Quỹ đất ở Khu kinh tế Dung Quất: Chưa khai thác hiệu quả

Hiện nay, quỹ đất chưa đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng ở KKT Dung Quất còn rất lớn. Song, trên bản đồ quy hoạch thì quỹ đất đủ lớn để cấp cho các nhà đầu tư chiến lược đầu tư các KCN lại không còn.

Không còn đất cho dự án lớn

Thu hút doanh nghiệp (DN) đầu tư vào KKT Dung Quất là một trong những ưu tiên hàng đầu của tỉnh. Tuy nhiên, vừa qua UBND tỉnh đã phải từ chối Tổng Công ty Đầu tư phát triển đô thị và khu công nghiệp Việt Nam (IDICO), khi nhà đầu tư này xin đầu tư dự án hạ tầng KCN có diện tích lớn. Theo Trưởng ban Quản lý KKT Dung Quất và các KCN tỉnh (Ban Quản lý) Ngô Văn Trọng, có nhiều lý do để Ban Quản lý tham mưu UBND tỉnh từ chối nhà đầu tư. Trong đó, nguyên nhân chính vẫn là KKT Dung Quất hết quỹ đất phát triển công nghiệp (CN) so với quy hoạch được duyệt.

“Hiện quỹ đất KCN Sài Gòn - Dung Quất ở phía tây do Công ty TNHH MTV Đầu tư, Xây dựng và Kinh doanh dịch vụ Quảng Ngãi (QISC) quản lý đã cấp cơ bản hết cho nhà đầu tư. Đối với khu phía đông đã kín với các dự án như Doosan Vina, Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, Thép Hòa Phát Dung Quất... Đối với diện tích khoảng 50 - 70ha còn lại là phần dự trữ cho chiến lược phát triển CN lọc hóa dầu trong tương lai.

Riêng phần đất khoảng 400ha còn trống thuộc dự án Khu Đô thị - Công nghiệp Dung Quất, do Công ty Hoàng Thịnh Đạt đầu tư. Hiện nhà đầu tư này chỉ thực hiện giai đoạn 1, diện tích khoảng 100ha và Ban Quản lý cũng đã giao đất hơn 8 tháng, nhưng nhà đầu tư triển khai khá ì ạch. Đối với giai đoạn 1b, diện tích khoảng 200ha, nhà đầu tư không thực hiện và UBND tỉnh đủ cơ sở để thu hồi giao cho nhà đầu tư khác. Nhưng diện tích này không đủ lớn để “hút” nhà đầu tư chiến lược, như IDICO từ chối khi tỉnh đề xuất giao phần đất này”, ông Trọng cho hay.

Cũng theo ông Ngô Văn Trọng, hiện còn khu vực đất đủ lớn để thu hút đầu tư và được quy hoạch đất CN là ở các xã Bình Tân Phú, Bình Châu (Bình Sơn), nơi quy hoạch cảng Dung Quất 2, song khu vực này không hấp dẫn đối với nhà đầu tư. Riêng khu vực xã Bình Hòa (Bình Sơn) có quy hoạch đất CN rộng khoảng 500ha và một nhà đầu tư đến từ Hàn Quốc xin thực hiện dự án, nhưng do vướng mặt bằng, nên điều chỉnh diện tích xuống còn khoảng 200ha. Mặc dù vậy, do nhiều tồn tại nên 3 năm qua, nhà đầu tư này vẫn chưa được Thủ tướng Chính phủ cấp chủ trương đầu tư. Với quỹ đất dọc theo đường Võ Văn Kiệt và các khu vực khác rất phù hợp phát triển CN, nhưng trong quy hoạch là đất cây xanh, đất nông nghiệp, đất ở và các loại đất khác, nên không thể cấp cho nhà đầu tư phát triển CN.

Sớm điều chỉnh quy hoạch

Việc KKT Dung Quất có diện tích lên đến 45 nghìn hécta, nhưng đến nay không còn đất để cấp cho các nhà đầu tư phát triển CN, nhất là các nhà đầu tư hạ tầng KCN đang đặt ra yêu cầu cần điều chỉnh quy hoạch tổng thể của KKT Dung Quất. Bởi, đồ án cũ sau 10 năm xây dựng đã trở nên lỗi thời so với tốc độ phát triển.

Hiện nay, ngoài những dự án đã được chấp thuận chủ trương, cấp chủ trương đầu tư, thì hiện có nhiều nhà đầu tư hạ tầng KCN đăng ký đầu tư vào KKT Dung Quất như Công ty CP Hợp Nghĩa khoảng 900ha, Công ty TNHH VSIP 3.000ha, Công ty CP Khu công nghiệp Gilimex khoảng 730ha... Tuy nhiên, tất cả mới chỉ dừng ở khâu khảo sát và đề xuất, chứ chưa thể tiến hành các bước tiếp theo, vì thiếu quỹ đất phát triển CN.

Theo ông Ngô Văn Trọng, để đảm bảo quỹ đất thu hút nhà đầu tư chiến lược vào KKT Dung Quất, thì việc đầu tiên là phải sớm hoàn thành điều chỉnh quy hoạch KKT Dung Quất và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Trong đó, điều chỉnh lại quy hoạch cảng Dung Quất 2, điều chỉnh quỹ đất dọc theo đường Võ Văn Kiệt, đường TP.Quảng Ngãi - Dốc Sỏi... thành đất phát triển CN. Việc điều chỉnh cần phù hợp với định hướng phát triển triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nhất là quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

“Nhiều nhà đầu tư lớn muốn vào Dung Quất, nhưng thực sự Ban Quản lý không biết tìm đất ở đâu để giao. Ngay cả Công ty CP Thép Hòa Phát Dung Quất xin quỹ đất 150ha bổ sung, nhưng khó khăn lắm mới tìm ra. Nhưng để Hòa Phát triển khai thực hiện thì cũng phải điều chỉnh quy hoạch xong mới giao đất được, vì hiện tại đất này không phải là đất CN. Do đó, việc quan trọng nhất hiện nay là phải điều chỉnh quy hoạch chung KKT Dung Quất được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì mới có đất để giao cho nhà đầu tư, mới tạo sức hấp dẫn để thu hút nhà đầu tư lớn và đưa Dung Quất phát triển hơn trong tương lai”, ông Trọng đề xuất.

Cần khai thác triệt để quỹ đất

Trong khi một số nhà đầu tư lớn không còn đất để vào KKT Dung Quất đầu tư, thì có nhiều nhà đầu tư đã được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương, một số đã được cấp chủ trương đầu tư, nhưng đến nay vẫn chưa khai thác hết quỹ đất là điều rất bất cập, cần tính toán lại.

Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Văn Minh cho biết: Tỉnh đang điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng KKT Dung Quất theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Quá trình thực hiện đầu tư, cấp phép đầu tư không nhất thiết phải bám vào quy hoạch cũ mà phải xây dựng trên tinh thần của quy hoạch mới, phù hợp với tốc độ phát triển và thực tiễn của tỉnh. Do đó, những đề xuất nào không phù hợp với quy hoạch cũ thì cơ quan tham mưu trình để bổ sung vào quy hoạch mới. Đồng thời, tỉnh chủ trương thu hút đầu tư có chọn lọc và chấp thuận chủ trương đầu tư có điều kiện đối với DN đầu tư vào KKT Dung Quất trong giai đoạn tới. Ưu tiên thu hút phát triển các ngành CN nhẹ, sạch, xanh, thân thiện với môi trường, các ngành áp dụng công nghệ sản xuất tiên tiến, hiện đại...

Cũng theo Chủ tịch UBND tỉnh, khi DN đầu tư vào KKT Dung Quất phải hài hòa và đặt trong tổng thể của các KCN trong địa bàn KKT Dung Quất. Đối với việc phát triển KKT Dung Quất trong giai đoạn tới phải tính toán đến phương án có lợi nhất cho người dân trong vùng, cuộc sống phải tốt hơn, thu nhập việc làm phải ổn định hơn. Khi nhà đầu tư vào thì phải ưu tiên giải quyết việc làm cho con em trong vùng dự án.

“Đất đai thì có hạn, nên việc sử dụng quỹ đất không hiệu quả là lãng phí tài nguyên. Do đó, tới đây việc sử dụng đất trong phát triển CN phải có hiệu quả, suất đầu tư đối với diện tích đất phải cao hơn. Tỉnh xem đây là ưu tiên để thu hút DN đầu tư vào KKT Dung Quất, trong đó DN phải cam kết với tỉnh khai thác triệt để quỹ đất được cấp phép”, Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Văn Minh khẳng định.