Quy định mới về thu thập sinh trắc học mống mắt, ADN khi làm thủ tục cấp thẻ căn cước

Ngày 8/5, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an cho biết, Luật Căn cước được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XV, kỳ họp thứ 6 thông qua ngày 27/11/2023, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2024. Trong đó, Luật quy định việc thu thập thông tin sinh trắc học như ADN, mống mắt, giọng nói.

Cụ thể, tại Điểm b khoản 1 Điều 23 Luật Căn cước quy định về trình tự, thủ tục cấp thẻ căn cước nêu rõ “Người tiếp nhận thu nhận thông tin nhận dạng và thông tin sinh trắc học gồm ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt của người cần cấp thẻ căn cước”.

Như vậy việc thu nhận thông tin sinh trắc học sẽ được cơ quan quản lý căn cước tiến hành thu thập khi công dân làm thủ tục đề nghị cấp thẻ căn cước.

Sinh trắc học mống mắt được thu thập tại cơ quan công an cùng với vân tay và ảnh mặt. Công dân cung cấp dữ liệu mống mắt khi làm thủ tục cấp Căn cước tại cơ quan Công an như: Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội; Cơ quan Công an cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Công an cấp quận/huyện/thị xã thành phố thuộc tỉnh.

Đối với thông tin sinh trắc học về ADN và giọng nói được thu thập khi người dân tự nguyện cung cấp hoặc cơ quan tiến hành tố tụng hình sự, cơ quan quản lý người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính trong quá trình giải quyết vụ việc theo chức năng, nhiệm vụ có thực hiện trưng cầu giám định hoặc thu thập được thông tin sinh trắc học về ADN, giọng nói của người dân thì chia sẻ cho cơ quan quản lý căn cước để cập nhật, điều chỉnh vào Cơ sở dữ liệu căn cước.

Theo Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, cơ quan quản lý căn cước chỉ tiến hành thu thập thông tin AND, giọng nói khi người dân tự nguyện cung cấp trong quá trình người dân thực hiện thu nhận hồ sơ căn cước.

"Việc cập nhật thông tin, dữ liệu sinh trắc học về AND, giọng nói vào Cơ sở dữ liệu căn cước được thực hiện thông qua việc các cơ quan có chức năng kết nối, chia sẻ thông tin cho cơ quan quản lý căn cước" - đại diện Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội cho biết.

Bên cạnh đó, việc thu thập thông tin sinh trắc học mống mắt để làm cơ sở đối soát, xác thực thông tin của mỗi cá nhân; hỗ trợ trong những trường hợp không thu nhận được vân tay của một người (trong các trường hợp khuyết tật, vân tay bị biến dạng...).

Đại diện Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội cho biết thêm, dữ liệu về mống mắt có khả năng chính xác cao, rất phù hợp với xu hướng chuyển đổi số trên thế giới và Việt Nam hiện nay khi các giao dịch điện tử được mở rộng, là lĩnh vực chủ yếu cho các thiết bị thông minh như (di động, app điện tử) đều được trang bị các camera thông minh tránh các trường hợp giả mạo khuôn mặt, video giả mạo khi định danh, xác thực cho các giao dịch.

Kết hợp với các yếu tố sinh trắc như khuôn mặt (đảm bảo xác thực 2 yếu tố) sinh trắc là cơ sở triển khai hiệu quả Luật Giao dịch điện tử (với các thiết bị di động hiện nay rất ít được trang bị modul về đọc, xác thực vân tay) nên việc thu thập thông tin sinh trắc bắt buộc là rất cần thiết và phù hợp với xu hướng chuyển đổi số hiện nay.

Liên quan việc thu thập các thông tin sinh trắc học như mống mắt, khuôn mặt... đại diện Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư (Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an) cho biết, ngoài giúp các cơ quan trong quản lý thì người dân sẽ tiện lợi trong việc thanh toán, di chuyển qua các cửa kiểm soát của máy bay, ga tàu...

Cụ thể, giải pháp xác thực định danh và thanh toán sinh trắc học được Epay - đơn vị phối hợp với Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội cho phép người dân chỉ cần thực hiện xác thực định danh một lần với các thiết bị/hệ thống được cấp phép.

Sau đó sử dụng các thông tin sinh trắc học đã được đăng ký để thanh toán trên nhiều lĩnh vực ngân hàng, giao thông, y tế, hành chính… một cách thuận tiện, nhanh chóng, an toàn, ngay cả khi không mang theo bất cứ thiết bị hay hình thức thanh toán vật lý nào.