NHTW châu Âu điều chỉnh chiến lược để tránh thắt chặt chính sách tiền tệ quá sớm

Chủ tịch Christine Lagarde cam kết Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) đã rút ra từ những sai lầm trong các cuộc khủng khoảng trước và sẽ không kìm hãm đà hồi phục kinh tế bằng cách rút lại các gói hỗ trợ khẩn cấp quá sớm.

Trong ngày 22/07, ECB đưa ra chiến lược chính sách tiền tệ mới để không thắt chặt chính sách quá sớm. Họ đã điều chỉnh hướng dẫn về lãi suất, nâng mục tiêu lạm phát lên 2%, đồng thời cho biết họ sẽ không nhất thiết phải phản ứng ngay lập tức nếu như lạm phát tạm thời vượt mục tiêu 2%.

Các nhận định của bà Lagarde gây chấn động tới các thị trường trái phiếu Chính phủ châu Âu, trong đó nhà đầu tư đổ xô mua trái phiếu từ những quốc gia dễ tổn thương về kinh tế nhất tại châu Âu như Italy và Tây Ban Nha.Với các biện pháp này, ECB đang nỗ lực thuyết phục thị trường rằng họ sẽ giữ chính sách tiền tệ siêu nới lỏng – bao gồm cả chính sách lãi suất âm – cho đến khi đạt được mục tiêu giá cả ổn định.

“Chiến lược mới trên thực tế đánh dấu bước chuyển dịch theo hướng bồ câu hơn”, Carsten Brzeski, Chuyên gia kinh tế tại ING, viết trong báo cáo. Trong khi đó, Bloomberg Economics còn kỳ vọng ECB sẽ bơm thêm gói kích thích vào nền kinh tế trong tháng 9/2021 bằng cách tăng mua tài sản.

Với sự thay đổi trong chiến lược của ECB, cho dù lạm phát chạm mức mục tiêu, NHTW cũng không bị buộc phải thắt chặt chính sách.

Các quan chức hiện dự báo lạm phát trung bình chỉ 1.4% trong năm 2023, điều này báo hiệu họ còn rất lâu mới nâng lãi suất trở lại.

“Chúng tôi đã rút ra bài học từ kinh nghiệm trong quá khứ và lịch sử gần đây”, bà Lagarde nới với các phóng viên. Bà đề cập tới “yếu tố kiên nhẫn” và cho rằng hướng dẫn mới “là để nhằm tránh thắt chặt chính sách quá sớm – một điều sẽ kìm hãm nền kinh tế”.

Trước đây, cựu Chủ tịch ECB Jean-Claude Trichet đã nâng lãi suất trong năm 2011 để kìm chế lạm phát, nhưng có vẻ như thời điểm thực hiện nâng lãi suất tồi tệ và đẩy cả khu vực đồng tiền chung châu Âu rơi vào cuộc khủng hoảng nợ. Sau đó, khi ông Mario Draghi lên nhậm chức Chủ tịch ECB trong cùng năm đó, ông đã quyết định giảm lãi suất trở lại.

Có thể kích thích mạnh hơn?

Cam kết duy trì chính sách tiền tệ siêu nới lỏng của ECB khá tương phản với một số ngân hàng trung ương lớn nhất trên thế giới. Tại Mỹ - nơi lạm phát đang lên tới hơn 5%, các quan chức Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã bàn tới thời điểm bắt đầu giảm quy mô mua tài sản. Một số nhà quyết sách tại NHTW Anh cho biết họ sẽ sớm cân nhắc giảm bớt quy mô mua trái phiếu.

“Hướng dẫn mới của ECB phản ánh cam kết hành động quyết liệt hơn… Chúng tôi nghĩ bước kế tiếp sẽ là nâng quy mô mua tài sản tại cuộc họp tháng 9/2021”, các chuyên viên phân tích tại Bloomberg Economics cho biết.

Không phải thành viên nào trong ECB cũng đồng tình với chiến lược mới. Chủ tịch NHTW Đức Jens Weidman và Thống đốc NHTW Bỉ Pierre Wunsch lên tiếng phản đối, cho rằng hướng dẫn mới của ECB khiến nhiều người tin rằng họ sẽ duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng trong dài hạn, theo nguồn tin thân cận.

Trong cuộc họp báo, bà Lagarde cho biết hướng dẫn mới không được ủng hộ hoàn toàn, mà chỉ là “đa số”.

Trong ngày 22/07, NHTW châu Âu giữ nguyên các công cụ chính sách sau:

- Lãi suất tiền gửi ở mức -0.5%

- Chương trình mua trái phiếu 1.85 ngàn tỷ Euro (2.2 ngàn tỷ USD) sẽ tiếp tục ở nhịp độ cao và dự kiến kết thúc vào tháng 3/2022.

- Chương trình mua tài sản cũ hơn của ECB giữ nguyên ở mức 20 tỷ Euro/tháng và sẽ chấm dứt ngay trước khi lãi suất bắt đầu nâng trở lại.

- ECB sẽ tiếp tục cung cấp khoản vay dài hạn cho các ngân hàng

Một số nhà quyết sách đã lo ngại EU và nhiều nước khác trên thế giới hiện đang chứng kiến lạm phát tăng vọt vì nhu cầu bùng nổ, trong khi nguồn cung bị thắt chặt.

“Lạm phát đã tăng mạnh, nhưng đà tăng được kỳ vọng chỉ diễn ra tạm thời”, bà Largade cho biết.