Hai Bà Trưng (quận 3, TP HCM) và số 56 Nguyễn Du, quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) được Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam cho một số đơn vị thuê một phần diện tích làm văn phòng làm việc là chưa phù hợp quy định của Luật Đất đai năm 2013.

Tương tự, tại một số cơ sở nhà, đất khác tại quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) và quận Bình Thạnh (TP HCM) cũng được tập đoàn này đem cho thuê và để xảy ra tình trạng lấn chiếm hoặc không sử dụng gây lãng phí.

Ngoài ra, Công ty Tài chính cao su đã mua tài sản là nhà, đất không đúng quy định pháp luật như không tiến hành đấu thầu, ký hợp đồng mua tài sản khi chưa lập dự án đầu tư. Đáng nói, giá mua tài sản là đất tại số 410 Trường Chinh (Phường 13, quận Tân Bình), số 179A Nơ Trang Long (Phường 12, quận Bình Thạnh) và số 44 đường số 8 (Phường 11, quận 6, TP HCM) vào năm 2004 và 2005 cao hơn giá đất do UBND TP ban hành năm 2018.

Đối với Tổng công ty Lâm nghiệp, TTCP cho biết còn 76 cơ sở nhà, đất trong trong quá trình kê khai, báo cáo, lập phương án sắp xếp lại, xử lý theo Nghị định 167 của Chính phủ. Trong đó vi phạm rõ ràng nhất là tại thửa đất số 67 Ngô Thì Nhậm (quận Hai Bà Trưng), khu đất có vị trí đắc địa tại Hà Nội.

Kết quả kiểm tra tại thửa đất số 67 Ngô Thì Nhậm (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho thấy, theo biên bản làm việc giữa Tổng công ty Lâm nghiệp VN và Công ty Thương mại lâm sản Hà Nội, 12 gian nhà tầng 1 có diện tích hơn 343 m2 thuộc quyền quản lý và sử dụng của Tổng công ty Lâm nghiệp Việt Nam.

Liên quan đến khu đất này, Bộ Tài chính và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng có các văn bản xác nhận khu đất nằm trong danh mục tài sản cố định đã được tính vào giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa của tổng công ty.

Tuy nhiên, năm 2007, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã thực hiện thủ tục đổi tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất diện tích trên cho Công ty Cổ phần Thương mại lâm sản Hà Nội. TTCP xác định việc này là vi phạm nhiều quy định pháp luật.

“Đất vàng” lọt tay tư nhân sau một thời gian hợp tác

Đối với Tổng công ty Chè Việt Nam, TTCP đã thanh tra một số nội dung về đất góp vốn liên doanh, liên kết tại doanh nghiệp. Trong đó, tại lô đất số 25D Cát Linh, quận Đống Đa (Hà Nội), Tổng công Chè ký hợp đồng với Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội thuê 60,9 m2 đất có thu tiền thuê đất hàng năm.

Tuy nhiên, cơ sở nhà đất này được Tổng công ty đem góp vốn liên doanh liên kết với Công ty TNHH sản xuất thương mại Nhật Minh (hợp đồng số 237 ngày 23/7/2009) để xây dựng Khu nhà Trung tâm thương mại và dịch vụ. Giá trị nhà và giá trị lợi thế từ quyền sử dụng đất thuê 60,9 m2 được Tổng công ty và bên liên doanh xác định là 3,5 tỷ đồng.

Theo TTCP, việc Tổng công ty Chè sử dụng một số cơ sở nhà, đất góp vốn liên doanh, liên kết, thoái vốn, bán tài sản tại các doanh nghệp Nhà nước không được chủ sở hữu chấp thuận, không thông qua đấu giá là chưa thực hiện đúng quy định của pháp luật.

Một trường hợp khác tương tự là khu đất "vàng" ở số 225 Nam Kỳ Khởi Nghĩa (quận 3, TP HCM) có diện tích 446,8m2 thuộc quản lý của Tổng công ty Chè cũng đã “vào tay” Công ty TNHH Xây dựng - thương mại - dịch vụ GB sau một thời gian hợp tác.

Cụ thể, năm 2009, HĐQT Tổng công ty có nghị quyết phê duyệt chủ trương hợp tác cho thuê làm văn phòng lâu dài với Công ty TNHH Xây dựng - thương mại - dịch vụ GB, thời hạn cho thuê theo hợp đồng đã được ký kết là 35 năm.

Đến năm 2013, HĐQT Tổng công ty có nghị quyết thực hiện việc thoái vốn là tài sản tại lô đất nêu trên, không thông qua đấu giá. Hiện Công ty GB đang quản lý sử dụng lô đất 225 Nam Kỳ Khởi Nghĩa và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Ngoài ra, các khu đất 1.500m2 phố Trần Khát Chân (Hai Bà Trưng, Hà Nội) và khu đất diện tích hơn 1.800m2 tại 126 Lạch Tray (Hải Phòng) cũng là đất công sản được giao cho chi nhánh của Tổng công ty Chè xây dựng hoặc cho thuê nhưng đến nay đều rơi vào tay tư nhân...

Từ kết luận thanh tra, TTCP đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành chấn chỉnh, khắc phục và xử lý những tồn tại, vi phạm trong quản lý sử dụng đất đai có nguồn gốc từ nông, lâm trường quốc doanh tại Tập đoàn Công nghiệp cao su VN, Tổng công ty Lâm nghiệp VN và Tổng công ty Chè VN.

Đồng thời giao Bộ Công an chỉ đạo Cơ quan điều tra xác minh để xử lý theo quy định pháp luật đối với vi phạm trong quản lý, sử dụng nhà, đất: Số 67 Ngô Thì Nhậm (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội); Số 25D Cát Linh, quận Đống Đa (Hà Nội)... Tổng số gồm 12 cơ, sở nhà đất.