Sức ép chính trị khiến quyết định hạ lãi suất của Fed trở nên phức tạp

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẵn sàng ngăn chặn đà giảm tốc của nền kinh tế với việc hạ lãi suất lần đầu trong một thập niên, nhưng quyết định này trở nên khó khăn hơn trước những sức ép chính trị.

Tổng thống Donald Trump đã liên tục công kích Fed và Chủ tịch ngân hàng này là ông Jerome Powell do việc không có biện pháp kích thích bổ sung cho nền kinh tế.

Trên trang Twitter ngày 29/7, ông viết rằng trong khi Liên minh châu Âu và Trung Quốc sẽ hạ lãi suất hơn nữa và bơm tiền vào nền kinh tế, tạo điều kiện cho các nhà sản xuất trong việc tiêu thụ sản phẩm dễ dàng hơn, thì với mức lạm phát rất thấp, Fed vẫn chưa hành động và có thể hành động dè dặt hơn nhiều.
Ông Powell và các quan chức khác của Fed đã nhiều lần nhận định kinh tế Mỹ sẽ tiếp tục tăng trưởng và lạm phát sẽ tăng lên và vì vậy, việc điều chỉnh lộ trình lãi suất vào lúc này có một chút bất thường.

Tỷ lệ thất nghiệp, một trong hai số liệu kinh tế mà Fed phải tập trung vào theo quy định, hiện ở mức thấp nhất trong gần 50 năm. Thị trường việc làm mạnh thường sẽ dẫn tới việc lương tăng, từ đó thúc đẩy lạm phát, số liệu chủ chốt thứ hai mà Fed phải theo dõi. Tuy nhiên, lạm phát vẫn dưới mức mục tiêu 2%.
Trong khi đó, những tuyên bố quyết liệt về thương mại của ông Trump đã khiến đầu tư doanh nghiệp bị đình trệ, trong thời điểm các nền kinh tế như Trung Quốc đang giảm tốc và việc Anh ra khỏi Liên minh châu Âu vẫn chưa đi đến hồi kết.

Điều đó cho Fed lý do để kích thích nền kinh tế Mỹ. Các nhà giao dịch cho rằng việc hạ lãi suất là chắc chắn, với gần 25% dự đoán khả năng cắt giảm 50 điểm phần cơ bản. Nhiều nhà kinh tế nhận định có thể có thêm một lần hạ lãi suất nữa trong năm nay và ba lần hạ vào đầu năm tới.
Fed đã nâng lãi suất chín lần từ tháng 12/2015 đến tháng 12/2018, trong đó có bốn lần vào năm ngoái, khi kinh tế Mỹ tăng tốc.

Tuy nhiên, lần nâng lãi suất vào tháng 12 năm ngoái ít nhiều gây tranh cãi, khi có những dấu hiệu cho thấy các cuộc chiến thương mại bắt đầu tác động đến kinh tế Mỹ và giá cổ phiếu giảm mạnh. Trước những chỉ trích của ông Trump, Fed có thể muốn chứng tỏ rằng ngân hàng này có thể sẽ không chú ý tới những sức ép chính trị.
Khó khăn của Fed hiện nay là thực hiện yêu cầu của ông Trump, nhưng phải thuyết phục các nhà quan sát rằng đó là hành động đúng đắn. Vấn đề là các thị trường không còn tin rằng các nhà hoạch định chính sách tiền tệ sẽ hành động nếu cần khi giá cả bắt đầu tăng.

Điều đó có nghĩa Fed sau đó sẽ phải tăng lãi suất quyết liệt hơn nhiều để khống chế đà tăng giá cả, điều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các doanh nghiệp và làm chậm tốc độ tăng trưởng kinh tế.