Nhà đầu tư chứng khoán Hàn Quốc nhỏ lẻ trước thách thức bán khống

Nhu cầu tăng cao từ nhóm các nhà đầu tư nhỏ lẻ đang góp phần quan trọng giúp thị trường chứng khoán Hàn Quốc tăng lên những đỉnh cao mới.

Khi một nhóm phụ nữ gặp nhau uống trà sữa tại tiệm café ở Pohang – Hàn Quốc vào tuần trước, họ chủ yếu nói về chứng khoán.

“Tôi mua cổ phiếu của công ty Naver and AmorePacific gần đây. Tuy nhiên tôi sẽ không mua cổ phiếu Posco bởi cổ phiếu này đang dưới đáy”, một người phụ nữ nói. Cô này còn khẳng định chắc “như đinh đóng cột” rằng giao dịch dễ và đơn giản. Cô nói chỉ cần tìm công ty chứng khoán trên mạng Internet, ví như công ty Kiwoom rồi đăng ký trực tuyến thế là có thể giao dịch được. Công ty chứng khoán Kiwoon hiện là công ty chứng khoán lớn nhất của Hàn Quốc.

Nhu cầu tăng cao từ nhóm các nhà đầu tư nhỏ lẻ đang góp phần quan trọng giúp thị trường chứng khoán Hàn Quốc tăng lên những đỉnh cao mới. Chỉ số Kospi của thị trường chứng khoán Hàn Quốc tăng 30% trong vòng 3 tháng gần đây nhất. Đến tháng 1/2021, chỉ số vượt mức 3.000 điểm lần đầu tiên.

Tính từ tháng 3/2020 đến nay, khoảng một nửa nhà đầu tư nhỏ mới vào thị trường tuổi dưới 40, theo Viện thị trường vốn Hàn Quốc dẫn nguồn số liệu từ các công ty môi giới chứng khoán lớn.

Đối với nhiều người Hàn Quốc đã mất hy vọng vào khả năng sẽ có được việc làm tốt trong bối cảnh đại dịch Covid-19 và kinh tế tăng trưởng trì trệ cũng như chật vật chi trả tiền nhà trong bối cảnh chi phí nhà ở vẫn tiếp tục tăng cao, thị trường chứng khoán tăng điểm mạnh dường như mang đến cơ hội hiếm hoi để họ đảm bảo được an ninh tài chính cho mình.

Giờ đây, sự nhiệt tình này dường như được thử thách bởi một điều mà nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ không hề thích: Hàn Quốc chuẩn bị ngưng lệnh cấm bán khống, từ tháng 5/2021, nhà đầu tư sẽ chính thức được bán khống trở lại.

Việc bán khống một cổ phiếu được thực hiện dựa trên kỳ vọng cổ phiếu đó sẽ giảm trong tương lai. Để làm như vậy, nhà đầu tư vay cổ phiếu của một doanh nghiệp và bán nó đi, với hy vọng sẽ mua lại được cổ phiếu đó với giá thấp hơn và vì vậy bỏ túi phần chênh lệch trước khi phải trả lại cổ phiếu cho chủ sở hữu ban đầu.

Việc giới chức Hàn Quốc cấm bán khống đã giúp hàng trăm nghìn nhà đầu tư cá nhân tại Hàn Quốc vững tâm, họ có thêm tự tin để đầu tư. Họ nói đó là công cụ để giúp họ cạnh tranh trên những thị trường mà lẽ ra chỉ có lợi cho những nhà đầu tư tổ chức và nhà đầu tư nước ngoài.

Người đứng đầu Hiệp hội cổ đông Hàn Quốc, ông Jeong Eui-jeong, nhận xét: “Cho đến nay, nhà đầu tư nước ngoài và nhà đầu tư tổ chức đã sử dụng công cụ bán khống rất nhiều, các công cụ này có lợi cho họ và là vũ khí quan trọng của họ. Trước đây, nhà đầu tư cá nhân từng mất tiền do bán khống. Chính vì vậy không ít người nói rằng nếu bạn đầu tư cổ phiếu, bán sẽ bị phá sản”.

Vào tháng 1/2021, khoảng hơn 200.000 người thậm chí ký thỉnh nguyện thư gửi lên Tổng thống Hàn Quốc, họ đề nghị chính phủ Hàn Quốc cấm bán khống và thậm chí đe dọa sẽ không bỏ phiếu cho đảng cầm quyền nếu yêu cầu của họ không được đáp ứng.

Thế nhưng chẳng ai chú ý đến lời khẩn cầu của họ cả. Ngày 3/2/2021, cơ quan quản lý đã quyết định cho phép bán khống với 350 cổ phiếu trong chỉ số Kospi 200 và Kosdaq 150, trong đó có kể đến cổ phiếu của nhiều doanh nghiệp lớn như Samsung Electronics, SK Hynix, Naver và Celltrion Healthcare từ tháng 5/2021. Chỉ số Kospi 200 chiếm khoảng 80% tổng giá trị vốn hóa của toàn thị trường.

Tuy nhiên, chuyên gia và nhiều tổ chức tài chính nói rằng bán khống có nhiều tác dụng tốt với thị trường, trong đó có việc ngăn chặn bong bóng tài sản, giúp nhà đầu tư biết được những doanh nghiệp xấu. Và đồng thời họ cũng nói rằng sẽ công bằng hơn nếu để nhà đầu tư đặt kỳ vọng vào khả năng giá cổ phiếu sẽ giảm.

Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) đã khuyên rằng chính quyền Seoul nên khôi phục lại hoạt động bán khống, họ nói rằng tình trạng tài chính đã ổn định và rằng sẽ khiến cho nhà đầu tư cẩn trọng hơn với rủi ro. Nhà đầu tư nước ngoài cũng nói rằng việc cấm bán khống sẽ tác động đến tính cạnh tranh của thị trường chứng khoán Hàn Quốc trong dài hạn bởi nhà đầu tư có thể sẽ không sử dụng công cụ đó để ngừa rủi ro.