Nhiều khoản vay của Ngân hàng phát triển có nguy cơ gây mất vốn nhà nước

Trong báo cáo kết quả khắc phục của Ngân hàng phát triển Việt Nam theo kiến nghị của Kiểm toán nhà nước thì nhiều tồn tại và sai phạm của Ngân hàng này không thể khắc phục được.

Cụ thể, thực hiện kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước về thông báo kết quả kiểm toán; kèm theo Báo cáo kết quả kiểm toán báo cáo tài chính, các hoạt động đến quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước của Ngân hàng phát triển Việt Nam, Ngân hàng phát triển Việt Nam đã có báo cáo đến Kiểm toán nhà nước về những vấn đề Kiểm toán nhà nước nêu ra. Tuy nhiên, tại báo cáo trên cũng thể hiện nhiều tồn tại không thể khắc phục được.

Tại phần tổng hợp kết quả khắc phục tồn tại, sai sót sau kiểm toán nhà nước theo chi nhánh, tại dự án đóng tàu vận tải biển chở hàng khô chạy tuyến quốc tế trọng tải 12.500 tấn cấp không hạn chế để kinh doanh vận tải – Công ty CP vận tải biển Anh Tú.

Tồn tại tại dự án trên là việc đánh giá về việc thẩm định phương án tài chính: Chưa có căn cứ xác định tổng thời gian thực hiện dự án làm cơ sở xác định hiệu quả kinh tế của dự án; chưa có cơ sở xác định xếp dỡ hàng tại các cảng; việc lựa chọn giá cước vận chuyển thiếu cơ sở, không có nguồn tham khảo đảm bảo độ tin cậy…

Từ nguyên nhân nêu trên, Công ty Anh Tú không trả được nợ kéo dài SGDI đã cơ cấu nợ 2 lần nhưng công ty vẫn không trả được nợ và lãi đúng theo lịch trả nợ đã được cơ cấu.

Nguyên nhân không khắc phục được khoản vay tại Công ty Anh Tú là do trong quá trình thực hiện quản lý thẩm định cho vay dự án nên không thực hiện khắc phục được. Từ đây, giải pháp xử lý được đưa ra là chấp nhận hiện trạng sai sót, tập trung thu hồi nợ theo HĐTD, SGDI đang thực hiện bán đấu giá tài sản để thu hồi nợ vay.

Còn tại dự án Đầu tư và kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp hỗ trợ Nam Hà Nội – GĐ1 của Công ty cổ phần đầu tư phát triển N&G còn để xảy ra tồn tại là: Dự án thẩm định và cho vay bổ sung khi dự án không đảm bảo các điều kiện về vốn tự có, năng lực tài chính còn hạn chế, phát sinh lãi quá hạn, thủ tục đảm bảo tiền vay và hỗ trợ thủ tục khác chưa được hoàn thiện, trình tự thủ tục đầu tư chưa phù hợp với quy định, hiệu quả tài chính thấp, tiềm ẩn rủi ro nên dự án nên dự án chưa đủ điều kiện vay vốn theo quy định tại điều 2 NĐ 75/2011/NĐ-CP của Chính Phủ.

Từ năm 2014-2018, dự án đã được áp dụng GPTD 5 lần, sau khi áp dụng GPTD, chủ đầu tư vẫn không trả nợ theo cam kết. Đến thời điểm kết thúc kiểm toán, chủ đầu tư chưa thực hiện ký kết được các HĐ cho thuê hạ tầng khu công nghiệp. Do đó, nhiều khả năng chủ đầu tư sẽ không thanh toán được nợ gốc và lãi đúng hạn theo cam kết.

Nguyên nhân để xảy ra tình trạng trên là do trong giai đoạn thẩm định cho vay dự án nên không thực hiện khắc phục được. Giải pháp xử lý chấp nhận hiện trạng sai sót, tập trung thu nợ thông qua xử lý tài sản đảm bảo hoặc khởi kiện trong trường hợp chủ đầu tư không phối hợp.

Tại dự án Nhà máy kéo sợi Datex của Công ty CP thương mại xuất nhập khẩu Datex còn tồn tại việc thẩm định bảo lãnh vay vốn đầu tư dự án còn nhiều sai sót, tồn tại, bất hợp lý: Thẩm định hiệu quả dự án thiếu cơ sở, không có tài liệu chứng minh tính khả thi của việc tiêu thụ sản phẩm, không có tài liệu làm cơ sở thẩm định các yếu tố đầu vào để tính toán xác định hiệu quả đầu tư của dự án.

Chấp nhận bảo lãnh khi chưa đủ 10% vốn chủ sở hữu. Đây vẫn là khoản vay bảo lãnh còn tiềm ẩn rủi ro phải thực hiện nghĩa vụ trả nợ thay với số tiền 504.400 triệu đồng và có thể gây mất vốn nhà nước.

"Nguyên nhân không thể khắc phục được là các sai sót này phát sinh trong quá trình thẩm định, hiện không thể khắc phục. Dự án hiện tạm dừng hoạt động, sản xuất kinh doanh thua lỗ, không xuất khẩu được, tài sản ngày càng xuống cấp, khả năng thánh khoản thấp", nội dung báo cáo nêu rõ.