Nhiều khó khăn khi doanh nghiệp áp dụng chuẩn báo cáo tài chính quốc tế

Trong xu hướng toàn cầu hóa kinh tế, việc áp dụng chuẩn báo cáo tài chính quốc tế IFRS giúp cho thông tin báo cáo tài chính của các doanh nghiệp minh bạch hơn, độ tin cậy cao hơn. Tuy nhiên khi áp dụng chắc chắn sẽ gặp phải một số khó khăn thách thức.

Việt Nam là một trong số ít các quốc gia chưa áp dụng chuẩn báo cáo này. Vậy giải pháp nào để việc áp dụng chuẩn báo cáo tài chính được thực hiện thuận lợi, những phân tích của PGS. TS Đinh Trọng Thịnh, Giảng viên cao cấp Học viện Tài chính trong bài phỏng vấn dưới đây sẽ giúp quý vị có cái nhìn rõ hơn về vấn đề này.

Trước tiên xin cảm ơn PGS. TS Đinh Trọng Thịnh đã nhận lời tham gia bài phỏng vấn. Thưa ông, xin ông cho biết xu hướng và thực trạng áp dụng báo cáo tài chính quốc tế hiện nay trên Thế giới?

Trong thời gian gần đây thì rất nhiều quốc gia trên thế giới đã áp dụng tiêu chuẩn lập báo cáo tài chính quốc tế IFRS. Tính đến T4/2018, theo thống kê đã có 144 quốc gia đã sử dụng hoặc chấp nhận sử dụng các tiêu chuẩn này. Chỉ có 7 quốc gia là chưa áp dụng hoàn toàn chuẩn mực này, trong đó có Việt Nam chúng ta.

Và khi các doanh nghiệp áp dụng chuẩn mực này sẽ có những lợi ích gì thưa ông?

Việc chúng ta áp dụng tiêu chuẩn báo cáo tài chính quốc tế sẽ góp phần làm cho chi phí về lập báo cáo tài chính nó sẽ giảm đi, tính hiệu quả cao hơn đồng thời thể hiện chính xác hơn hoạt động của doanh nghiệp, từ đó thu hút được các nhà đầu tư yên tâm hơn để ra các quyết định đầu tư vào doanh nghiệp vì họ nhìn thấy được thực chất sức khỏe của doanh nghiệp nên rủi ro của họ ít hơn. Và đặc biệt là chúng ta có thể thu hút được lượng vốn đầu tư từ quốc tế thông qua việc mua bán vốn trên thị trường tài chính cũng như là thị trường chứng khoán. Hơn nữa với những doanh nghiệp lớn, chúng ta có sự mở cửa với thị trường quốc tế và có niêm yết trên thị trường tài chính quốc tế thì việc áp dụng chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế sẽ là một yêu cầu bắt buộc.

Việc áp dụng chuẩn báo cáo tài chính quốc tế chắc chắn sẽ là xu hướng mà VN không thể nằm ngoài. Tuy nhiên khi áp dụng chúng ta sẽ gặp những khó khăn ban đầu như thế nào?

Thực sự mà nói, các doanh nghiệp của chúng ta hiện nay có những vấn đề mà khó áp dụng chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế. Đó là chúng ta chưa có hệ thống dữ liệu để mà thực hiện việc đánh giá, xem xét các hoạt động tài chính theo đúng bản chất của nó. Và từ đó chúng ta mới xem là gắn nó với thị trường, gắn nó với các giá trị vô hình, gắn nó với các giá trị của cổ phiếu trên thị trường và giá trị thực tại của các hoạt động kinh tế. Có như vậy chúng ta mới có được báo cáo tài chính theo đúng chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế. Và tiếp theo là thách thức về nhân lực. Để mà có được những số liệu , những phân tích đánh giá đó thì chúng ta phải có lực lượng nhân lực về quản lý tài chính có đủ khả năng trình độ, có đủ nhận thức hiểu biết về kinh tế thị trường tương đối sâu và nắm được hoạt động thực tại của thị trường. Thì từ đó chúng ta mới đưa ra được cái phân tích, đánh giá và từ đó mới có được các khuyến nghị để có thể hạch toán theo đúng yêu cầu của chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế.

Ông có thể chia sẻ kinh nghiệm của các nước trong việc áp dụng và thay thế chuẩn mực báo cáo tài quốc tế IFRS?

Về nguyên tắc thì hầu hết các nước gần như là ứng dụng biện pháp bê nguyên si các chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế vào cho các doanh nghiệp trong nước họ áp dụng. Cũng rất ít các quốc gia mà có thay đổi. Đấy là cái mà chúng ta đã nhìn thấy và cũng nên đi theo. Cái kinh nghiệm cũng cho thấy rằng là trước hết là hướng đến các doanh nghiệp lớn, các DN mà đang niêm yết trên thị trường, mong muốn có các nhà đầu tư quốc tế mua cái cổ phiếu của mình. Hoặc là những Dn mà đang có mong muốn niêm yết cổ phiếu của mình trên thị trường tài chính quốc tế thì lúc đó chúng ta tập trung ưu tiên và yêu cầu họ áp dụng chuẩn mực báo cáo tài chính QT thì lúc đó nó rất dễ, và họ cũng dễ chấp nhận. Từ việc các doanh nghiệp này thấy được những lợi ích đem lại, và cái công khai minh bạch cũng đem lại lợi ích cho quản trị doanh nghiệp là cho quản trị DN nó tốt hơn, trôi chảy hơn hiệu quả cao hơn thì lúc đó nó sẽ trở thành động lực lôi kéo những doanh ngiệp nhỏ và vừa của chúng ta đi theo các DN để mà thực hiện các chuẩn mực báo cáo tài chính QT. Đó là những việc mà chúng tôi rút ra từ những nghiên cứu các hoạt động áp dụng chuẩn mực báo cáo tài chính từ các nước quanh chúng ta.

Xin cảm ơn ông!