SSI: Việc VPBank bán vốn cho SMBC có thể không tác động ngay vào kết quả kinh doanh năm 2023

SSI Research cho rằng, kết quả kinh doanh quý 1/2023 càng củng cố quan điểm của họ về điều kiện thị trường hiện tại khi lợi nhuận trước thuế của công ty mẹ của VPBank đạt hơn 4.000 tỷ đồng, chưa bằng 20% kế hoạch năm và FECredit chưa hòa vốn.

VPBank bán vốn cho SMBC sẽ không có tác động ngay trong tương lai gần

SSI Research cho rằng, đối với Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank – mã: VPB), việc bán vốn cho đối tác chiến lược SMBC có thể không tác động ngay vào kết quả hoạt động của ngân hàng trong năm 2023 mà sẽ được phản ứng trong tương lai.

Trong năm 2023, các chuyên gia vẫn lo ngại về điều kiện kinh tế vĩ mô hiện tại, thị trường bất động sản suy giảm và hoạt động tài chính tiêu dùng gặp nhiều thách thức. SSI Research cho rằng kết quả kinh doanh quý 1/2023 càng củng cố quan điểm của họ khi lợi nhuận trước thuế của công ty mẹ đạt hơn 4.000 tỷ đồng, chưa đạt 20% kế hoạch năm và FECredit chưa hòa vốn.

Cuối tháng 3 vừa qua, SMBC và VPBank đã ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược. Theo đó VPBank sẽ phát hành 15% vốn điều lệ sau thực hiện cho SMBC với giá 30.159 đồng/cổ phiếu. Thỏa thuận này sẽ mang lại 35.900 tỷ đồng (1,5 tỷ USD) vốn mới để tài trợ cho các hoạt động của ngân hàng.

Theo ban lãnh đạo, VPBank đã nhận được khoản đặt cọc 10% giá trị thương vụ từ SMBC. Ngân hàng dự kiến có thể mất khoảng 2-3 tháng để hoàn tất các thủ tục pháp lý còn lại với cơ quan quản lý. Theo đó, thương vụ dự kiến sẽ hoàn tất trong khoảng tháng 7-8/2023.

Ông Ngô Chí Dũng, Chủ tịch HĐQT VPBank (bên phải) và ông Masahiro Yoshimura, Giám đốc Điều hành, Tổng trưởng Quản lý Đầu tư, Ngân hàng SMBC ký kết thỏa thuận. (Nguồn: VPBank)

VPBank kỳ vọng thương vụ sẽ mang lại một số lợi thế về việc phát huy thế mạnh về vốn. Sau thương vụ, vốn điều lệ và tổng vốn chủ sở hữu của VPB lần lượt là 79.000 tỷ đồng (cao nhất trong ngành ngân hàng Việt Nam) và 140.000 tỷ đồng. Thông qua SMBC, ngân hàng sẽ được tiếp cận nguồn vốn quốc tế với chi phí thấp.

Bên cạnh đó qua thương vụ này, VPBank sẽ mở rộng phân khúc khách hàng doanh nghiệp lớn và FDI thông qua mạng lưới SMBC và các doanh nghiệp FDI Nhật Bản. Doanh nghiệp lớn và FDI có thể sẽ trở thành một trong những khách hàng chủ chốt trong tập khách hàng của ngân hàng. Đồng thời, ngân hàng có thể mở rộng phạm vi dịch vụ để lấn sang hoạt động lưu ký (custody) trước đây vốn chỉ là thế mạnh của các ngân hàng nước ngoài và NHTM nhà nước. Mảng ngân hàng giao dịch (transaction banking) cũng sẽ được đẩy mạnh phát triển.

Rủi ro đối với lĩnh vực bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp

VPBank cho biết, tình trạng khó khăn về thanh khoản tại một số doanh nghiệp bất động sản (BĐS) và tranh chấp giữa chủ đầu tư và người mua nhà đã khiến tỷ lệ nợ xấu mới hình thành tại ngân hàng cao hơn.

Trong số các giải pháp, việc giãn nợ trái phiếu doanh nghiệp sẽ được VPBank cân nhắc. Ngân hàng sẽ ưu tiên giảm dần số dư trái phiếu doanh nghiệp xuống 20.000 tỷ đồng (giảm 50% so với đầu năm) vào tháng 6/2023. Trong số trái phiếu doanh nghiệp đang lưu hành hiện tại, khoảng 60% thuộc về các doanh nghiệp bất động sản và 40% còn lại đến từ BĐS khu công nghiệp, hàng tiêu dùng, hạ tầng, xây dựng cầu đường gồm: MSN, BCM, CII...

VPBank hiện cung cấp các khoản vay cho 44 doanh nghiệp bất động sản bao gồm NVL, SunGroup, VinGroup, DXG,... Mỗi doanh nghiệp bất động sản có dư nợ dưới 1% tổng dư nợ (hay 4.800 tỷ đồng dựa trên số liệu cuối năm 2022). Ngân hàng quản lý dòng tiền từ người mua nhà thanh toán đối với các dự án và không nhận thấy rủi ro phát sinh nợ xấu liên quan đến NVL trong thời gian từ giờ tới cuối năm.

Đối với việc tái cấu trúc nợ cho NVL, ngân hàng đang phối hợp với các cơ quan hữu quan để cho phép họ có thể có lối ra để bán/chuyển nhượng các dự án và tài sản.

Nguồn: SSI Research

Về kết quả kinh doanh, SSI Research ước tính lợi nhuận trước thuế hợp nhất năm 2023 của VPBank là 18.000 tỷ đồng - giảm 16% so với cùng kỳ. Sự khác biệt chính so với mục tiêu của ngân hàng nằm ở giả định về chi phí tín dụng tại ngân hàng mẹ và khả năng sinh lời của FeCredit.

Trước đó, VPBank đã công bố kế hoạch kinh doanh năm 2023 với mục tiêu lợi nhuận trước thuế hợp nhất ở mức 24.000 tỷ đồng (tăng 13% so với cùng kỳ). Nếu loại trừ khoản lợi nhuận bất thường từ bancassurance trong năm 2022, mức tăng trưởng lợi nhuận trước thuế cốt lõi mục tiêu là 53% so với cùng kỳ.

Động lực cho tăng trưởng năm 2023 đến từ nguồn vốn mới cũng như những hỗ trợ về mạng lưới khách hàng và chuyên môn từ đối tác chiến lược SMBC. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho tăng trưởng tín dụng và huy động lần lượt là 33% và 41% so với cùng kỳ, nếu được NHNN chấp thuận.