Quy hoạch cảng hàng không, ưu tiên phát triển sân bay có vai trò đầu mối

Nhằm đẩy nhanh tiến độ đầu tư, khai thác hàng không dân dụng tại các địa phương, Chính phủ yêu cầu Bộ Giao thông vận tải (GTVT) khẩn trương bổ sung quy hoạch để cập nhật, hoàn thiện quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong tháng 10/2022.

Hạn chế điều chỉnh sau quy hoạch

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành vừa có chỉ đạo "nóng" về đầu tư hạ tầng hàng không, trong đó chú trọng mục tiêu đầu tư xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng giao thông nói chung và hệ thống cảng hàng không, sân bay nói riêng, đảm bảo tạo động lực mới thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội của các địa phương và cả nước.

Thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo phân cấp, phân quyền cho các địa phương để chủ động hơn trong đầu tư xây dựng cảng hàng không và đã đạt được những kết quả bước đầu quan trọng. Tuy nhiên, thực tiễn triển khai cho thấy, các thủ tục đầu tư của các địa phương còn chồng chéo, rườm rà. Một số bộ, ngành, địa phương chưa thực sự chủ động, việc đầu tư tập trung chủ yếu vào nguồn vốn của Trung ương và Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV). Do vậy, việc huy động nguồn lực xã hội hóa vào đầu tư cảng hàng không còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu.

Vì vậy, thời gian tới, Bộ GTVT phối hợp với các địa phương cần tiếp tục phân cấp mạnh mẽ hơn từ khâu chuẩn bị thủ tục đầu tư tới kêu gọi, thu hút các doanh nghiệp đầu tư cảng hàng không; đổi mới phương pháp tiếp cận đầu tư theo hình thức đối tác công tư PPP. Đặc biệt là bảo đảm hoàn thiện quy hoạch cảng hàng không hạn chế điều chỉnh sau quy hoạch.

Bộ GTVT cũng được giao chủ trì, phối hợp với Bộ Quốc phòng và các bộ, ngành, địa phương đánh giá kỹ khả năng khai thác lưỡng dụng và bổ sung vào quy hoạch các sân bay Thành Sơn (Ninh Thuận), Biên Hòa (Đồng Nai), Gia Lâm (TP Hà Nội), báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 10/2022; đồng thời, khẩn trương xem xét kiến nghị của UBND tỉnh Lai Châu và UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu về việc đầu tư cảng hàng không Lai Châu, Côn Đảo theo phương thức PPP.

Đối với các cảng hàng không đã được phê duyệt chủ trương đầu tư như Sa Pa (Lào Cai), Quảng Trị, Phó Thủ tướng đề nghị các địa phương tập trung triển khai thủ tục theo quy định để khởi công trong năm 2022, đầu năm 2023, trong đó cân nhắc điều chỉnh quy mô, công suất, thông số kỹ thuật để không ảnh hưởng đến tiến độ, làm chậm kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội của các địa phương.

Với các cảng hàng không có đề xuất xã hội hóa đầu tư, cải tạo, nâng cấp, mở rộng, UBND các tỉnh, thành phố có liên quan được yêu cầu triển khai công tác nghiên cứu đầu tư, đánh giá hiệu quả kinh tế, kỹ thuật và khả năng huy động nguồn vốn đối với các cảng hàng không Nà Sản (Sơn La), Thọ Xuân (Thanh Hóa), Vinh (Nghệ An), Chu Lai (Quảng Nam), Liên Khương (Lâm Đồng), Cần Thơ (TP thành phố Cần Thơ)...

Đến năm 2050 hình thành 31 cảng hàng không

Đến thời điểm này, Cục Hàng không Việt Nam đã hoàn chỉnh hồ sơ Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ GTVT.

Cụ thể, Cục Hàng không Việt Nam đã xác định lại phương án quy hoạch cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng giai đoạn đến năm 2030 là 25 triệu hành khách/năm, tầm nhìn đến năm 2030 là 30 triệu hành khách/năm; cảng hàng không Chu Lai giai đoạn đến năm 2030 là 10 triệu hành khách/năm, tầm nhìn đến năm 2030 là 30 triệu hành khách/năm...

Để đảm bảo mục tiêu Chính phủ đề ra là hạn chế điều chỉnh sau quy hoạch, ưu tiên tập trung đầu tư hạ tầng các cảng hàng không lớn, đóng vai trò đầu mối, Cục Hàng không Việt Nam ưu tiên tập trung đầu tư các cảng hàng không tại vùng thủ đô Hà Nội (Cảng Hàng không quốc tế Nội Bài) và vùng TP Hồ Chí Minh (Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất và Long Thành); từng bước nâng cấp và khai thác có hiệu quả 22 cảng hàng không hiện hữu, đầu tư 6 cảng hàng không mới để nâng tổng số cảng hàng không của cả nước đưa vào khai thác lên 28 cảng hàng không, tổng công suất thiết kế hệ thống cảng hàng không đáp ứng khoảng 283 triệu hành khách, đảm bảo trên 95% dân số có thể tiếp cận tới cảng hàng không trong phạm vi 100 km.

Mục tiêu tầm nhìn đến năm 2050, hệ thống càng hàng không Việt Nam sẽ hình thành 2 trung tâm vận tải hàng không đầu mối trung chuyển quốc tế mang tầm cỡ khu vực tại vùng Thủ đô Hà Nội và vùng TP Hồ Chí Minh, đảm bảo 100% dân số khu vực đồng bằng và 95% dân số khu vực miền núi có thể tiếp cận tới cảng hàng không trong phạm vi 100 km, bao gồm: 31 cảng hàng không (14 cảng hàng không quốc tế: Vân Đồn, Hải Phòng, Nội Bài, Thọ Xuân, Vinh, Phú Bài, Đà Nẵng, Chu Lai, Cam Ranh, Liên Khương, Long Thành, Tân Sơn Nhất, Cần Thơ, Phú Quốc; 17 cảng hàng không quốc nội: Thêm sân bay Cao Bằng và cảng hàng không thứ 2 phía Đông Nam Thủ đô Hà Nội).

Ngoài ra, Cục Hàng không Việt Nam dự kiến hình thành một số cảng hàng không, sân bay tại các đảo, quần đảo có nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và có điều kiện tự nhiên thuận lợi.