Nhà đầu tư có thể “trắng” vốn nếu cổ phiếu bị hủy niêm yết

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước vừa thông tin về quy định hủy niêm yết bắt buộc cổ phiếu và một số lưu ý đối với nhà đầu tư .

Cơ quan quản lý cho rằng, quy định hủy niêm yết bắt buộc góp phần tạo môi trường đầu tư công bằng, minh bạch. Theo đó, chỉ những doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh tốt, tuân thủ quy định pháp luật mới có thể niêm yết chứng khoán lâu dài trên thị trường.

Nhằm mục đích giúp cảnh báo sớm những rủi ro tiềm ẩn cho nhà đầu tư, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam đã đưa ra quy định về các trường hợp cổ phiếu bị cảnh báo, kiểm soát, hạn chế, đình chỉ giao dịch .

Ví dụ, cổ phiếu sẽ bị hủy niêm yết khi kết quả sản xuất, kinh doanh thua lỗ trong 3 năm liên tục. Trước đó, Sở sẽ đưa cổ phiếu này vào diện cảnh báo, hoặc kiểm soát khi lợi nhuận sau thuế là số âm. Các quyết định này được công bố rộng rãi trên toàn thị trường.

"Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, hầu hết các thị trường chứng khoán phát triển trên thế giới đều có các tiêu chí rà soát, hủy niêm yết với các doanh nghiệp yếu kém, không đáp ứng đủ điều kiện duy trì niêm yết. Tại Hàn Quốc, Thái Lan hay Nhật Bản, ngoài các doanh nghiệp bị hủy niêm yết do giải thể, phá sản, còn có các tiêu chí bị hủy niêm yết liên quan tới doanh thu, vốn hóa thị trường, ý kiến của đơn vị kiểm toán, khối lượng giao dịch, vi phạm về công bố thông tin, vi phạm về quản trị công ty...", Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết.

Để tránh thất thoát vốn khi cổ phiếu bị hủy niêm yết bắt buộc, cơ quan quản lý khuyến cáo nhà đầu tư cần nắm rõ những quy định liên quan tới việc hủy niêm yết bắt buộc cổ phiếu, trang bị kiến thức, hiểu biết về thị trường, nền tảng tài chính, uy tín và triển vọng của doanh nghiệp niêm yết.

Nhà đầu tư cần cẩn trọng trong việc lựa chọn cổ phiếu , xem xét khả năng tuân thủ quy định pháp luật của doanh nghiệp, những người điều hành doanh, đánh giá uy tín và khả năng quản trị công ty của doanh nghiệp;

"Nhà đầu tư cũng chú ý liên tục cập nhật thông tin về cổ phiếu, báo cáo tài chính của doanh nghiệp, từ đó có thể nhanh chóng nắm bắt, đánh giá chất lượng cổ phiếu và ra quyết định đầu tư chính xác hơn", Ủy ban Chứng khoán Nhà nước khuyến cáo.

Thời gian qua, thị trường chứng khoán ghi nhận rất nhiều mã cổ phiếu bị hủy niêm yết bắt buộc. Điển hình như, Công ty Cổ phần Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (mã chứng khoán: HBC) đã nhận quyết định bị hủy niêm yết bắt buộc trên HOSE từ ngày 6/9. Ngày giao dịch cuối cùng là 5/9. Nguyên nhân do Xây dựng Hòa Bình có tổng lỗ lũy kế vượt quá số vốn điều lệ thực góp, căn cứ theo báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023.

Ngay sau khi "nhận án" rời sàn, bên cạnh việc khẳng định "không đồng ý với các căn cứ HOSE áp dụng để xem xét hủy niêm yết bắt buộc đối với cổ phiếu", Xây dựng Hòa Bình còn cho biết sẽ tiến hành chuyển gần 350 triệu cổ phiếu HBC sang giao dịch tại UPCoM cùng cam kết sẽ tiếp tục thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ công bố thông tin theo quy định, đảm bảo tính minh bạch và bảo vệ quyền lợi của cổ đông. Việc chuyển sàn giao dịch dự kiến hoàn tất trong tháng 8/2024.

Diễn biến tương tự cũng xảy ra với cổ phiếu HNG của Công ty Cổ phần Nông nghiệp quốc tế Hoàng Anh Gia Lai - HAGL Agrico. Nguyên nhân hủy niêm yết bắt buộc đối với cổ phiếu HNG là vì công ty đã thua lỗ trong 3 năm liên tục, căn cứ theo báo cáo tài chính hợp nhất kiểm toán các năm 2021, 2022 và 2023, thuộc trường hợp chứng khoán bị hủy niêm yết bắt buộc theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 120 Nghị định 155/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020. Theo đó, số lượng cổ phiếu HNG sẽ bị hủy niêm yết là hơn 1,1 tỷ cổ phiếu, giá trị theo mệnh giá hơn 11.085 tỷ đồng.

Trên thị trường, có những nhóm cổ phiếu vướng nhiều lùm xùm như “họ” FLC đã biến mất hoàn toàn trên sàn chứng khoán. "Họ" FLC có tổng cộng 7 mã là FLC, ROS, HAI, ART, KLF, GAB và AMD, đến nay không còn cổ phiếu nào giao dịch trên sàn. Ngoài KLF, các cổ phiếu nêu trên đều bị ông Trịnh Văn Quyết thao túng giá.