Quy hoạch đô thị sông Hồng (Hà Nội): Phải kiểm soát chặt đất ngoài bãi sông

Bộ NNPTNT vừa có văn bản gửi UBND TP. Hà Nội cho ý kiến về quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng, tỷ lệ 1/5000 (đoạn từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở).

Giữ lại khu vực dân cư Kim Lan - Văn Đức

Đối với giải pháp quy hoạch về đê và đường ven sông, Bộ NNPTNT thống nhất với đề nghị của Hà Nội về việc nâng cấp đê hiện có đảm bảo an toàn chống lũ, kết hợp đáp ứng yêu cầu về giao thông.

Đồng thời, thống nhất về giải pháp quy hoạch xây dựng về đường trên nguyên tắc không thu hẹp không gian thoát lũ, không nâng cao các tuyến đê bối hiện có, không xây dựng đê bối mới.

Tuy nhiên, Bộ NNPTNT cho rằng, theo bản đồ quy hoạch, phương án đề xuất xây dựng 2 tuyến đường ven sông được kết hợp chức năng là đê ngăn lũ với cao trình mặt đường +12,0 (trên mức lũ BĐ3), tương tự việc hình thành đê bối mới là không phù hợp.

Vì vậy, Bộ NNPTNT đề nghị Hà Nội lựa chọn cao trình mặt đường tương đương cao trình mặt bãi sông tự nhiên hoặc cao trình đê bối hiện có (đối với tuyến đường đi trùng với đê bối hiện có) hoặc cao trình khu dân cư hiện có (đối với tuyến đường đi qua khu dân cư hiện có) để chỉ phục vụ phát triển giao thông, đảm bảo không gian thoát lũ và phù hợp với quy hoạch 257/QĐ-TTg.

Đối với việc đề nghị không di dời các khu dân cư Bắc Cầu, Bồ Đề, Bộ NNPTNT cho rằng, quy hoạch 257/QĐ-TTg đã xác định một số khu dân cư nằm sát bờ sông, thuộc khu vực lòng sông co hẹp, tốc độ dòng chảy cao, dễ bị sạt lở gây mất an toàn, khi có lũ cần phải di dời, trong đó có khu dân cư Bắc Cầu, Bồ Đề.

Mặt khác, trong quá trình thành phố rà soát điều chỉnh quy hoạch phòng chống lũ chi tiết trên địa bàn, đã xác định các khu dân cư trên cần từng bước di dời để đảm bảo an toàn. Vì vậy, Bộ NNPTNT đề nghị thực hiện theo quy hoạch 257/QĐ-TTg.

Đối với đề nghị bổ sung danh mục (giữ lại, cải tạo, chỉnh trang, tái thiết) các khu vực dân cư hiện có ở bãi sông thuộc các quận Tây Hồ, Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Bộ NNPTNT cho rằng, việc bổ sung các khu dân cư hiện có nêu trên vào danh mục các khu vực dân cư tập trung như đề nghị của Hà Nội là cần thiết và phù hợp.

Bộ NNPTNT đề nghị Hà Nội chỉ đạo rà soát, tính toán đảm bảo tiêu chuẩn phòng chống lũ quy định tại quy hoạch 257/QĐ-TTg, từ đó đề xuất bổ sung vào danh mục các khu dân cư tập trung hiện có được tồn tại, bảo vệ trong quá trình lập phương án phòng, chống lũ của tuyến sông có đê trong quy hoạch Hà Nội, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định.

Bộ NNPTNT cũng thống nhất với đề nghị của Hà Nội về việc giữ lại khu vực dân cư Kim Lan - Văn Đức. Vì đây là khu dân cư hiện có thuộc khu vực bãi sông Xuân Quan, Phụng Công, thị trấn Văn Giang tương ứng K77+250 - K83+500 đê tả Hồng (phía trong thuộc địa bàn tỉnh Hưng Yên, phía ngoài thuộc địa bàn Hà Nội), đã được xác định trong Danh mục các khu vực dân cư tập trung hiện có tại Phụ lục III, Quy hoạch 257/QĐ-TTg.

Làm rõ diện tích đất quy hoạch xây dựng ở bãi sông

Đối với 3 khu vực bãi sông (Tàm Xá - Xuân Canh, Thượng Cát - Liên Mạc, Chu Phan - Tráng Việt), Bộ NNPTNT cho biết, hồ sơ quy hoạch Bộ NNPTNT nhận được không có các thông số cụ thể về diện tích quy hoạch xây dựng tại các khu vực bãi sông nêu trên.

Tuy nhiên, theo Bộ NNPTNT, với bãi Tàm Xá-Xuân Canh, tổng diện tích đất xây dựng vượt quá đất được xây dựng và chưa quy hoạch xây dựng về phía tuyến đê hiện tại theo Quy hoạch 257/QĐ-TTg.

Đối với bãi Thượng Cát-Liên Mạc, Chu Phan-Tráng Việt, tổng diện tích đất quy hoạch xây dựng vượt quá 5% phần diện tích bãi sông có thể nghiên cứu xây dựng. Đồng thời, một số diện tích đất quy hoạch xây dựng nằm ngoài phạm vi phần bãi sông có thể nghiên cứu xây dựng theo Quy hoạch 257 là không phù hợp.

Bởi vậy, Bộ NNPTNT đề nghị Hà Nội đề nghị rà soát cụ thể để thực hiện phù hợp với Quy hoạch 257/QĐTTg, trong đó lưu ý, bãi Tàm Xá - Xuân Canh được quy hoạch xây dựng đô thị về phía tuyến đê hiện tại, diện tích xây dựng không được vượt quá 61,2ha (15% x 408ha).

Diện tích tối đa có thể nghiên cứu xây dựng (đối với các bãi sông còn lại) bằng 5% phần diện tích bãi quy định tại Phụ lục V Quy hoạch 257/QĐ-TTg. Cụ thể, bãi Thượng Cát - Liên Mạc diện tích tối đa có thể nghiên cứu xây dựng là 3,45 ha (5% x 69ha). Bãi Chu Phan - Tráng Việt, diện tích tối đa có thể nghiên cứu xây dựng là 18 ha (5% x 360ha).

Đối với 3 khu vực bãi sông (Hoàng Mai - Thanh Trì; Đông Dư - Bát Tràng; Kim Lan - Văn Đức), Bộ NNPTNT cho rằng, theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội xác định không xây dựng công trình, không phát triển đô thị mới các khu vực nêu trên: sẽ tạo không gian thoát lũ, chứa lũ và không trái với Quy hoạch 257/QĐ-TTg.

Trường hợp có xây dựng công trình tại các khu vực nêu trên như bản đồ Quy hoạch tổng mặt bằng sử dụng đất: qua đánh giá sơ bộ cho thấy diện tích quy hoạch xây dựng vượt quá 5% phần diện tích bãi sông có thể nghiên cứu xây dựng và một số phần đất quy hoạch xây dựng nằm ngoài phạm vi phần diện tích bãi sông có thể nghiên cứu xây dựng theo Quy hoạch 257/QĐ-TTg.

Đối với các khu vực dân cư tập trung hiện có ở bãi sông, Bộ NNPTNT cho rằng, theo Quy hoạch 257/QĐ-TTg, các khu vực dân cư tập trung hiện có ở bãi sông tại Phụ lục III được tồn tại, bảo vệ; được sử dụng thêm một phần bãi sông để bố trí mặt bằng tái định cư cho các hộ dân nằm rải rác gần khu vực, với diện tích không vượt quá 5% diện tích khu dân cư hiện có.

Tuy nhiên, tại bản đồ Quy hoạch tổng mặt bằng sử dụng đất, có quy hoạch đất xây dựng với diện tích đất xây dựng 5 vượt quá 5% diện tích khu dân cư hiện có là không phù hợp. Vì vậy, đề nghị rà soát thực hiện theo đúng Quy hoạch 257/QĐ-TTg.

Kiểm soát chặt chẽ hành lang bảo vệ đê điều

Bộ NNPTNT đề nghị Hà Nội chỉ đạo triển khai sớm lập phương án phòng chống lũ các tuyến sông có đê, phương án phát triển hệ thống đê điều trong quy hoạch thành phố trình Thủ tướng phê duyệt theo quy định của Quy hoạch 257/QĐ-TTg và Điều 13 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 luật có liên quan đến quy hoạch.

Thành phố Hà Nội chỉ đạo nghiên cứu bổ sung quy hoạch phân khu về đầu tư nâng cấp củng cố hệ thống đê điều thuộc phạm vi quy hoạch. Trong đó ưu tiên xử lý những vị trí trọng điểm, vị trí xung yếu như cống Liên Mạc, khu vực đê Hải Bối…; nghiên cứu quy hoạch hệ thống kè, chỉnh trị dòng chảy kết hợp chỉnh trang bờ bãi sông. Xây dựng, lắp đặt trang thiết bị, phần mềm quản lý giám sát hệ thống đê điều.

Bộ NNPTNT đề nghị thành phố không quy hoạch đất xây dựng tại các khu vực bãi sông không thuộc hoặc có vị trí không phù hợp với danh mục bãi sông được phép xây dựng, có thể nghiên cứu xây dựng tại phụ lục của Quy hoạch 257/QĐ-TTg.

Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ hành lang bảo vệ đê điều, đất bãi sông, bãi nổi theo đúng quy định của pháp luật về đê điều, chống lấn chiếm vi phạm, nhất là sau khi hình thành các tuyến đường ở bãi sông theo quy hoạch.

Có giải pháp quản lý khu dân cư tập trung hiện có được tồn tại theo quy định; không để phát triển thêm về số khu, diện tích, số hộ dân ngoài bãi sông. Đồng thời rà soát, xây dựng phương án, lộ trình di dời các khu vực dân cư ở khu vực lòng sông co hẹp, nguy cơ mất an toàn khi có lũ lớn (Phụ lục II của Quy hoạch 257/QĐ-TTg) và các hộ dân cư vi phạm pháp luật về đê điều, nằm trong phạm vi bảo vệ đê điều, khu vực đang bị sạt lở nguy hiểm theo quy định.