Nói thêm về FDI và 30 tập đoàn, tổng công ty Nhà nước (Phần II)

Bài hôm qua về kết quả kinh doanh của 30 tập đoàn, tổng công ty nhà nước (tạm đặt tên là 30EG), có một số bạn có góp ý như sau:

1) So sánh hiệu quả kinh doanh giữa 30EG và FDI thì không thể dùng thuần tuý lợi nhuận và nộp ngân sách nhà nước được, mà phải dùng hiệu quả trên vốn, dùng các chỉ số ROE, ROA, ROI.

2) So sánh lợi nhuận sao lại lấy lợi nhuận năm 2022 của 30EG và lợi nhuận năm 2021 của FDI?

Tôi xin trả lời chung như sau:

VỀ CÁC CHỈ SỐ HIỆU QUẢ KINH DOANH

Không có cách nào để có đủ dữ liệu về vốn đầu tư của hàng chục nghìn doanh nghiệp FDI, vì vậy không thể tính ROI, ROE và ROA chính xác được, nhưng lợi nhuận và nộp ngân sách cũng nói nên một phần của kết quả kinh doanh và đóng góp xã hội. Lợi nhuận thấp, lỗ thì chắc chắn là không tốt, không thể mang bất cứ chỉ số nào ra để biện minh cả.

Đầu tiên chúng ta phải công tâm thừa nhận rằng lợi nhuận và đóng góp vào ngân sách nhà nước của 30EG cao hơn và cao hơn nhiều FDI đã.

Còn nếu muốn so sánh các chỉ số ROE, ROA, ROI… thì có thể tạm tính quạ thế này:

1) Theo Bộ KHĐT lũy kế đến 20/11/2021, Việt Nam đã thu hút tổng cộng 405,9 tỷ USD với 34.424 dự án đầu tư FDI. Giả sử giải ngân 60% thì tổng vốn của FDI khoảng 240 tỷ USD.

2) Vốn lớn như Vietcombank chỉ có 47.000 tỷ tương đương 2 tỷ USD (bao gồm cả lợi nhuận tích luỹ hàng năm). Giả sử 30 tập đoàn, tổng công ty nhà nước có vốn trung bình bằng Vietcombank thì tổng vốn của 30EG là 60 tỷ USD (tôi cho rằng trung bình còn thấp hơn).

Như vậy tổng số vốn của khối FDI (240 tỷ USD) lớn hơn nhiều lần tổng số vốn của 30EG (60 tỷ USD). Chính vì vậy các chỉ số hiệu quả trên vốn của khối FDI càng thấp hơn khối 30EG (thấp hơn khi so sánh thuần tuý lợi nhuận).

VỀ SO SÁNH LỢI NHUẬN PHẢI CÙNG NĂM 2022

Vì đến thời điểm này khối FDI chưa có số liệu tổng lợi nhuận năm 2022, nên tôi tạm lấy lợi nhuận của năm 2021. Bởi vì số lợi nhuận chênh lệch quá lớn giữa 30EG và FDI, nên tôi cho rằng chênh lệch lợi nhuận giữa 30EG và FDI của năm FDI không thay đổi đáng kể.

Nếu muốn so sánh lợi nhuận cùng năm 2022, chúng ta có thể ước lượng bằng cách lấy tổng lợi nhuận năm 2021 (88.585 tỷ đồng) nhân với tăng trưởng.

Vậy tăng trưởng lợi nhuận năm 2022 của FDI là bao nhiêu %? Nếu là 1 doanh nghiệp thì có thể có tỷ lệ tăng trưởng cao đột biến, nhưng cả khối FDI với hàng chục nghìn doanh nghiệp thì tỷ lệ không thể cao đột biến, cao nhất là bằng 2 lần tăng trưởng GDP hoặc bằng tăng trưởng xuất nhập khẩu năm 2022 của khối FDI. Vậy tôi tính rộng rãi là FDI tăng trưởng lợi nhuận năm 2022 là 20%.

Năm 2021 tổng lợi nhuận FDI lad 88.585 tỷ, năm 2022 tăng trưởng 20% thành tổng lợi nhuận 106.269 tỷ.

Như vậy nếu cùng so sánh lợi nhuận năm 2022 thì của FDI là 106.269 tỷ, của 3EG là 247.000 tỷ, con số vẫn quá chênh lệch.

Bạn nào có cách tính khác xin đưa ra để cùng thảo luận.

Xin nói lại một nguyên tắc: tôi chỉ tranh luận với những ai tranh luận dựa trên số liệu định lượng, không tranh luận với những ý cảm tính, định tính cá nhân.