Nhà đầu tư Dự án 167 Thụy Khuê, Hà Nội nói gì về kết luận Thanh tra?

Tại thời điểm năm 2004, khi triển khai Dự án 167 Thụy Khuê, chưa có văn bản nào quy định về việc phải tổ chức đấu giá lựa chọn nhà đầu tư liên doanh, liên kết để chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án.

Thời gian qua, có nhiều thông tin dẫn nguồn Kết luận Thanh tra Chính phủ số 1183: Chủ dự án 167 Thụy Khuê có sai phạm “không tổ chức đấu giá, gây thất thu ngân sách”. Công ty CIRI (thuộc Tập đoàn GFS), chủ dự án, đã có đơn đề nghị gửi Bộ Thông tin - Truyền thông và các cơ quan báo chí thông tin rõ sự việc.

Kết luận Thanh tra nêu gì?

Tại thông báo Kết luận Thanh tra số 1183/TB-TTCP (KLTT 1183), ngày 23/7/2021 của Thanh tra Chính phủ có nội dung thanh tra một số dự án đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngân sách, nguồn vốn vay; việc chuyển đổi, chuyển nhượng nhà đất của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp nhà nước, nhà đất có vị trí đắc địa sang mục đích sử dụng khác tại thành phố Hà Nội (giai đoạn 2003 – 2016).

Theo đó, TTCP đã kết luận nhiều vi phạm pháp luật tại 38 dự án được thanh tra (giai đoạn 2003 – 2016). Về xử lý kinh tế, TTCP yêu cầu thu hồi số tiền 465.656,33 triệu đồng vào tài khoản tạm giữ của TTCP; 925.376,83 triệu đồng về ngân sách thành phố Hà Nội.

Tại mục 1.1 Việc triển khai thực hiện công tác di dời và chuyển mục đích sử dụng đất:

Kết luận thanh tra cho thấy, một số doanh nghiệp khi lựa chọn nhà đầu tư không tổ chức đấu giá lựa chọn nhà đầu tư (tự thỏa thuận theo hình thức hỗ trợ) nên số tiền thu về ngân sách thấp hơn các doanh nghiệp đưa lợi thế đất để tổ chức đấu giá lựa chọn nhà đầu tư, như: Dự án số 1 Phùng Chí Kiên; 365A Minh Khai; 167 Thụy Khuê; 69 Vũ Trọng Phụng; 47 Nguyễn Tuân; 108 Nguyễn Trãi; 44 Yên Phụ; 430 Cầu Am…

Theo quy định tại Quyết định 86/2020-QĐ-TTg ngày 22/10/2010 của Thủ tướng Chính phủ, các doanh nghiệp có quyền sử dụng đất cũ phải di dời được phép hợp tác đầu tư với nhà đầu tư khác thực hiện dự án. Tuy nhiên, UBND TP Hà Nội không có văn bản hướng dẫn và quy định cụ thể, nên các doanh nghiệp 100% vốn nhà nước khi đưa vị trí đất vào hợp tác liên doanh thành lập pháp nhân mới làm chủ đầu tư để thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất đầu tư dự án kinh doanh, xác định giá trị lợi thế thương mại chưa sát với thị trường.

Việc pháp luật không có qui định xác định lợi thế thương mại đối với giá trị quyền sử dụng đất, cũng như việc đấu giá khi lựa chọn nhà đầu tư liên doanh, liên kết để chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án, đây là một trong những sơ hở chính sách gây thất thoát ngân sách nhà nước trong quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất và thực hiện dự án ở những vị trí đắc địa.

Và trách nhiệm này thuộc về UBND TP Hà Nội, các Sở ngành: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Tài nguyên và Môi trường.

Về xử lý trách nhiệm, yêu cầu Bộ Xây dựng, UBND TP Hà Nội tổ chức kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân qua các thời kỳ; đồng thời UBND TP Hà Nội có trách nhiệm chỉ đạo 5 sở, ngành và 3 UBND quận kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân qua các thời kỳ trong việc thực hiện chức năng nhiệm vụ được giao; tham mưu, đề xuất, thiếu kiểm tra, đôn đốc, chậm phát hiện xử lý các sai phạm trong việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước để xảy ra một số tồn tại, thiếu sót, vi phạm trong công tác quản lý đầu tư xây dựng và quản lý sử dụng đất.

Trong các dự án được TTCP kết luận có sai phạm và phải xử lý không có tên Dự án 167 Thụy Khuê mặc dù Thông báo KLTT 1183 có nhắc đến việc triển khai thực hiện dự án này.

Nhà đầu tư Dự án nói gì?

Theo ông Ngân Văn Chuyên – Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn GFS – Chủ đầu tư Dự án 167 Thụy Khuê: Ngày 18/11/2002, Công ty Giày Thụy Khuê được TP Hà Nội ra Quyết định cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng 2.520m2 đất tại ngõ 167 Thụy Khuê để thực hiện dự án đầu tư theo quy hoạch của TP và làm Chủ đầu tư thực hiện dự án này.

Ngày 17/6/2003, TP Hà Nội ban hành Quyết định số 74/2003/QĐ-UB về việc di dời các cơ sở sản xuất không còn phù hợp qui hoạch ra ngoại thành, Công ty Giày Thụy Khuê nằm trong diện phải di dời.

Để có vốn thực hiện di chuyển, tổ chức sản xuất tại địa điểm mới và tiếp tục thực hiện Dự án Tổ hợp công trình văn phòng làm việc, kinh doanh thương mại dịch vụ, căn hộ cao cấp, ngày 12/4/2004, Công ty Giày Thụy Khuê đã có công văn xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất để thành lập liên doanh và được TP Hà Nội đồng ý tại văn bản số 1691/UB-CN, ngày 19/5/2004, chấp thuận việc liên doanh của 2 doanh nghiệp nhà nước là Công ty Giày Thụy Khuê và Công ty CIRI.

Năm 2006, do phải tập trung nguồn lực cho tổ chức sản xuất tại địa điểm mới, Công ty Giày Thụy Khuê xin rút khỏi liên doanh và được TP Hà Nội đồng ý và giao cho Công ty CIRI tiếp tục làm chủ đầu tư thực hiện dự án.

Phải đến ngày 19/1/2007, Tại Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg mới có quy định "đưa lợi thế đất để tổ chức đấu giá, lựa chọn nhà đầu tư" trong khi đó, việc hợp tác đầu tư liên doanh tại Dự án 167 Thụy Khuê giữa Công ty Giày Thụy Khuê và Công ty CIRI đã diễn ra ngay tại thời điểm đầu tiên của việc thực hiện chủ trương di dời (2003 – 2006).

Việc hợp tác liên doanh này tại thời điểm đó là không trái với qui định của pháp luật hiện hành. Tại Khoản 2, Điều 3 “Các phương thức lựa chọn nhà đầu tư” của Quy định về quản lý đầu tư xây dựng và kinh doanh các dự án khu đô thị mới, khu nhà ở trên địa bàn TP Hà Nội ban hành kèm theo Quyết định số 153/2006/QĐ-UBND ngày 31/8/2006 của TP Hà Nội, thì Dự án 167 Thụy Khuê có diện tích nhỏ hơn 3.000m2, nằm xen kẹt trong khu dân cư, nên không phải đấu giá lựa chọn nhà đầu tư, mà “tự thỏa thuận theo hình thức hỗ trợ” như chính kết luận Thanh tra đã ghi nhận.

Theo ông Chuyên, kết luận được hiểu theo 2 nghĩa, thứ nhất, pháp luật chưa có qui định về xác định lợi thế đất thương mại đối với quyền sử dụng đất ở vị trí đắc địa. Thứ hai, pháp luật cũng chưa có qui định về việc đấu giá khi lựa chọn nhà đầu tư liên doanh, liên kết để chuyển đổi mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án. Chính vì thế mà Thông báo KLTT 1183 đã không kết luận có vi phạm pháp luật trong việc không tổ chức đấu giá lựa chọn nhà đầu tư liên doanh đối với Dự án 167 Thụy Khuê.

“Tại thời điểm năm 2004 khi công ty SIRI triển khai dự án, không có văn bản quy phạm pháp luật nào quy định về việc phải tổ chức đấu giá lự chọn nhà đầu tư liên doanh, liên kết để chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án. Công ty chúng tôi đã làm đúng các quy định của pháp luật khi triển khai dự án này”, ông Chuyên khẳng định.

Đại diện Tập đoàn GFS cho biết, trước dồn dập thông tin không chính xác nhưng lại dẫn nguồn KLTT 1183 nên dư luận lại có cơ sở để tin là CIRI – đơn vị thành viên của GFS sai phạm. Việc đưa thông tin sai lệch đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới uy tín của đơn vị.

Bản chất nội dung kết luận trên của Thanh tra Chính phủ là một khuyến nghị bịt lỗ hở hay nói đúng hơn là làm nhỏ lại lỗ hở chính sách, pháp luật gây thất thoát ngân sách, thuộc trách nhiệm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; hoàn toàn không mang nội dung quy kết chủ đầu tư có sai phạm như nhiều thông tin đang loan tải.

“Trong bối cảnh toàn thế giới và Việt Nam đang gồng mình chống dịch, hơn 170.000 doanh nghiệp phải đóng cửa, dừng hoạt động, hàng triệu người lao động gặp khó khăn, Công ty CIRI cùng Tập đoàn GFS đang phải cố gắng rất nhiều để đồng hành cùng đất nước vượt qua cơn hoạn nạn, rất mong báo chí và các cơ quan chức năng đồng hành cùng doanh nghiệp, làm minh bạch thông tin sai lệch về Chủ đầu tư Dự án 167 Thụy Khuê”, ông Chuyên bày tỏ./.