T0 sẽ góp phần tạo cú hích nâng hạng TTCK, đón dòng vốn tỷ USD

Hai vấn đề chính để TTCK thu hút nhà đầu tư hơn nữa là thanh toán với mục tiêu T0 và room cho khối ngoại.

Một lần nữa, mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam được Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh khi phát biểu tại lễ kỷ niệm 20 năm thành lập Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) ngày 20/7 vừa qua.

Trao đổi với BizLIVE, đề cập tới vấn đề nâng hạng thị trường, đón dòng vốn lớn từ nước ngoài, ông Trương Hiền Phương, Giám đốc cấp cao CTCK KIS Việt Nam nhấn mạnh tới hai vấn đề: thanh toán và room cho khối ngoại.

ĐẶT MỤC TIÊU MUA BÁN TRONG PHIÊN - T0

Ông có thể chia sẻ cảm nhận về sự phát triển của thị trường sau 20 năm vận hành?

Bước đường 20 năm của TTCK Việt Nam có sự phát triển thành công vượt bậc, từ ban đầu chỉ có 2 doanh nghiệp niêm yết giờ đã lên cả ngàn doanh nghiệp gồm 2 sàn giao dịch, là sự tăng trưởng lớn.

Thứ hai là trên TTCK đã có nhiều doanh nghiệp vốn hóa vượt con số 1 tỷ USD, so với một quốc gia mới phát triển như Việt Nam, là thành công vượt bậc của thị trường.

Thông qua thị trường chứng khoán đã tạo kênh dẫn vốn hỗ trợ cho các doanh nghiệp lớn mạnh. Từ sự phát triển của thị trường mà thời gian gần đây nhiều tập đoàn lớn mạnh trong nước, những công ty có thể vươn tầm thế giới như Vingroup, Masan, Vinamilk… Đó là những dấu ấn của TTCK, các doanh nghiệp Việt thông qua thị trường gọi vốn, mạnh dạn đầu tư sản xuất kinh doanh để phát triển lớn mạnh hơn.

Thị trường chứng khoán đã đóng góp không những cho doanh nghiệp mà cả nền kinh tế phát triển theo khuynh hướng bền vững.

Theo ông, bước qua giai đoạn phát triển mới, thị trường chứng khoán Việt cần hoàn thiện những gì để có sức hấp dẫn, có sự phát triển bền vững?

Tôi cho rằng để thị trường có thể tiến lên tầm cao, phát triển hơn nữa thì bộ khung pháp lý cần hoàn thiện chặt chẽ hơn, tạo sự minh bạch cho doanh nghiệp niêm yết, cho nhà đầu tư tham gia mua bán giao dịch.

Cần tạo thêm sản phẩm cho thị trường, hiện có phái sinh, chứng quyền mang tính cơ bản, mở đầu sơ khai. Sản phẩm phái sinh còn nhiều, ví dụ về cổ phiếu hiện chưa có phát triển, chứng quyền còn khiêm tốn triển khai ở một số cổ phiếu, khung thời gian còn ngắn chỉ có vài tháng. Nên cân nhắc nghiên cứu sản phẩm mới cho chứng khoán phái sinh.

Với thị trường cơ sở những giải pháp tăng sức hấp dẫn là tạo tính thanh khoản bằng cách rút ngắn thời gian thanh toán, đặt mục tiêu mua bán trong phiên - T0. Có bộ khung pháp lý hỗ trợ cho việc phát triển những sản phẩm cộng với hệ thống phần mềm, vận hành đáp ứng được cho nhu cầu phát triển đó thì chắc chắn thị trường chứng khoán còn phát triển hơn nữa. Nhờ vậy chúng ta mới nghĩ đến bước lên tầm cao mới là nâng hạng thị trường.

Nói đến vấn đề nâng hạng thị trường, ông có thể đưa ra nhận định về khả năng được nâng hạng của thị trường?

Trong năm nay chắc chắn kịp trong việc nâng hạng thị trường. Một trong những tiêu chí chúng ta phải hướng tới và cũng là bắt buộc của các tổ chức xem xét đó là việc thanh toán. Khâu thanh toán bù trừ hiện còn ở T+2. Để đáp ứng thì chúng ta phải đưa về T0. Điều này được hiểu là tiêu chí đảm bảo tính thanh khoản, có nghĩa nhà đầu tư có thể mua bán được ngay khi họ cảm thấy không muốn giữ lại...

Khâu thanh toán là một trong những tiêu chí then chốt hạn chế nâng hạng của thị trường, chưa đáp ứng được kỳ vọng của nhà đầu tư thời gian qua. Theo thông tin tôi có được, cơ quan quản lý đang tập trung cải thiện quy trình quy chế nhằm đáp ứng các yêu cầu để có thể gia nhập thị trường nâng hạng lên mới nổi.

Ngoài tiêu chí trên còn một vài quy định như nới room cho NĐTNN vì còn một số ngành nghề chưa cho nới room. Cần mở rộng việc nới room. Có giải pháp phụ đi kèm là có thể cân nhắc cung cấp cho nhà đầu tư lựa chọn đầu tư cổ phiếu không có quyền biểu quyết. Nếu làm tốt chúng ta phát triển sản phẩm này thì phần nào giải được tiêu chí hạn chế room cho khối ngoại.

Tôi nghĩ hai vấn đề trên là mấu chốt hiện nay hạn chế việc nâng hạng thị trường.

KHI KHÔNG HIỂU THÌ NĐTNN KHÔNG THỂ RÓT VỐN

Tôi nghĩ thứ nhất phải liên tục ủng hộ, khuyến khích, thậm chí có giải pháp giúp doanh nghiệp đẩy mạnh cổ phần hóa, niêm yết sau khi cổ phần hóa. Thường những doanh nghiệp được nhà đầu tư quan tâm, chờ đợi có vốn hóa lớn, có thương hiệu, lâu năm. Hiện nay có thể kể đến như Viettel, Mobifone, Vinaphone… là những doanh nghiệp tạo thêm nguồn vốn, thu hút quan tâm của nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Thứ hai, trở lại với giải pháp tạo thêm điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư khi tham gia giao dịch. Đó là rút ngắn thời gian thanh toán T+ xuống. Khi nhà đầu tư họ có thể mua bán nhanh hơn, dễ hơn, thuận tiện hơn thì gắn liền với hạn chế rủi ro do họ phải nắm giữ cổ phiếu qua mấy ngày.

Ví dụ nhà đầu tư mua cổ phiếu nào đó mà thấy sai, hoặc không hợp lý thì có thể khắc phục bằng cách bán ngay hoặc bán đi một phần để giảm thiểu rủi ro. Hoặc có thể họ mua đúng cổ phiếu nhưng có thể do thị trường chưa thể tăng hoài thì mới tăng 1-2 phiên họ đã có cổ phiếu và bán ngay lập tức và giảm thiểu rủi ro. Sau khi có tiền về thì họ có khuynh hướng đầu tư vào cổ phiếu khác, nó sẽ là vòng luyên chuyển dòng tiền đầu tư.

Các cơ quan quản lý cần tiếp tục theo dõi, giám sát các tình huống vi phạm trên TTCK, bao gồm cả vi phạm của doanh nghiệp, có những yếu tố thiếu minh bạch dẫn đến nhà đầu tư hoang mang, bán tháo.

Ngoài ra cần nhanh chóng mở thêm room cho khối ngoại ở một số ngành nghề cũng giúp cho tình hình thị trường được cải thiện. Tỷ trọng nhà đầu tư ngoại tham gia vào TTCK Việt xoay quanh ngưỡng 30-35% trên tổng giá trị giao dịch hàng ngày, là một trong những đối tượng tham gia lớn. Nếu nới room sẽ thu hút nhiều hơn quỹ đầu tư, NĐTNN đang quan tâm mua những cổ phiếu tốt.

Có nhận định cho rằng thị trường Việt đứng trước cơ hội đón những dòng vốn lớn. Ông có cùng quan điểm và chúng ta cần những gì để hút được vốn ngoại?

Tôi đồng ý quan điểm TTCK Việt sẽ thu hút dòng tiền mới và là điểm đến đáng đầu tư. Tôi nghĩ một trong những cái có thể đón đầu là thứ nhất tăng tính minh bạch, cần rà soát, xử lý nghiêm minh, công bố kịp thời công khai các đơn vị, cá nhân có vi phạm liên quan TTCK. Vì NĐTNN họ quan tâm nhất là tính minh bạch.

Thứ hai nên có những khuyến khích, hỗ trợ, cách thức giúp doanh nghiệp phổ biến các thông tin doanh nghiệp bằng tiếng Anh, ít nhất là vậy. Hiện nhiều doanh nghiệp trên website không có tiếng Anh hoặc BCTC không có tiếng Anh gây khó khăn cho NĐTNN muốn đầu tư.

Với NĐTNN hay quỹ đã làm việc tại Việt Nam thì thường có đội ngũ nhân viên Việt Nam thì đôi khi xử lý được, nhưng với NĐTNN vẫn đang ở bên chính quốc, khi họ quan tâm thì khó có được thông tin của doanh nghiệp một cách rõ ràng, chi tiết. Nên cần quốc tế hóa thông tin doanh nghiệp, việc này ngoài tự thân doanh nghiệp phải biết thì cơ quan quản lý cần khuyến khích, thậm chí yêu cầu doanh nghiệp thực hiện để thu hút sự quan tâm NĐTNN. Vì rõ ràng khi không hiểu chúng ta thì chắc chắn họ không thể rót vốn vào còn khi họ đã hiểu được bản chất, tình hình tài chính, hoạt động của doanh nghiệp một cách rõ ràng thì họ sẽ mạnh dạn giải ngân.

Cuối cùng trở lại vấn đề room, có những NĐTNN có nguồn vốn lớn, vài trăm triệu USD thậm chí tỷ USD, khi họ muốn đầu tư vào thì phải ngắm vào doanh nghiệp lớn, có tính thanh khoản cao, có thương hiệu. Thường là những doanh nghiệp nằm trong rổ VN30 nhưng điểm lại nhóm này doanh nghiệp thực sự tốt, có thương hiệu thì gần như hết room, còn lại thì rất ít không đáp ứng giải ngân nguồn vốn lớn. Các quỹ ngoại họ không mua cổ phiếu khối lượng ít như nhà đầu tư nhỏ lẻ mà mua theo một quy trình, nên cần mở room.

Xin cảm ơn ông.