Nhật Bản hỗ trợ Việt Nam nâng hạng thị trường chứng khoán

Sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là nhà đầu tư Nhật Bản, cũng như nhà đầu tư trong nước đối với TTCK Việt Nam đang ngày càng gia tăng.

Ngày 23/9/2024, tại Hà Nội, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức Hội thảo “Thúc đẩy tính hiệu quả của thị trường cổ phiếu Việt Nam”.

Đây là Hội thảo khởi động Dự án “Nâng cao năng lực về thúc đẩy hiệu quả thị trường chứng khoán Việt Nam”.

Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Chân Phương cho biết, từ khi thành lập, thị trường chứng khoán Việt Nam đã ghi nhận nhiều thành tựu, khung pháp lý ngày càng được hoàn thiện đảm bảo thị trường hoạt động ngày càng an toàn và minh bạch. Đến cuối tháng 8/2024, vốn hóa thị trường chứng khoán đạt hơn 7 triệu tỷ đồng (280 tỷ USD), tăng 19,1% so với cuối năm 2023, tương đương 69,2% GDP ước tính năm 2023.

Tính từ đầu năm tới nay, giá trị giao dịch bình quân đạt gần 1 tỷ USD, tăng 31,3% so với bình quân năm trước. Thị trường hiện có 728 cổ phiếu niêm yết và 878 cổ phiếu trên UPCoM, với tổng giá trị niêm yết đạt 2.246 nghìn tỷ đồng, tăng 5,5% so với cuối năm 2023. Các nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ khoảng 50 tỷ USD giá trị cổ phiếu, tương đương hơn 17% vốn hóa thị trường. Những kết quả này chứng minh sự phát triển mạnh mẽ của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Tiếp nối sự thành công của Dự án “Nâng cao năng lực về cải thiện tính công bằng và minh bạch của thị trường cổ phiếu Việt Nam”, với bề dày kinh nghiệm trong việc xây dựng và phát triển TTCK Nhật Bản, Chủ tịch UBCKNN tin tưởng JICA sẽ tiếp tục hỗ trợ thị trường cổ phiếu Việt Nam phát triển phù hợp với Chiến lược phát triển ngành, giúp UBCKNN tăng cường năng lực quản lý, giám sát, hướng tới thực hiện mục tiêu “bảo đảm tính công khai, minh bạch, tăng cường năng lực quản lý, giám sát, thanh tra và cưỡng chế thực thi, bảo vệ lợi ích của nhà đầu tư và lòng tin của thị trường” trong Dự án này.

Chủ tịch UBCKNN đánh giá, Dự án đáp ứng nhu cầu cấp thiết đang đặt ra của việc nâng cao năng lực trong công tác quản lý, giám sát và vận hành thị trường chứng khoán của ngành chứng khoán Việt Nam. Các mảng kết quả của Dự án cũng phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước thực hiện các Nghị quyết của Chính phủ về phát triển thị trường vốn an toàn, minh bạch, hiệu quả, bền vững nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, huy động nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội, trong đó đẩy mạnh hiện đại hóa công nghệ thông tin trong quản lý, giám sát thị trường chứng khoán.

“Sau hội thảo khởi động này, cùng với việc triển khai các nội dung của Biên bản Thảo luận giữa UBCKNN và JICA, thể chế về thị trường chứng khoán, bao gồm các quy định về quản lý niêm yết, phát hành, thanh tra, giám sát và xử lý vi phạm nhằm bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư sẽ ngày càng hoàn thiện, song song với đó, nhận thức của các thành viên thị trường ngày càng được nâng cao”, Chủ tịch UBCKNN mong muốn.

Ông Sugano Yuichi, Trưởng đại diện Văn phòng JICA Việt Nam cho biết, trong hơn hai thập kỷ qua, JICA đã hỗ trợ Chính phủ Việt Nam thông qua nhiều dự án hợp tác kỹ thuật và tài chính để phát triển nền kinh tế định hướng thị trường và thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng hơn. Trong khuôn khổ dự án “Nâng cao năng lực về cải thiện tính công bằng và minh bạch của thị trường cổ phiếu Việt Nam" từ năm 2019 đến năm 2023, JICA đã đóng góp tích cực vào quá trình cải thiện hệ thống văn bản dưới luật của Luật Chứng khoán như hệ thống nghị định, thông tư liên quan, và quá trình xây dựng chiến lược phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam.

Ông Sugano Yuichi đánh giá, thị trường cổ phiếu Việt Nam đã và đang phát triển nhanh chóng trong hơn hai thập kỷ; sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là nhà đầu tư Nhật Bản, cũng như nhà đầu tư trong nước đối với TTCK Việt Nam đang ngày càng gia tăng. Để thúc đẩy thị trường chứng khoán phát triển hơn nữa, Chính phủ Việt Nam đang đẩy mạnh các nỗ lực nhằm nâng cấp thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi. Trong bối cảnh đó, JICA tiếp tục hợp tác qua giai đoạn 2 của Dự án để tiếp tục hỗ trợ UBCKNN, các Sở giao dịch chứng khoán và các bên liên quan thông qua hợp tác kỹ thuật để thúc đẩy hơn nữa tính công bằng và minh bạch cũng như hiệu quả của thị trường chứng khoán Việt Nam trong giai đoạn hợp tác phát triển mới.

Dự án “Nâng cao năng lực về thúc đẩy hiệu quả thị trường chứng khoán Việt Nam” nhằm mục đích nâng cao năng lực của UBCKNN và 3 Sở Giao dịch Chứng khoán (SGDCK) tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, thông qua nhiều hoạt động như tư vấn chặt chẽ, xây dựng năng lực về nhiều vấn đề liên quan. Dự án tập trung vào giám sát và thanh tra thị trường chứng khoán, giám sát các định chế trung gian thị trường, quản lý niêm yết và chào bán chứng khoán ra công chúng theo chuẩn mực quốc tế và nâng cao nhận thức về trách nhiệm bảo vệ nhà đầu tư của công ty niêm yết. Dự án bao gồm 4 cấu phần:

(1) Tăng cường năng lực của UBCKNNN và các Sở Giao dịch trong việc thanh tra giám sát thị trường để phát hiện các giao dịch và hoạt động không công bằng trên thị trường cổ phiếu (gồm cả thị trường phái sinh) và quản lý hiệu quả.

(2) Tăng cường năng lực của UBCKNN trong việc giám sát và phát triển các trung gian thị trường (công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ) hướng tới “tăng cường bảo vệ nhà đầu tư”, “sử dụng hiệu quả các “tổ chức tự quản”, và “phát triển nhà đầu tư tổ chức”.

(3) Tăng cường năng lực của UBCKNN và các Sở Giao dịch trong việc quản lý niêm yết và phát hành chứng khoán ra công chúng, tập trung vào (i) tái cấu trúc thị trường (gồm thị trường khởi nghiệp) và quy định niêm yết; (ii) quản lý niêm yết (tập trung vào công bố thông tin của các công ty niêm yết, gồm các các thông tin phi tài chính như ESG, TCFD) và (iii) phương thức bảo lãnh phát hành/dựng sổ dựa trên chuẩn mực quốc tế.

(4) Tăng cường năng lực các trung gian thị trường (công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ) nhằm tăng cường bảo vệ nhà đầu tư và đẩy mạnh tính công bằng và minh bạch cũng như hiệu quả của thị trường cổ phiếu Việt Nam.