Nguy cơ Vinamilk mất thị phần do xu hướng cao cấp hóa

Vinamilk phải đối mặt với rủi ro mất thị phần do ảnh hưởng từ xu hướng cao cấp hóa đang diễn ra có thể khiến người tiêu dùng chuyển sang các thương hiệu được xem là cao cấp hơn, bao gồm cả các thương hiệu sữa bột trẻ em nước ngoài.

Theo Euromonitor, thị trường sữa Việt Nam ước tính đạt 135.000 tỷ đồng trong năm 2020, tăng hơn 8% so với năm 2019, nhờ tốc độ tăng trưởng nhanh của các ngành hàng sữa chua và sữa uống.

Nhu cầu trong nước đối với các sản phẩm sữa ít bị ảnh hưởng hơn bởi Covid-19, khi chỉ giảm 6,1% về giá trị so với mức giảm 7,5% đối với tiêu thụ hàng tiêu dùng nhanh nói chung. Dù trong giai đoạn giãn cách xã hội, các trường học trên toàn quốc đã phải đóng cửa gần 3 tháng, lượng tiêu thụ sữa vẫn ổn định do người dân tăng cường sử dụng sữa tươi và sữa chua để tăng khả năng miễn dịch.

Thậm chí, dịch Covid-19 còn là nhân tố giúp các công ty sữa cải thiện biên lợi nhuận. Vinamilk, doanh nghiệp sữa lớn nhất ngành ghi nhận tăng trưởng doanh thu 3% nhưng lợi nhuận đã tăng gần 8% sau 9 tháng năm 2020.

Ước tính tới cuối năm 2020, Vinamilk vẫn chiếm thị phần cao nhất ngành sữa với 43,3%. Dù cải thiện được lợi nhuận, song thị phần của Vinamilk chỉ đi ngang trong năm 2020. Theo ban lãnh đạo công ty, Vinamilk chỉ giành thêm 0,3% thị phần trong năm 2020. Ngành sữa, vốn chỉ đạt tốc độ tăng trưởng một chữ số trong nhiều năm trở lại đây, càng khiến dư địa tăng trưởng thị phần của Vinamilk thêm hạn chế.

Vấn đề này dự báo sẽ khó có cải thiện trong năm 2021. Vinamilk kỳ vọng tăng trưởng sản lượng khoảng 6 -8% cho năm 2021 so với mức thấp trong năm 2020, trong khi tăng trưởng lợi nhuận dự kiến sẽ ở mức thấp hơn do chi phí bán hàng cao hơn và thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp cao hơn.

Báo cáo phân tích của Công ty chứng khoán Bản Việt (VCSC) đánh giá, trong thời gian tới, Vinamilk phải đối mặt với rủi ro mất thị phần do ảnh hưởng từ xu hướng cao cấp hóa đang diễn ra có thể khiến người tiêu dùng chuyển sang các thương hiệu được xem là cao cấp hơn, bao gồm cả các thương hiệu sữa bột trẻ em nước ngoài.

Đây là xu hướng Vinamilk đã nhận ra từ lâu và đã nỗ lực tung ra một số sản phẩm đánh vào phân khúc cao cấp, có thể kể tới các dòng sản phẩm sữa tươi Organic hay sữa đậu nành hạt.

Công ty phân tích cho rằng Vinamilk sẽ có thể bảo vệ thị phần thống trị của công ty nhờ vào giá trị thương hiệu lớn, danh mục sản phẩm đa dạng, tích cực tung ra sản phẩm mới và tiềm năng tái định vị thương hiệu cho Mộc Châu Milk (cụ thể như bao bì mới và mở rộng danh mục sản phẩm). Tuy nhiên, công ty chỉ có thể tăng trưởng một chữ số như vài năm trở lại đây.

Không chỉ thị phần, biên lợi nhuận của Vinamilk cũng có thể chịu ảnh hưởng trong năm 2021 này do giá sữa bột tăng mạnh. Dựa trên kết quả đấu giá của Global Dairy Trade vào ngày 2/3/2021, giá sữa gầy/sữa nguyên kem đã tăng lần lượt 8% và 32% tính từ đầu năm và 20% và 48% so với cùng kỳ do nhu cầu lớn - đặc biệt là từ Trung Quốc.

Mặc dù vậy, những đợt tăng giá này sẽ chỉ ảnh hưởng rõ nét đến chi phí của Vinamilk trong nửa cuối 2021 vì Vinamilk đã chốt giá bột sữa cho sản xuất đến tháng 6/2021, nhìn chung không đổi so với cùng kỳ năm trước. Báo cáo của VCSC dự báo, chi phí bột sữa của Vinamilk sẽ tăng trung bình 15% trong năm 2021. Việc tăng giá bán không theo kịp tốc độ tăng giá nguyên liệu sẽ ảnh hưởng đáng kể tới lợi nhuận của công ty.