Sân bay Đà Nẵng: di dời hay xây đô thị sân bay?

Di dời sân bay Đà Nẵng ra ngoại thành hay tính hướng phát triển tương lai cho sân bay trong lòng TP? Và một đề xuất mới được nêu ra cho sự phát triển sân bay này.

Tại tọa đàm 20 năm Hội Quy hoạch phát triển đô thị Đà Nẵng hôm 2-8, kiến trúc sư (KTS) Ngô Viết Nam Sơn nêu ý tưởng phát triển mô hình đô thị sân bay cho Đà Nẵng.

Giải pháp xây dựng đô thị sân bay

Theo ông, việc di dời sân bay Đà Nẵng về Chu Lai hoặc nơi khác cách xa trung tâm TP vài chục kilômet là điều bất khả thi. Nhiều sân bay lớn trên thế giới như Changi (Singapore), Roissy (Pháp), Heathrow (Anh) hay Doha (Qatar) từ sớm đã phát triển thành đô thị sân bay. Nằm trong lòng đô thị, những sân bay này còn là động lực phát triển đô thị.

"Cần thay đổi tư duy đô thị hóa đến đâu, dời sân bay đến đó. Ngộ nhận phổ biến về quy hoạch hiện nay là sân bay phải cách xa đô thị nhưng thế giới hiện nay xu hướng sân bay không còn tách rời đô thị nữa. Nếu quy hoạch đô thị quanh sân bay có quy mô và định hướng phát triển phù hợp thì vẫn có thể giữ lại sân bay để phát triển lâu dài. Đồng thời phát triển cả vùng đô thị xung quanh" - KTS Nam Sơn nói.

Ông cho rằng thất bại của sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM) do quy hoạch sân bay tách biệt với quy hoạch đô thị. Sai lầm này dẫn tới sự tắc nghẽn và tốn kém cho các kế hoạch phát triển khu vực về sau.

Ông đề nghị lãnh đạo Đà Nẵng học theo kinh nghiệm thế giới, phê duyệt quy hoạch sân bay chú ý tới mối liên kết với quy hoạch đô thị xung quanh. Điều này giúp kiểm soát mật độ và chiều cao đô thị phù hợp nhu cầu phát triển sân bay. Thứ hai, giúp khu vực trở thành đô thị sân bay, là vệ tinh phát triển của TP với đầy đủ chức năng từ dịch vụ - thương mại, khách sạn, nhà ở, văn phòng, trung tâm giải trí, dịch vụ logistics.

Và đường ngầm xuyên đường băng

Theo đề xuất của KTS Ngô Viết Nam Sơn, cần cải tạo và mở rộng đường vành đai quanh sân bay gắn kết với quy hoạch đô thị hai bên tuyến này. Đồng thời, tính toán phát triển tuyến đường ngầm đông - tây đi xuyên đường băng, gắn kết phía đông và phía tây sân bay để chống ùn tắc và phát triển vùng đô thị phía tây; quy hoạch khu đô thị trong và ngoài đường vành đai sân bay nhằm khai thác các mối liên kết các khu vực đô thị đa chức năng với khu nhà ga trung tâm.

Đồng thời cần quy hoạch giao thông công cộng kết nối tốt nhà ga với các khu đô thị lân cận và trung tâm TP, tránh nguy cơ tắc nghẽn giao thông. Thu hút nguồn vốn xã hội hóa cho các dự án cải tạo, mở rộng khu đô thị sân bay. Ngoài ra, cần tính tới các giải pháp đảm bảo an toàn bay, giảm tiếng ồn.

"Việc phát triển khu đô thị sân bay Đà Nẵng không chỉ đáp ứng nhu cầu giao thông hàng không tích hợp với các loại hình giao thông khác mà còn có tiềm năng trở thành một khu vực kinh tế quốc tế quan trọng, đóng góp cho ngân sách TP" - KTS Ngô Viết Nam Sơn nhận định.

Cần sự quyết tâm và đồng thuận

Theo KTS Phan Đức Hải - chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Đà Nẵng, mô hình đô thị sân bay đã có từ lâu trên thế giới. Trong đó, khu vực sân bay là điểm trung chuyển và giao tiếp. Đô thị nào có sự thuận lợi kết nối thì ý tưởng xây dựng đô thị sân bay nên xem là tạo động lực cho phát triển đô thị.

"Khái niệm anh Sơn đưa ra, để làm được thì còn nhiều vấn đề khác nữa. Giải pháp thực hiện cần có sự vận động, thay đổi tư duy và sự kết hợp của nhiều bộ, ngành. Việc này cần sự thống nhất của lãnh đạo Chính phủ, các bộ, ban, ngành và TP Đà Nẵng. Nếu chúng ta quyết tâm thì có thể làm được chứ không quá khó khăn. Cần thay đổi cách nghĩ để phát triển Đà Nẵng ngang tầm châu Á" - KTS Phan Đức Hải nói.

Giao tư vấn thiết kế nghiên cứu ý tưởng

Theo ông Thái Ngọc Trung - phó giám đốc Sở Xây dựng TP Đà Nẵng, đơn vị này đã ghi nhận ý tưởng phát triển đô thị sân bay và chuyển cho đơn vị chịu trách nhiệm tư vấn thiết kế quy hoạch lại Đà Nẵng là Tập đoàn Surbana Jurong của Singapore nghiên cứu. Tuy nhiên, theo ông Trung, việc thực hiện được đô thị sân bay được hay không còn tùy vào điều kiện quốc gia.

Ông Trung dẫn chứng một nước có trình độ công nghệ cao như Đức phải mất 10 năm mới làm được khu đô thị sân bay. Khi nào đơn vị tư vấn đánh giá quy mô kinh tế có thể làm được, Đà Nẵng sẽ làm chứ không áp đặt, vội vàng. Trong tương lai gần, việc giảm tải cho sân bay Đà Nẵng chủ yếu vẫn là đề xuất xây dựng các tuyến giao thông công cộng và hạn chế xe cá nhân.